T3B4 - Evolutie in populaties

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

4.4 Evolutie in populaties

Voorbeeld van evolutie:

Definities

• Populatie = Alle individuen van een soort die in een bepaald gebied leven en onderling voortpanten
  
• Genenpool is alle verschillende genen  die voorkomen in een populatie 
  
• Gene flow = (incidentele) uitwisseling van genen tussen populaties 
• Allelfrequentie = hoe vaak een bepaald allel voorkomt in een populatie.

Stel dat....

- Populaties volledig gescheiden zijn 

- Ze groot genoeg zijn 

- Er geen evolutie optreedt
(allelen hebben dus geen specifiek voordeel) 

Dan blijkt dat de allelfrequenties
in populaties constant blijven 
(voorbeeld bij mensen is oogkleur of bloedgroep)

Veranderingen in allelfrequentie = EVOLUTIE!

Mutatie en veranderende allelfrequenties

Mutaties kunnen zorgen voor nieuwe allelen van een gen. 

Mutatie voordelig > toename in allelfrequentie

Mutatie nadelig > afname in allelfrequentie

Verandering in allelfrequentie.

Allelfrequentie sikkelcelanemie

In heterozygote toestand (Hb^NHb^S) verzooraakt het slechts een lichte vorm van anemie (bloedarmoede).

Sikkelcelanemie wordt veroorzaakt door het allel Hb^S.

Evolutie

Als een eigenschap voordeel oplevert voor overlevingskans, zorgt natuurlijke selectie voor survival of the fittest 

In sommige gevallen levert een eigenschap alleen voordeel op voor de voortplantingskans* dan spreken we van seksuele selectie

allel frequentie

Geen selectie (bv. oorlelletje):

allelfrequenties blijven gelijk

Wel selectie (bv. Sikkelcelanemie)

allelfrequenties veranderen

Zelf aan de slag!

• Maak van bs 4: opdr. 50 t/m 61