jodendom 2

• Levensbeschouwing
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 1

Wereldgodsdiensten

Welkom bij:

jodendom 2

Jodendom

• Je kent de belangrijkste gebruiken in het jodendom
• Je kent de belangrijkste feesten van het jodendom

wat weet je over het Jodendom ?

Scheppingsverhaal opdracht

Vragen:

1. In hoeveel dagen werd, volgens het verhaal, de hemel en aarde en alles wat er is gemaakt?

2. Op welke dag werd de mens, volgens het verhaal, gemaakt?

3. Vind jij dit een logisch verhaal (een verhaal dat klopt)? Leg uit waarom.

4. Hoe is volgens jou het heelal, de wereld enzovoort ontstaan?

5. Wat heb jij geleerd van dit verhaal? Leg het uit in minimaal 20 woorden.

Maak een document aan in je LEF map in de One drive en geef antwoord op deze vragen

1In het begin schiep God de hemel en de aarde. 2De aarde was nog woest en doods, en duisternis lag over de oervloed, maar Gods geest zweefde over het water.

3God zei: ‘Er moet licht komen,’ en er was licht. 4God zag dat het licht goed was, en hij scheidde het licht van de duisternis; 5het licht noemde hij dag, de duisternis noemde hij nacht. Het werd avond en het werd morgen. De eerste dag.

6God zei: ‘Er moet midden in het water een gewelf komen dat de watermassa’s van elkaar scheidt.’ 7En zo gebeurde het. God maakte het gewelf en scheidde het water onder het gewelf van het water erboven. 8Hij noemde het gewelf hemel. Het werd avond en het werd morgen. De tweede dag.

9God zei: ‘Het water onder de hemel moet naar één plaats stromen, zodat er droog land verschijnt.’ En zo gebeurde het. 10Het droge noemde hij aarde, het samengestroomde water noemde hij zee. En God zag dat het goed was.

11God zei: ‘Overal op aarde moet jong groen ontkiemen: zaadvormende planten en allerlei bomen die vruchten dragen met zaad erin.’ En zo gebeurde het. 12De aarde bracht jong groen voort: allerlei zaadvormende planten en allerlei bomen die vruchten droegen met zaad erin. En God zag dat het goed was. 13Het werd avond en het werd morgen. De derde dag.

14God zei: ‘Er moeten lichten aan het hemelgewelf komen om de dag te scheiden van de nacht. Ze moeten de seizoenen aangeven en de dagen en de jaren, 15en ze moeten dienen als lampen aan het hemelgewelf, om licht te geven op de aarde.’ En zo gebeurde het. 16God maakte de twee grote lichten, het grootste om over de dag te heersen, het kleinere om over de nacht te heersen, en ook de sterren. 17Hij plaatste ze aan het hemelgewelf om licht te geven op de aarde, 18om te heersen over de dag en de nacht en om het licht te scheiden van de duisternis. En God zag dat het goed was. 19Het werd avond en het werd morgen. De vierde dag.

20God zei: ‘Het water moet wemelen van levende wezens, en boven de aarde, langs het hemelgewelf, moeten vogels vliegen.’ 21En hij schiep de grote zeemonsters en alle soorten levende wezens waarvan het water wemelt en krioelt, en ook alles wat vleugels heeft. En God zag dat het goed was. 22God zegende ze met de woorden: ‘Wees vruchtbaar en word talrijk en vul het water van de zee. En ook de vogels moeten talrijk worden, overal op aarde.’ 23Het werd avond en het werd morgen. De vijfde dag.

24God zei: ‘De aarde moet allerlei levende wezens voortbrengen: vee, kruipende dieren en wilde dieren.’ En zo gebeurde het. 25God maakte alle soorten in het wild levende dieren, al het vee en alles wat op de aardbodem rondkruipt. En God zag dat het goed was.

