KT1D, taalverz, 09/06

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 1

Welkom KT1D!

Boek, schrift en pen?

Telefoon in de telefoontas?

Tas op de grond?

Wees stil, dan kunnen we beginnen

Wat gaan we vandaag doen?

- Lezen in leesboek

- Wat weet je nog?

- Huiswerk nakijken

- Uitleg verwijswoorden 

Lezen

Je leest in stilte in je eigen leesboek.

Wat weet je nog?

Waar hebben we het de vorige les over gehad?

• Kun je een voorbeeld noemen van een ....
• werkwoord
• lidwoord
• zelfstandig naamwoord
• bijvoeglijk naamwoord

Huiswerk nakijken 

Opdracht 2, 3, 5 en 6 af. (blz. 140-141)

Verwijswoorden

Met een verwijswoord verwijs je naar woorden die je eerder hebt gebruikt. 

Max is blij. Hij heeft zijn voetbalwedstrijd gewonnen. 

Waar kan ik het formulier inleveren? Ik heb het al ingevuld.

Ik weet niet waarom Rob te laat is. Ik zal hem even bellen. 

Eva zou ook komen, maar ik heb haar niet gezien. 

Verwijswoorden

Zo gebruik je verwijswoorden:

Naar zelfstandige naamwoorden (zn) kun je verwijzen met:

- zn in het enkelvoud, mannelijk (m): hij, hem, zijn, deze, die. (Peter)

- zn in het enkelvoud, vrouwelijk (v): zij/ze, haar, deze, die. (Lisa)

- zn in het enkelvoud, onzijdig (o): het, zijn, dit, dat. (Fietsje)

- zn in het meervoud: zij/ze, hun, deze, die 

Weet je niet of een woord mannelijk, vrouwelijk of onzijdig is? Kijk dan in een woordenboek of een (online) woordenlijst

Even oefenen

Samen?

Wat? Opdracht 2, 3 en 4 (blz. 143)

Hoe? Je begint samen met mij

Tijd? Je hebt hier 12 minuten de tijd voor.

Hulp? Vraag eerst je buurman of buurvrouw.

Klaar? Maak opdracht 5** (blz. 143) of werk verder op blz. 144

Zelf!

Wat? Opdracht 8 t/m 10 (blz. 183)

Hoe? Je start zelf

Tijd? Je hebt hier 7 minuten de tijd voor.

Hulp? Schrijf je vraag op. 

Klaar? Haal de extra opdracht bij het bureau!

**extra uitdaging? Ik heb een extra opdracht op KT-niveau. Haal die bij me op. 

Zelf!

Wat? Opdracht 2, 3 en 4 (blz. 143)

Hoe? Je start zelf

Tijd? Je hebt hier 12 minuten de tijd voor.

Hulp? Schrijf je vraag op.

Klaar? Werk verder op blz. 144 

** Extra uitdaging? 

Maak opdracht 5

Maak het gezegde af:

• Het gaat soms met vallen en ...
• opstaan
• Als er één schaap over de dam is....
• dan volgen er meer. 
• Je moet een gegeven paard niet...
• in de bek kijken 

Wat betekent "De hond in de pot vinden?"

1. Ik vind het eten vies
2. Thuis komen en alles is al op
3. Iets kwijt zijn en op gekke plaatsen zoeken
4. De hond in de pot is een recept uit China

Wat betekent "je vingers erbij aflikken"?

1. Streng op iemand letten
2. Honger hebben
3. Iets heel graag lusten
4. Niet weten hoe iets moet

Quizlet?

Blooket?

Blooket?

Lesafsluiting

- Waar let je op als je een woord moet opzoeken in een woordenboek?

- Moet je spreekwoorden letterlijk of figuurlijk opvatten?

- Wat betekent het spreekwoord ''Je moet een gegeven paard niet in de bek kijken?''

Zelf aan de slag!

Wat? Opdracht 1 (blz. 136)

Hoe? Je mag zachtjes overleggen met je buurman/buurvrouw

Tijd? Je hebt hier 4 minuten de tijd voor.

Hulp? Vraag eerst je buurman/buurvrouw. Daarna steek je je hand omhoog, dan beantwoord ik je vraag. 

Klaar? Werk verder aan opdracht 2, 3 en 4. (blz. 136-137)

Zelf aan de slag!

Wat? Opdracht 2, 3 en 4 (blz. 136-137)

Hoe? Je mag zachtjes overleggen met je buurman/buurvrouw

Tijd? Je hebt hier 15 minuten de tijd voor.

Hulp? Vraag eerst je buurman/buurvrouw. Daarna steek je je hand omhoog, dan beantwoord ik je vraag. 

Klaar? Je mag verder werken. 

Tekstdoelen

Informatie geven	Krantenbericht, verslag van een sportwedstrijd
Iets leren of uitleggen	Studietekst, reclame, gebruiksaanwijzing
Iets laten doen	Reclametekst, uitnodiging, advertentie
Een mening willen geven	Recensie van een app of film
Amuseren	Verhaal, stripboek

Opdracht 6

1. vandalen
2. ongetwijfeld
3. dresscode
4. periode
5. winterkost
6. relatie  

Opdracht 7

1. salaris - uitgeven
2. b exact - precies
3. c. oorzaak- bron
4. d. uiteraard - vanzelfsprekend  

Spreekwoorden

Spreekwoorden

Tegenstellingen

Woorden die elkaar tegenovergestelde zijn, noem je een tegenstelling.

