1.1 week 3a - les 4 Grip op informatie: nepnieuws en fact checken

• Burgerschap
• MBO
• Studiejaar 1

Grip op informatie les 4: 

Nepnieuws en fact checken

Duur les: 120 minuten

Unit Burgerschap/Mediawijsheid 

MM - Module 1.1 - week 3

Door: mbomediawijs.nl , J. van Mierlo & M. Montsanto

BUR 1.1 thema 'Branche in beeld'

BUR 1.1 Wekenplanning

Thema's BUR 1.3

Week 2. Beeldgeletterdheid

Week 3. Branded content

Week 4. Doelgroep analyse

Week 5. Eigen gebruik laptop/mobiel

Week 6. Ted Talk

Week 7. The Social Dilemma

Week 8. Infographic

Week 9. Nog in te vullen (Misschien een gastles?) & herkansing(en) opdracht(en)

Week 10. Eindweek

Thema's BUR 1.1

Week 1. Normen en waarden

Week 2. Online (on)wenselijk gedrag

Week 3. 

Week 4

Week 5. 

Week 6. 

*Herfstvakantie*

Week 7. 

Week 8. 

Week 9. Nog in te vullen & herkansingsweek.

Week 10. Eindweek

BUR 1.1 Opdrachten

Opdrachten BUR 1.1

1. Een gevuld Class Notebook/ afgetekende oefenopdrachten

2. opdr. 1 (behaald/niet behaald)

3. opdr. 2 (behaald/niet behaald)

4. opdr. 3 (behaald/niet behaald)

5. opdr. 4 (behaald/niet behaald)

6. opdr. 5 (behaald/nietbehaald)

Je hebt deze unit behaald als je heb voldaan aan deze criteria:

> Aanwezig zijn

> Actieve deelname tijdens lessen (doe je niet mee in LessonUp, dan 'afwezig')

> Oefenopdrachten zijn gemaakt en afgetekend (Class notebook en/of Teams opdrachten)

> Behaald/niet behaald opdrachten zijn behaald

BUR 1.1 - Leerdoelen 

1. Ik kan mijn eigen normen en waarden benoemen en uitleggen welke normen en waarden gelden in de branche waar ik voor word opgeleid en welke normen en waarden gelden in mijn persoonlijke leefomgeving.
   
2. Ik kan verklaren hoe mijn online identiteit is opgebouwd. Hoe ik mijn online privacy kan beschermen en hoe ik dien om te gaan met de persoonsgegevens van iemand anders.
   
3. Ik ben kritisch op verkregen informatie door genoemde bronnen te achterhalen. Ik kan uitleggen waar je op moet letten om de beoordelen of een bron juiste informatie bevat.
   
4. Ik kan feiten en mening onderscheiden. Ik baseer mijn mening op argumenten die ik kan onderbouwen met betrouwbare bronnen. Daarnaast noem ik voorbeelden om mijn verhaal kracht bij te zetten.
   
5. Ik kan verschillende vormen van democratie en rechtstaat van elkaar onderscheiden en met elkaar vergelijken. Daarnaast kan ik de functie van media in een rechtstaat benoemen.

Aanwezig?

Fysieke les:

• aanwezigheidsregistratie

Online les:

• Typ aanwezig in 'Teams chat'
• Als je de les verlaat typ je 'afwezig'
• Naar de wc? Laat het even weten in de chat.

Programma vandaag

• Uitleg betrouwbaarheid van bronnen
• Korte opdrachten
• Groepsopdrachten
• Terugkoppeling 

Leerdoelen vandaag:

3) “Ik ben kritisch op verkregen informatie door genoemde bronnen te achterhalen. Ik kan uitleggen waar je op moet letten om de beoordelen of een bron juiste informatie bevat.” 

4) “Ik kan feiten en mening onderscheiden. Ik baseer mijn mening op argumenten die ik kan onderbouwen met betrouwbare bronnen. Daarnaast noem ik voorbeelden om mijn verhaal kracht bij te zetten.” 

Lesdoelen 

• De student kan beoordelen of informatie betrouwbaar is, aan de hand van criteria.
• De student kan uit een documentaire stellingen halen.
• De student kan stellingen beoordelen op betrouwbaarheid door bronnen te raadplegen.

Even een recap naar vorige week:
Wat is desinformatie, misinformatie en malinformatie?

*

• Desinformatie het bewust creëren en verspreiden van onware of misleidende informatie. Je weet als je het verspreid dat het niet waar is, maar doet dit om er geld mee te verdienen of een groep, persoon of land ermee te schaden.
  
  
• Misinformatie gaat om misleidende informatie die gemaakt is zonder die kwaadwillende bedoeling. De verspreider weet niet dat de informatie niet klopt.
  