26God zei: ‘Laten wij mensen maken die ons evenbeeld zijn, die op ons lijken; zij moeten heerschappij voeren over de vissen van de zee en de vogels van de hemel, over het vee, over de hele aarde en over alles wat daarop rondkruipt.’ 27God schiep de mens als zijn evenbeeld, als evenbeeld van God schiep hij hem, mannelijk en vrouwelijk schiep hij de mensen. 28Hij zegende hen en zei tegen hen: ‘Wees vruchtbaar en word talrijk, bevolk de aarde en breng haar onder je gezag: heers over de vissen van de zee, over de vogels van de hemel en over alle dieren die op de aarde rondkruipen.’ 29Ook zei God: ‘Hierbij geef ik jullie alle zaaddragende planten en alle vruchtbomen op de aarde; dat zal jullie voedsel zijn. 30Aan de dieren die in het wild leven, aan de vogels van de hemel en aan de levende wezens die op de aarde rondkruipen, geef ik de groene planten tot voedsel.’ En zo gebeurde het. 31God keek naar alles wat hij had gemaakt en zag dat het zeer goed was. Het werd avond en het werd morgen. De zesde dag.

1. In hoeveel dagen werd, volgens het verhaal, de hemel en aarde en alles wat er is gemaakt?

2. Op welke dag werd de mens, volgens het verhaal, gemaakt?

3. Vind jij dit een logisch verhaal (een verhaal dat klopt)? Leg uit waarom.

4. Hoe is volgens jou het heelal, de wereld enzovoort ontstaan?

5. Wat heb jij geleerd van dit verhaal? Leg het uit in minimaal 20 woorden.

www.kidsweek.nl

Ontstaan Jodendom

Volgens joodse verhalen werd omstreeks 1800 voor Christus Abram geboren in Kanaän. Kanaän was het gebied waar nu zo’n beetje de landen Israël, Palestina en Libanon liggen. Dit stuk van de wereld wordt door joden als het Beloofde Land gezien. Abram trouwde met Sarai, maar ze konden geen kinderen krijgen. Het jodendom is begonnen op het moment dat Abram één god ging aanbidden in plaats van de vele goden die zijn vader vereerde. Deze god veranderde de namen Abram en Sarai in Abraham en Sara. Hij zorgde ervoor dat ze toch een zoon kregen: Isaak. Sara was toen negentig en Abraham honderd jaar. God vertelde Abraham dat zijn nakomelingen zouden regeren over het ‘Beloofde Land’. Abraham wordt gezien als de aartsvader van het joodse volk.

Een van de eerste verhalen van de Joden gaat over de belofte tussen Abraham en zijn God. Als Abraham en al zijn nakomelingen God vereren en zich aan zijn regels houden, zal God voor ze blijven zorgen en hun volk een eigen land en een goede toekomst geven.

Een van de belangrijkste verhalen is dat de voorouders van de Joden slaven waren in Egypte. Zij hadden een zwaar leven waarin veel angst was en waarschijnlijk weinig hoop op een betere toekomst.

Zoals God ooit beloofd had, werden deze slaven gered en konden ze onder leiding van Mozes ontsnappen.

Het jodendom ontstond in het Midden-Oosten. De belangrijkste verhalen spelen zich af in het land Israël, het land dat volgens de verhalen door God beloofd werd aan het Joodse volk.

De vroegste Joden leefden in een wereld waar mensen in veel verschillende goden geloofden (=polytheïsme). Er was dan ook veel strijd om wiens God de beste was of welke je moest vereren.

In het begin van de 6e eeuw voor Christus (vanaf ± 597 v.Chr.) begon de Babylonische ballingschap. De Babyloniërs veroverden Jeruzalem en na verschillende opstanden werden veel Joodse leiders en anderen uit hun land gezet en naar Babylon gestuurd. 

Voor Joden is de Babylonische ballingschap een zware periode uit hun geschiedenis. Ze waren hun land en hun Tempel kwijt en mochten niet terug. De Babyloniërs vereerden ook andere goden. De Joodse gemeenschap in Babylon wilde hoop houden en niet vergeten wie ze waren en waar ze vandaan kwamen. In deze tijd werden de meeste verhalen uit het Joodse heilige boek geschreven.

In het jodendom is juist geloof in één God (monotheïsme) en trouw zijn aan die ene God belangrijk.

Vandaag werkles

Jullie: Aan de slag met opdrachten over het jodendom.

Log in op : geloofik.nl

Ga naar de pagina over Jodendom

Ik:  Huiswerk bekijken en boeken doorkijken

Leg je lesboek even op mijn bureau

Wat weet je nog van de vorige les jodendom?

