3hv-kruisingen-herhaling + 2.4

• Biologie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

Erfelijkheid en evolutie

Op tafel:

Chromebook -> lessonup

Reader genetica

Schrift + pen

Telefoon in (telefoon)tas

Planning

• Herhaling
• Leerdoelen
• Uitleg
• Zelfstandig werken
• Volgende keer
  

Heterozygoot betekent dat het genenpaar voor een eigenschap bestaat uit twee ongelijke genen.

1. juist
2. onjuist

Bij een organisme dat heterozygoot is voor een bepaalde eigenschap komt het dominante gen tot uiting in het fenotype.

1. juist
2. onjuist

Wanneer twee ongelijke genen van een genenpaar even sterk tot uiting komen in het fenotype heeft dit organisme een intermediair fenotype voor deze eigenschap.

1. juist
2. onjuist

Wanneer komt het aantal genen in paren voor in een cel?

1. Als het een lichaamscel is
2. Als het een geslachtscel is

De geslachtschromosomen van een man zijn

1. XX
2. XY

Wat is het genotype?

1. Het uiterlijk van een organisme
2. De erfelijke informatie van een organisme

Welk begrip hoort bij de omschrijving 'een deel van een chromosoom met de informatie over 1 eigenschap?'

1. Chromosoom
2. Allel
3. DNA
4. Gen

Hoe heet het als een gen 2x dezelfde variant van een eigenschap draagt?

1. Homozygoot
2. Heterozygoot
3. Recessief
4. Dominant

Hoe noemen we de variant van een gen dat altijd tot uiting komt als het aanwezig is?

1. Homozygoot
2. Heterozygoot
3. Recessief
4. Dominant

Wat is de gencode als een eigenschap homozygoot recessief voorkomt?

1. AA
2. Aa
3. aa

Leerdoelen

Je kunt zelfstandig een kruisingschema maken voor een geslachtsgebonden overerving

Denk mee..

• Het gen voor kleurenblindheid is recessief en is X-Chromosomaal.
• Een kleurenblinde man en een homozygoot (niet-kleurenblinde) vrouw krijgen een kind.

Wat is de kans op kleurenblinde kinderen?

1. 0%
2. 25%
3. 50%
4. 100%

• Het gen voor kleurenblindheid is recessief en is X-Chromosomaal.
  
• Een kleurenblinde man en een heterozygoot (niet-kleurenblinde) vrouw krijgen een kind.
  

Hoeveel procent van de nakomelingen is kleurenblind?

1. 25% alleen de mannen
2. 25% alleen de vrouwen
3. 50% mooi verdeeld
4. 100% zowel mannen als vrouwen

X-chromosomaal recessief

Eigenschap komt vaker voor bij mannen. Ze hebben maar één X-chromosoom en dus grotere kans dat het tot uiting komt.

Als de moeder het heeft (X^aX^a) dan hebben 

alle zonen het ook (X^aY)

X-chromosomaal dominant

Als de vader (XAY) het heeft, hebben alle dochters het ook (X^AX^?)

Bij vliegjes wordt de oogkleur o.a. bepaald door een gen gelegen in het X-chromosoom. Rode oogkleur is dominant over witte oogkleur. Een vrouwtje met witte ogen wordt gekruist met een mannetje met rode ogen. Geef het kruisingsschema.

XA

Y

Xa

Xa

XAXa

XAXa

XaY

XaY

Vraag 1

Bij Drosophila (=fruitvliegje) komt onder andere het allel "vleugels zonder dwarsaders" voor. Dit allel is X-chromosomaal en recessief. 

Dus:           X^A = normale vleugel

                                         X^a = vleugel zonder dwarsader

Teken een kruisingsschema op een kladblaadje !

Vraag 1

Een vrouwtje met vleugels zonder dwarsaders wordt gekruist met een mannetje met normale vleugels. De F1 individuen die hieruit ontstaan, worden onderling gekruist: dit geeft F2 nakomelingen

Dus:      P =     X^aX^a   x   X^AY

Teken een kruisingsschema op een kladblaadje !

Hoeveel % van de vrouwtjes uit de F2 heeft vleugels zonder dwarsaders?
Geef alleen het getal van het percentage!

Uitleg

vraag 1

Hoeveel % van de vrouwtjes uit de F2 heeft vleugels zonder dwarsaders?

50%

Vraag 2

Koekoeksbloemen:

Vrouwelijke planten XX, mannelijke planten XY

X^A = brede bladeren

X^a = smalle bladeren

P = X^AX^a    x    X^AY

Vraag 2
Welke fenotypen komen bij de mannelijke en vrouwelijke nakomelingen voor en in welke verhouding?

Uitleg

vraag 2

Welke fenotypen komen bij de mannelijke en vrouwelijke nakomelingen voor en in welke verhouding?

Man:         breed : smal = 1 : 1

Vrouw:      breed : smal = 1 : 0

Zelfstandig werken

Wat: 1.  Nakijken 3.1 t/m 3.2.2

          2. Lezen 2.4 (blz. 13 t/m 16)

          3. Maken opdrachten 3.2.3 (blz. 22+23)

Hoe: Individueel

Hulp: Reader genetica

Klaar: -Lezen reader

             -Samenvatting

  

Volgende keer

Weektaak:

Maken opdrachten 3.2.2 + 3.2.3 (blz. 21 t/m 23)

Volgende les:

2.5 Stambomen