3 vmbo-k 3.9 Biotechnologie

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 3

3.9 Biotechnologie

Thema 3 Erfelijkheid en evolutie

Klas 3 vmbo- k

Wat moet je kunnen?

Aan het einde van de les:

- kan je uitleggen wat biotechnologie is

- kan je voorbeelden noemen van het toepassen van     

   biotechnologie

- kan je uitleggen wat genetische modificatie is

- weet je hoe DNA-onderzoek wordt gebruikt bij het oplossen 

   van een misdaad

Biotechnologie

Technieken waarbij organismen worden gebruikt om producten te maken.

Het wordt toegepast bij de productie van:

- voedingsmiddelen, 

- geneesmiddelen 

- hormonen

Met welk organisme wordt yoghurt gemaakt?

1. Schimmel
2. Plant
3. Bacterie
4. Dier

Welke organisme gebruik je bij het bakken van brood?

Wordt het gemaakt met behulp van  schimmels of bacteriën? 

Bacterie

Schimmel

Yoghurt

Zuurkool

Franse kaas

Bier

Brood

Genetische modificatie

(wordt ook wel genetische manipulatie genoemd)

= het veranderen van erfelijke eigenschappen van een organisme met behulp van diverse technieken

Deze technieken heten recombinant-DNA-technieken

Wat is een voorbeeld van de Recombinant DNA-techniek?

1. Aardappels kruisen tot er een goed ras ontstaat.
2. Gist toevoegen aan brooddeeg.
3. Productie van menselijk insuline door een bacterie.
4. Yoghurt maken met behulp van bacteriën.

Voor- en tegenstanders genetische modificatie

Voorstanders:

- hogere opbrengst landbouwgewassen: minder honger in de 

   wereld

- milieuvriendelijker, goedkoper en beter produceren van 

   producten

- behandelen van sommige ziekten

Zijn dit argumenten  van voor- of tegenstanders van genetische manipulatie?

Voorstanders

Tegenstanders

Je kunt er ziektes mee behandelen.

Er komt meer voedsel, dus minder honger in de wereld.

Je mag niet knutselen aan dieren.

Je weet niet wat de gevolgen zijn.

Voor- en tegenstanders genetische modificatie

Tegenstanders:

- mensen hebben het recht niet om te knutselen met genen en     zo erfelijke eigenschappen te veranderen.

- bang voor schade aan het milieu door genetisch       

   gemodificeerde producten.

Misdaadbestrijding

Elk mens heeft zijn eigen unieke DNA; dit is een soort 'vingerafdruk'.

Als op de plaats van een misdrijf huidschilfers, sperma, haren of bloed wordt gevonden, wordt het DNA hieruit onderzocht.

Dit DNA wordt vergeleken met het DNA van verdachte personen.

DNA-patroon

Uniek voor elk persoon.

Hiermee kan ook verwantschap tussen personen worden aangetoond.

Welke bewering over de rol van DNA bij misdaadbestrijding is juist?

1. DNA gaat, zelfs na vele jaren, nooit kapot.
2. Bij een misdaad wordt altijd DNA gevonden.
3. Van elke Nederlander is het DNA bekend bij de politie.
4. Elke persoon heeft zijn eigen, unieke DNA.