MTH Bloeddruk

• Medisch technisch handelen
• MBO
• Studiejaar 1

De bloeddruk

Bloeddruk  

De bloeddruk is de druk in de slagaders. Die druk ontstaat als het hart het bloed in de bloedvaten perst.

 

De bloeddruk wordt daarom uitgedrukt in twee getallen:

• bovendruk (systolische druk);

• onderdruk (diastolische druk).  

Bovendruk (systolische druk)

Als het hart zich samenknijpt om dat te doen, is de bloeddrukwaarde het hoogst. Dat heet de bovendruk

Onderdruk (diastolische druk)

Als het hart zich weer ontspant, is de bloeddruk waarde het laagst. Dat heet de onderdruk

Wanneer meet je de bloeddruk?

Mensen met een te hoge bloeddruk hebben meer risico op?

1. Eczeem
2. Hart-en vaatziekte
3. Koorts
4. Corona

De hoogte van de bloeddruk is onder andere afhankelijk van de volgende factoren:

De hoogte van de bloeddruk is onder andere afhankelijk van de volgende factoren:  

• De kracht waarmee het hart pompt. 

• De elasticiteit van de slagaders. 

• Vernauwingen in de slagaders door bijvoorbeeld aderverkalking

  (atherosclerose). 

De hoogte van de bloeddruk is onder andere afhankelijk van de volgende factoren:  

• Verwijding of vernauwing van de bloedvaten. Rond slagaders 

  zitten spiertjes die dit kunnen reguleren afhankelijk van activiteit, 

  temperatuur en andere factoren. 

• De hoeveelheid bloed. Bij een grote bloeding zal de bloeddruk 

  uiteindelijk dalen. 

• De stroperigheid van het bloed. 

Hoge bloeddruk kan een gevolg zijn van vernauwde slagaders, waardoor dezelfde hoeveelheid vloeistof door een nauwere buis moet stromen

De bloeddruk schommelt gedurende de dag. 

In de ochtend en avond is de bloeddruk meestal lager dan in de middag. 

Daarnaast wordt de bloeddruk beïnvloed door inspanning en emoties. 

Een langdurig hoge bloeddruk verhoogt het risico op hart- en vaatziekten.

Gedurende het leven stijgt de bloeddruk door verminderde elasticiteit van de slagaders en het optreden van aderverkalking. 

Hoge bloeddruk  

Een hoge bloeddruk wordt hypertensie genoemd. 

Hypertensie veroorzaakt over het algemeen geen directe klachten bij cliënten. 

 

De volgende afkapwaarden voor hypertensie worden vaak aangehouden bij volwassenen: 

• Bovendruk > of =  140 mmHg; 

• Onderdruk > of =    90 mmHg. 

De bovendruk wordt vooral gezien als bepalend voor het risico op hart- en vaatziekten. 

Het starten van behandeling met medicijnen hangt daarom ook met name van de bovendruk af. 

Een voorbeeld hoe de bloeddruk kan worden opgeschreven is: 

RR = 120/80 mmHg. 

• RR staat voor Riva-Rocci, de uitvinder van de bloeddrukmeter. 
• De waarde 120 geeft in dit voorbeeld de bovendruk weer. 
• De waarde 80 geeft de onderdruk aan. 
• De bloeddruk wordt aangegeven in millimeters kwik, dit wordt afgekort tot mmHg. 

De bloeddruk in dit voorbeeld wordt in de praktijk uitgesproken als ‘120 over 80’.  

  

 

Stelling: De ..... is de druk op het moment dat het hart bloed in de slagaders pompt.

1. Bovendruk
2. Onderdruk

De hoogte van de bloeddruk is afhankelijk van een aantal factoren.
Vraag: Waarvan is de bloeddruk niet direct afhankelijk?

1. Elasticiteit bloedvaten
2. Diameter bloedvaten
3. Stroperigheid bloed
4. Zuurstofgehalte bloed

De hoogte van de bloeddruk wisselt gedurende de dag.
Vraag: Wanneer is de bloeddruk doorgaans het hoogst?

1. Ochtend
2. Middag
3. Avond

Een hoge bloeddruk wordt hypertensie genoemd.

Vraag: Wanneer is sprake van hypertensie?

1. RR 145/95 mmHg
2. RR 130/85 mmHg
3. Beide bovenstaande
4. Geen van bovenstaande

Automatische bloeddrukmeting 

Bij het meten van de bloeddruk

 met een elektronische 

bloeddrukmeter wordt de 

bloeddruk meteen na de meting

 digitaal weergegeven.

 Vaak is ook de hartslag 

(per minuut) af te lezen. 

Contra-indicaties.

De bloeddruk mag niet worden gemeten aan een arm indien:

• Wonden aanwezig zijn;

• De arm gezwollen is;

• De arm verlamd is;

• De lymfeklieren in de oksel zijn verwijderd (okselkliertoilet);

• Een infuus in de arm aanwezig is.

Meet in deze gevallen de bloeddruk aan de andere arm.

Handmatige bloeddrukmeting 

Voor de handmatige bloeddrukmeting gelden dezelfde voorwaarden wat betreft afmetingen van de bloeddrukband en contra-indicaties als bij de automatische bloeddrukmeting. 

Een verschil is dat bij deze meting een bloeddrukmeter met handmatige pomp wordt gebruikt en dat een stethoscoop nodig is. 

 Werking manchet.

De bloeddruk wordt vrijwel altijd aan de bovenarm gemeten. 

De band wordt om de bovenarm van de cliënt gewikkeld en blijft vastzitten met klittenband.

Vervolgens wordt de bloeddrukband opgepompt.

 Werking manchet.

Door het oppompen van de band wordt de slagader tijdelijk afgekneld.

Als de bloeddrukband is opgepompt, laat de zorgverlener de band rustig leeglopen.

Doordat de band langzaam leegloopt kan bepaald worden welke druk in de slagader heerst.

0

Stelling: De waarde die de bloeddrukmeter aangeeft op het eerste moment dat het geluid hoorbaar is, wordt de ..... genoemd.

1. Bovendruk
2. Onderdruk
3. Overdruk

Wanneer wordt de onderdruk op de meter afgelezen?

1. Het eerste moment dat geluid hoorbaar is
2. Het moment dat het geluid het hardst hoorbaar is
3. Het eerste moment dat het geluid niet meer hoorbaar is

Een contra-indicatie voor het meten van de bloeddruk aan een arm is een .....

1. Infuus in de arm
2. Gezwollen arm
3. Okselkliertoilet
4. Alle bovenstaande

Wat vond je van deze les?

😒🙁😐🙂😃

Vragen?