BS3 - Veranderingen in de puberteit (3 glt)

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 3

Thema 2 - Voortplanting en seksualiteit

2.3 - Veranderingen in de puberteit

Doelen van de vorige paragrafen

Je kunt de delen van het voortplantingsstelsel van de man aanwijzen in een afbeelding (BK)

Je kunt de functies en werking van de delen van het voortplantingsstelsel van de man beschrijven (BK)

Je kunt omschrijven hoe de delen van het voortplantingsstelsel van de man zijn opgebouwd (K)

Schrijf de juiste namen op

Antwoorden

2.3 leerdoelen 

• Je kunt omschrijven wat primaire en secundaire geslachtskenmerken zijn en daarbij voorbeelden noemen
• Je kunt de processen tijdens de menstruatiecyclus beschrijven
  

Geslachtshormonen

Hormonen = stoffen die berichten doorgeven in het lichaam; regelstoffen

Mannelijk geslachtshormoon - Testosteron (teelballen)

Vrouwelijk geslachtshormoon - Oestrogeen (eierstokken)

Geslachtskenmerken

Kenmerken die per geslacht verschillen

• Primaire geslachtskenmerken: bij geboorte aanwezig
• Secundaire geslachtskenmerken: vanaf puberteit ontstaan door geslachtshormonen 
• intersekse geslachtkenmerken = persoon kan zowel mannelijke als vrouwelijke geslachtskenmerken hebben 

Wat zijn de primaire geslachtskenmerken
van de vrouw?

1. clitoris en schaamlippen
2. schaamlippen en vagina man: penis en zwellichamen
3. clitoris en vagina
4. vagina

Wat zijn de primaire geslachtskenmerken
van de man?

1. penis
2. penis en zwellichamen
3. penis en haargroei
4. penis en balzak

ontwikkeling van eicellen 

Secundaire geslachtskenmerken bij meisjes

Secundaire geslachtskenmerken bij jongens

Borsthaar

menstruatie (ongesteld)

groei van penis 

Borsten

aanmaak zaadcellen 

Baardgroei

Brede heupen

Rondere lichaamsvormen

Zwaardere stem

Gespierdere lichaamsbouw

secundaire geslachtskenmerken ontstaan in de puberteit door hormonen 

Hypofyse: stuurt geslachtsklieren aan met hormonen:

Teelballen / eierstokken maken hormonen 

hypofysehormonen zorgen ervoor dat de eierstokken en teelballen deze gaan maken 

Eierstokken: oestrogeen

Teelballen: testosteron

geslachthormonen man (testosteron)

• worden aangestuurd door de hypofyse
  
• worden gemaakt in de teelballen
  
• Zorgen voor de secundaire geslachtsorganen (zoals zwaardere spieren)
  
• testosteron
  

geslachthormonen vrouw

(oestrogenen)

• Worden aangestuurd door de hypofyse
  
• Worden gemaakt in de eierstokken
  
• Zorgen voor de secundaire geslachtsorganen
  
• regelen menstruatie
  

Ontwikkeling geslachtsorganen met of zonder testosteron

menstruatie=ongesteld zijn 

             menstruatie 

• baarmoederslijmvlies wordt afgebroken 
• baarmoederwand trekt samen ( soms buikkramp)
• van puberteit tot in de overgang (+- 50e jaar)

Menstruatiecyclus 

Geen bevruchting? dan wordt baarmoederslijmvlies afgebroken 

menstruatiecyclus

Een vrouw heeft een cyclus van 28 dagen. Welke dagen is de vruchtbare periode?

1. 1-5
2. 5-10
3. 11-15
4. 16- 28

Zaadcellen en eicellen

Zaadcel:

• bewegen met zweepstaart
• geen voedingsstoffen

Eicel:

• kan niet zelf bewegen
• heeft voedingsstoffen 

Aan het werk

Alle opdrachten 2.3 maken

Kader