Synagoge (Sjoel)

- Dit is de plek waar de Joden samen komen

- Ze bidden ,feesten of bestuderen de Thora hier

-Vrijdagavond en zaterdagochtend sabbat diensten -> Rabbijn geeft uitleg over de Thora

- de voorzanger = Chazan

- minimaal 10 joodse mannen aanwezig zijn (minjam)

- de heilige ark; hierin wordt de Thora bewaard.

Jodendom en de Tora

Het jodendom kent meerdere heilige boeken. De Tora is hiervan de belangrijkste, dit zijn volgens joden de woorden van God. De Tora zit om twee houten rollers gewikkeld. Om het geschrift te beschermen, bewaren de joden hem zorgvuldig. Sommigen gebruiken daar een kist voor. Anderen bewaren de Tora in een geborduurde mantel.

De Talmoed is vooral commentaar en uitleg bij de Tora om deze beter te begrijpen. 

Joden mogen het heilige boek niet aanraken, Waar lezen ze mee?

1. Kat
2. Jat
3. Lat

Jodendom: Tweede Wereldoorlog 

Er waren door de eeuwen heen nogal wat mensen jaloers op het succes van joodse zakenlui en koopmannen. Vooral als mensen het zelf moeilijk hebben, zoeken ze een zondebok: iemand die ze de schuld kunnen geven van hun eigen ongeluk. In de vorige eeuw was er een economische crisis en het was makkelijk om daar onder andere de joden de schuld van te geven. De Duitse dictator Hitler maakte hier misbruik van. Doordat hij haat wist te zaaien werden er onder zijn leiding tijdens de Tweede Wereldoorlog zo’n 6 miljoen joden in Europa vermoord in concentratiekampen.

Anne Frank

vervolging in nederland

https:

zelfwerkopdracht voor de leerlingen

Anne Frank vertelt

Hebreeuws

https://context.reverso.net/vertaling/nederlands-hebreeuws/mijn+naam

Je schrijft en leest van links naar rechts

Rituelen en feesten

1. Besnijdenis ( achtste dag na de geboorte)

2. Bar Mitswa / Bat Mitswa

3. Huwelijk ( Synagoge)

4. Sjabbat ( zaterdag heilige dag, begint vrijdagavond al met het sjabbatmaal)

5. Kosjer eten

6. Overlijden

Een ritueel is een steeds terugkerend gebruik met een diepere betekenis

Bar - Bat Mitswa

- Bar Mitswa voor jongens

- Bat Mitswa voor meisjes

- Op 13- jarige leeftijd

- De Thora foutloos oplezen in de Synagoge

- Afgesloten met een feestelijke maaltijd

Het huwelijk

https://www.youtube.com/watch?v=gafZE5wCJ0M 

 -  sabbat

De sabbat begint op vrijdagavond met zonsondergang en eindigt op zaterdagavond met zonsondergang

Heilige dag in de week, bedoeld voor rust, geloof/godsdienst en familie

Het herinnert de joden aan de schepping van de wereld door God (JHWH) en de Exodus (bevrijding uit de slavernij)

Men heeft een maaltijd met het gezin, volgt de diensten in de synagoge en bezoekt familie

Kosjer eten

Kosjer eten is belangrijk. 

Kosjer betekent rein. 

Joden zien bloed als een symbool van het leven. 

In het voedsel zit geen bloed. 

Joden eten geen varkensvlees. 

Orthodoxe joden mengen het vlees niet met melkproducten. Dit gebeurt uit respect voor het leven. Melkproducten komen van levende dieren.

Kosjer kun je vergelijken met het woord 'hallal' dat moslims gebruiken voor rein.

Orthodoxe joden hebben aparte pannen voor melk- en voor vleesgerechten. Ook hebben ze apart bestek en serviesgoed.

Als het kan, heeft men zelfs twee keukens.

Kosjer eten

1D

1F

1B

1A

linkjes om te gebruiken

https://www.kidsweek.nl/samsam/godsdiensten

https://ditgeloofik.nl/

Welke dingen vond je leuk in deze les en wat vond je er goed aan?

Schrijf drie dingen op die je vandaag hebt geleerd of het meest zijn opgevallen.

Heb je nog tips voor mij?