VEI M3 2.3 Veranderingen in de puberteit 2023 2024

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t, mavo
• Leerjaar 3

2.3 veranderingen in de puberteit

Even herhalen

Wat is nummer 6?

1. Teelbal
2. Zaadbal
3. Bijbal
4. Balzak

Wat is de functie van nummer 6?

1. Zaadcellen produceren
2. zaadcellen opslaan
3. Zaadcellen vervoeren
4. vocht toevoegen aan de zaadcellen

Hoe noem je nummer 5 en wat is zijn functie?

Waar zit de eikel?

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4

Waar zit het zwellichaam en wat doet het zwellichaam?

De temperatuur in de balzak is ongeveer twee graden lager dan de lichaamstemperatuur. Deze lagere temperatuur is optimaal voor de ontwikkeling van zaadcellen.
Uit onderzoek is gebleken dat het dragen van strakke onderbroeken kan leiden tot verminderde vruchtbaarheid bij mannen. Leg uit hoe dit komt.

Wat is nummer 4?

1. baarmoeder
2. blaas
3. eierstok
4. eileider

Wat is nummer 3?

1. eierstok
2. eileider
3. baarmoeder
4. vagina

Wat is de functie van nummer 3?

1. Eicellen rijpen
2. eicellen vervoeren
3. een eicel laten ontwikkelen tot embryo
4. Eicel opslaan

Waar worden de eicellen 'gerijpt'?

Met welk orgaan van het mannelijk voortplantingsstelsel is het orgaan met nummer 1 te vergelijken?

Leerdoelen bij  2.3 Veranderingen in de puberteit

• Je kunt omschrijven wat primaire en secundaire geslachtskenmerken zijn en daarbij voorbeelden noemen.
• Je kunt de processen tijdens de menstruatiecyclus beschrijven.

Geslachtskenmerken

• Primaire geslachtkenmerken = geslachtskenmerken die voor de geboorte al aanwezig zijn, zoals een penis en schaamlippen.
• Secundaire geslachtskenmerken = geslachtkenmerken die in de pubertijd ontstaan, zoals borsten en gezichtshaar. Dit gebeurt onder invloed van hormonen.
• Bij intersekse personen heeft het lichaam zowel mannelijke als vrouwelijke geslachtskenmerken, of er ontbreken kenmerken

Hormonen

• Ontwikkelingen van geslachtskenmerken wordt geregeld door hormonen. 
• Hormonen sturen allerlei lichamelijke processen aan, (regelstoffen).
• Hormoonklieren, maken hormonen en geven af aan het bloed.
• Hypofyse, eierstokken en teelballen regelen secundaire en primaire geslachtskenmerken.
• Hypofyse maakt hormonen die de werking van de eierstokken en teelballen regelen.

Hormonen

In de puberteit zorgen hormonen uit de hypofyse ervoor dat:

• de teelballen zaadcellen gaan maken
• de teelballen mannelijke geslachtshormonen gaan maken (testosteron)
  
• in de eierstokken eicellen gaan rijpen
  
• de eierstokken vrouwelijke geslachtshormonen gaan maken (oestrogenen)
• Testosteron en oestrogenen zorgen voor de ontwikkeling van secundaire geslachtskenmerken. 

Borsten
Bredere heupen
Rondere lichaamsvormen
Schaamlippen
Vagina

Zijn de volgende geslachtskenmerken van een meisje primaire of secundaire kenmerken?

Secundair

Secundair

Secundair

Primair

Primair

Welke geslachtskenmerken zijn primair en welke geslachtskenmerken zijn secundair?

Primair

Secundair

Balzak

Penis

Borsten

Baard-groei

Hoelang duurt de menstruatiecyclus?

1. 7 dagen
2. 12 dagen
3. 6 dagen
4. 28 dagen

In de menstruatiecyclus is dag 1

1. De eisprong
2. Het begin van de menstruatie
3. Het eind van de menstruatie

Menstruatie

• Alle eicellen zijn al aanwezig in de eierstokken.
• Follikel: blaasje waarin een eicel zit.
• Follikels rijpen, wordt gevuld met vocht. 
• Eisprong (ovulatie) 
• Rijpende follikels produceren oestrogeen. 
• Baarmoederslijmvlies wordt dikker onder invloed van oestrogeen. 
• Baarmoederslijmvlies blijft dikker door hormonen die het gele lichaam maakt.
• Eicel niet bevrucht --> gele lichaam sterft af en er volgt een menstruatie.
• Eicel bevrucht --> innesteling in baarmoederslijmvlies volgt.

Menstruatie 

• gele lichaam maakt hormonen aan om dikke laag in stand te houden.
• bij onbevruchte eicel sterft gele lichaam af, dus slijmvlies wordt niet langer in stand gehouden. 
• slijmvlies verlaat het lichaam via vagina (menstruatie)
• buikkrampen ontstaan door samentrekken van de spierlaag. 

menstruatiecyclus 

• Begint op dag 1 van de menstruatie
• Gemiddeld duurt de menstruatiecyclus 28 dagen. 
• Op dag 14 van de cyclus vindt de eisprong (ovulatie) plaats.
• Rond dag 28 begint de menstruatie en dan begint de cyclus dus opnieuw
• Verschilt per persoon.

Maken

Opdr. 1 t/m 4 BS 3