H2.2 en 2.3

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 4

Welkom klas 4

Ben jij klaar voor deze les?

- Tas op de grond,

- Werkboek + aantekeningenschrift,

- Kauwgom/snoep in de prullenbak....

2.2 piramiden

Deze les

Voorkennis

Uitleg Voedselpiramides (2.2)

Uitles biomassa (2.3)

Tijd voor opdrachten

Voedselketen

Voedselweb

Even herhalen...

Een producent is altijd een?

1. Plant
2. Schimmel
3. Dier
4. Bacterie

Wie is de producent?

1. Pissebed
2. Kat
3. Kastanjeboom

Je ziet hier een voedselketen.
Is deze voedselketen juist weergegeven?

1. Ja
2. Nee

Je ziet hier meerdere voedselketens. In de voedselketen is aangegeven wie door wie opgegeten wordt.
Wie staat er aan het begin van deze voedselketen?

1. Algen
2. Kikker
3. Vis
4. Reiger

Aantekeningen 2.3

Maak aantekeningen in je schrift.

Piramiden van aantallen

Hoe groot is het aantal individuen in een schakel.

Meestal komen er minder individuen voor in een schakel dan in de schakel ervoor.

(producenten + consumenten)

Piramiden van aantallen

Niet altijd de vorm van een piramide.

Bij een bos minder bomen dan planteneters

Piramiden van Biomassa

Een piramide van biomassa laat de totale biomassa per schakel van de voedselketen zien.

Verlies van energie

Biomassa: het gewicht van alle stoffen in een organisme, zonder het water.

Piramide van biomassa: het energieverlies binnen een 
voedselketen.

Piramiden van Biomassa

Een piramide van biomassa heeft altijd de vorm van een piramide.

Aan de slag

Thema 2 Ecologie §2

Opdr. 11 tot en met 15

2.3 koolstofkringloop

Deze les

Voorkennis: piramides: biomassa en aantallen

Uitleg Koolstofkringloop

Vragen bespreken en huiswerk

Energie(verlies) in de voedselketen

Zoals je in de piramide van biomassa hebt gezien, neemt de hoeveelheid organische stoffen elke schakel af. 

Dat betekent dat er ook minder energie overblijft. 

Je ziet dat goed in de afbeelding

Fotosynthese

Bladgroenkorrels --> fotosynthese

Nodig voor fotosynthese:

1. Koolstofdioxide
2. Water
3. Zonlicht

Producten van fotosynthese:

1. Glucose (suiker)
2. Zuurstof

Verlies van energie als piramide

Elke stap hoger in de voedselketen 

verdwijnt er energie (aan warmte en 

beweging). 

Iedere groep gebruikt energie voor zichzelf

en een deel wordt in voeding verder 

gegeven.

Niet alleen glucose maar ook andere mineralen worden steeds weer opnieuw gebruikt.

Producenten

Consumenten

Reducenten

Koolstofkringloop

Glucose

 Koolstof (C) zit in

alle organismen.

Maak met kralen van koolstofdioxide C  O2  en 

water H2  0     een glucose molecuul    C6    H12    O6

Verbranding bij organismen

Ieder levend wezen doet altijd aan verbranding!

Verbranding is niet altijd even hoog; als je beweegt verbrand je meer/sneller

Elke cel doet aan verbranding.

koolstofkringloop

fotosynthese

koolstofkringloop

koolstofkringloop

koolstofkringloop

koolstofkringloop

1

2

2

2

3

3

4

5

6

7

8

Opdrachten maken

Thema 2 Ecologie, §3

Maak opdr. 18 t/m 21.

Over 5 minuten bespreken wij opdracht

Huiswerk en evaluatie

HW:
Oefen met deze LessonUp

Leer de aantekeningen en maak de 
opdrachten van 2.3 af.

Weet jij nu.....

Aan de basis van de koolstofkringloop staan...

1. de reducenten
2. de producenten
3. de consumenten
4. de concurrenten

In de koolstofkringloop wordt door veel organismen stoffen verbrand. Welke organismen in de koolstofkringloop doen aan verbranding? Meerdere antwoorden mogelijk.

1. planten
2. dieren
3. schimmels
4. alle organismen

Koolstofkringloop

Kringloop

Uit welke twee reacties bestaat de koolstofkringloop?

Fotosynthese

Diffusie

Osmose

Verbranding

schema dat laat zien hoe koolstof in opeenvolgende processen voorkomt

proces waarbij stoffen steeds opnieuw worden gebruikt

Koolstofkringloop

Voedselkringloop

Koolstofkringloop

koolstofdioxide

fotosynthese

verbranding

mineralen en fossiele brandstoffen

zuurstof

afvaleters

koolstofdioxide

resten van plant en dier

glucose

Bedankt voor jouw aandacht en tot de volgende keer!

en tot de volgende les!