Bijvoorbeeld: boven - onder, hoog - laag, veilig - gevaarlijk. 

In een tekst worden vaak tegenstellingen gebruikt. 

Je kunt een tegenstelling herkennen aan de woorden maar, echter, toch, daarentegen. 

Tegenstellingen

1. Nieuwe games zijn vaak prijzig, maar in de uitverkoop juist goedkoop. 

2. Deze hele week was het mooi weer, toch wordt het morgen weer slecht. 

Zelf aan de slag!

Wat? Opdracht 1 t/m 3 (blz. 109-110)

Hoe? Je mag zachtjes overleggen met je buurman/buurvrouw

Tijd? Je hebt hier 15 minuten de tijd voor.

Hulp? Vraag eerst je buurman/buurvrouw. Daarna steek je je hand omhoog, dan beantwoord ik je vraag. 

Klaar? Kom bij me, dan kijk ik er naar. 

Samen maken

Opdracht 1 en 2 (blz. 80 en 81)

Kahoot!

Samen tellen

Het is een uitdaging om samen met de klas tot 20 te tellen. Het is de bedoeling dat jullie samen tot 20 tellen, zonder te overleggen. Je mag dus geen afspraken maken wie wanneer een getal zegt. 

Inloggen via Magister

1. Log in
2. Log in bij Magister
3. Ga naar digitale leermiddelen
4. Klik op Nederlands
5. Klik op hoofdstuk 4
6. Maak meervouden op -en en -s. 
7. Vanaf opdracht 3. Succes!

Video over meervouden -en of -s

Zelf aan de slag!

Wat? Opdracht 1 t/m 4 en 6 (blz. 115)

Hoe? Je mag zachtjes overleggen met je buurman/buurvrouw

Tijd? Je hebt hier 15 minuten de tijd voor.

Hulp? Vraag eerst je buurman/buurvrouw. Daarna steek je je hand omhoog, dan beantwoord ik je vraag. 

Klaar? Maak opdracht 5 ook. 

Werkwoordelijk gezegde

Het werkwoordelijk gezegde = alle werkwoorden in de zin. 

Lisa heeft gisteren een nieuwe telefoon gekocht.

pv : Heeft Lisa gisteren een nieuwe telefoon gekocht? : heeft. 

ow : Wie/wat heeft? : Lisa

wwg : Alle werkwoorden in de zin : heeft gekocht. 

Vandaag fietst Oemed naar school.

pv: Fietst Oemed vandaag naar school? : fietst 

ow: Wie/wat fietst? : Oemed

wwg: Alle werkwoorden in de zin: fietst

Werkwoordelijk gezegde

Het werkwoordelijk gezegde = alle werkwoorden in de zin. 

1. Jeroen heeft een broodje bij de slager gekocht.

pv: 

ow:

wwg:

2. Vanwege de storm is er een boom op de auto gevallen

pv:

ow:

wwg: 

Samen aan de slag!

Opdracht 1, blz. 112. 

Taalverzorging

De komende tijd gaan we aan de slag met taalverzorging. Taalverzorging bestaat uit verschillende delen. Zoals grammatica en spelling. 

We beginnen vandaag met het onderdeel grammatica. 

Grammatica bestaat ook weer uit twee delen.

1. Zinsdelen

2. Woordsoorten

Taalverzorging

Grammatica bestaat ook weer uit twee delen.

1. Zinsdelen

2. Woordsoorten

Bij zinsdelen ga je zinsdelen benoemen (dit kunnen meerdere woorden zijn)

Bij woordsoorten benoem je ieder woord (dit is altijd maar één woord)

1. De docent van aardrijkskunde heeft een proefwerk opgegeven.

2. De docent van aardrijkskunde heeft een proefwerk opgegeven. 

Taalverzorging

Grammatica bestaat ook weer uit twee delen.

1. Zinsdelen

Persoonsvorm --> het werkwoord dat verandert als je de zin van tijd verandert.

--> het werkwoord dat vooraan komt te staan als je een vraagzin van de zin maakt.

Let op! Staat de zin al in een vraag? Controleer dan of het eerste woord wel een werkwoord is. Woorden als: wat, wie hoe, waarom, waarmee etc, zijn geen werkwoorden!

Vandaag is mijn broer jarig! 

Wie is er vandaag jarig? 

Taalverzorging

Grammatica bestaat ook weer uit twee delen.

1. Zinsdelen

Onderwerp --> wie/wat + pv? = het onderwerp

Vandaag is mijn broer jarig!

Wie is er vandaag jarig?  

antwoord = mijn broer

mijn broer = het onderwerp 

Even oefenen: pv en ow?

1. De katten hebben in de tuin gespeeld.

2. Gisteren heb ik een mooie tekening gemaakt. 

3. Mijn zus heeft boodschappen gedaan.