  
• Malinformatie is correcte informatie, die wordt verspreid met als doel om een land, organisatie of persoon te beschadigen.

Desinformatie, misinformatie, malinformatie

Desinformatie het bewust creëren en verspreiden van onware of misleidende informatie. Je weet als je het verspreid dat het niet waar is, maar doet dit om er geld mee te verdienen of een groep, persoon of land ermee te schaden.

Misinformatie gaat om misleidende informatie die gemaakt is zonder die kwaadwillende bedoeling. De verspreider weet niet dat de informatie niet klopt.

Malinformatie is correcte informatie, die wordt verspreid met als doel om een land, organisatie of persoon te beschadigen.

Nepnieuws en jij als burger en mediamanager

• “Nepnieuws is misleidende en onjuiste informatie in de vorm van een nieuwsbericht, die wordt verspreid om geld te verdienen (’clickbait’) of om de publieke opinie te beïnvloeden. Het is een vorm van desinformatie.” (bron: mediawijsheid.nl).
• Social media -> iedereen is een content creator -> grens nieuws, nepnieuws, advertentie vervaagt
  
• “Stanford University deed onderzoek onder 7804 middelbare scholieren en studenten. In één test zag 82 procent van de ondervraagden het verschil niet tussen een echt nieuwsbericht en een advertorial.  In een andere test kon driekwart een tweet van Fox News niet van een tweet van een nepnieuwssite onderscheiden.”
  
• Belangrijk? Ja. Als burger én als toekomstige mediaprofessional moet je nepnieuws kunnen herkennen.
  

Zoek op: wat zijn eventuele gevaren van nepnieuws?

*

• Als we onwaarheden als waarheid aannemen, is het erg moeilijk om een gefundeerde mening te vormen. (…) De Britse wetenschapper David Buckingham zegt hierover: “Het democratische politieke proces is volledig gebaseerd op het verspreiden van betrouwbare informatie. Als dat wegvalt, kunnen burgers bijna onmogelijk politieke beslissingen nemen.” (bron: Mediawijsheid.nl)
• Nepnieuws kan zorgen voor polarisatie. Dit heeft invloed op de publieke opinie en beïnvloedt hoe er tegen (groepen) mensen wordt aangekeken.
• Nepnieuws over bijv. vaccinatie kan gevaar opleveren voor de gezondheid van kinderen en de volksgezondheid
• Door nieuwe technieken is het maken (deep fakes) en verspreiden (bots en trollenlegers) steeds gemakkelijker.
• Oplossing: kennis en weerbaarheid (jullie generatie!)

Het gevaar van nepnieuws

• Als we onwaarheden als waarheid aannemen, is het erg moeilijk om een gefundeerde mening te vormen. (…) De Britse wetenschapper David Buckingham zegt hierover: “Het democratische politieke proces is volledig gebaseerd op het verspreiden van betrouwbare informatie. Als dat wegvalt, kunnen burgers bijna onmogelijk politieke beslissingen nemen.” 
• Nepnieuws kan zorgen voor polarisatie. Dit heeft invloed op de publieke opinie en beïnvloedt hoe er tegen (groepen) mensen wordt aangekeken.
  
• Nepnieuws over bijv. vaccinatie kan gevaar opleveren voor de gezondheid van kinderen en de volksgezondheid
  
• Door nieuwe technieken is het maken (deep fakes) en verspreiden (bots en trollenlegers) steeds gemakkelijker.
  
• Oplossing: kennis en weerbaarheid

Opdracht 1: 

*

Bron nepnieuws: http://worldunity.me/premium/2017/09/19/waarom-blijven-we-chemotherapie-toepassen-en-wordt-het-middel-dat-10-000-keer-krachtiger-is-verzwegen/

Verdiepingsopdracht: lijst met afspraken

*

Bespreek (zie opdracht op vorige sheet) het vervolgens na met de hele groep. Doe dit door een balansweegschaal op het bord te tekenen of een afbeelding hiervan te laten zien. Door de voor- en nadelen aan beide zijden van de weegschaal neer te zetten, kan visueel gemaakt worden welke punten tegen elkaar opwegen. Bespreek ook met de groep welke punten het zwaarst wegen. Laat studenten een eindoordeel verwoorden: is desinformatie is wenselijk is of niet?

Schrijf op: wat neem je mee uit deze les?

*

Terugkijken - 5 min

vraag de studenten om in hun eigen woorden op te schrijven wat ze meenemen uit deze les. Kijk naar de verschillende antwoorden en laat enkele studenten toelichten wat ze hebben geschreven.

Dit was BUR/MEW. Dank!