Blok 2: Hervormingen

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 1

Blok 2: Hervormingen

Les 1

Wat gaan we vandaag doen?

• Agenda invullen
• Herhaling vorige blok
• Introductie blok 2 en uitleg
• Zelfstandig werken
• Afsluiting

Agenda invullen

Vul in bij dinsdag 6 juni:
Maken: 

• Les 1: opdr. 2, 3, 4 en 5a.
• Les 2: 6, 8, 9, 10
• Les 3: 11, 12 a en b, 13, 14, 15 a en b, 16.

Verdiepingsopdracht: 7

Samenvattingsopdrachten: 17 en 18.

Leren: 

• Begrippen en Kennen&Kunnen lijst blok 1 & 2

Waarom wilde de Europeanen naar Azië toe?

1. Vanwege het lekkere weer
2. Om specerijen te halen
3. Ze wilden nieuwe gebieden ontdekken
4. Om kaarten te maken

Waar navigeerden de Europeanen op voor de uitvinding van een kompas?

1. De maan
2. De kust
3. Zon en sterren
4. Kaarten

Wat betekent het begrip 'kolonie'?

Wat hebben we dankzij de ontdekkingsreizen?
Denk aan eten, producten etc.

Kennen en kunnen

• Vertellen dat de tijd van Grieken en Romeinen weer belangrijk werd
• Vertellen dat mensen meer gingen experimenteren en onderzoeken

Italiaanse steden (rond 1500)

• Italiaanse steden werden knooppunt van de Europese handel, door Middellandse zee goed bereikbaar
• Handelswegen vanuit Azië, Afrika en Europa komen samen
• Handel leverde veel geld op
• Stad werd volgebouwd met mooie gebouwen

Kerk wordt rijker

• Kerk verdiende aan aflaten
• Aflaat is een brief waarin staat dat je je zonden afkoopt
• Geld gebruikt om kerken te versieren met beelden en schilderijen

Kunstenaars gaan experimenteren

• Kijken terug naar de Grieken en Romeinen, hun afkomst.
• Nieuwe technieken als perspectief schilderen
• Gebruik van diepte en schaduw
• Groot verschil met schilderijen in de middeleeuwen

Aan het werk

Maak opdracht 2 t/m 5a

Ben je klaar?

Probeer verder te werken

Kennen en kunnen samenvatten

Blok 1 afmaken en aftekenen

Blok 2: Hervormingen

Les 2

Wat gaan we vandaag doen?

• Introductie
• Uitleg blok 2
• Zelfstandig werken
• Afsluiting

Wat weten we nog over kloosters?

Monnikenwerk

Monnikenwerk

• Boeken uit de oudheid en middeleeuwen werden met de hand overgeschreven.
• 1 boek schrijven duurden maanden, soms zelfs jaren.

Boekdrukkunst: Boeken waren duur

• Boeken kosten vroeger bijna net zoveel als huizen
• Boeken waren uniek en met de handgemaakt
• Papier, inkt, de kaft
• Handwerk was duur en maar weinig mensen konden boeken betalen

Letterkast

Hier zaten loden letters in die als een soort stempels op een rij gezet moeten worden om woorden en zinnen te maken.

Papier of perkament werd aangeleverd om de teksten op te drukken. Door de drukpers kon er sneller gekopieerd worden.

Drukpers

Pagina voor pagina werden de letters op het papier gedrukt. Ook afbeeldingen konden op deze manier gekopieerd worden.

Gutenberg

• Uitvinder van de drukpers
• Boeken kopiëren op grote schaal
• Werd wereldberoemd met zijn druk van de Bijbel
• Boeken werden beschikbaar voor het gewone volk

Gevolgen boekdrukkunst

* Kennis werd sneller verspreid door Europa

* Boeken werden voor iedereen beschikbaar, niet alleen voor de rijken

* Onderwijs werd belangrijker, mensen leerden lezen en schrijven          

Erasmus

• Nederlandse humanist
• Humanisten vinden dat je goed moet nadenken over hoe je met mensen, de wereld en jezelf omgaat.
• Verspreidde zijn ideeën
• Vertaalde de Bijbel naar de volkstaal

Onderwijs veranderde

• Bijbel was eerst de basis van het onderwijs, je leerde de bijbel uit je hoofd
• Handelaren en ambachtslieden vonden het belangrijk dat je leerde lezen, schrijven en rekenen
• Dit werd onderdeel van het onderwijs en begon het steeds meer te lijken op wat we nu kennen. Met meerdere vakken.

Aan het werk

Maak opdracht 6 t/m 10

Ben je klaar?

Probeer verder te werken

Kennen en kunnen samenvatten

Blok 1 afmaken en aftekenen

Blok 2: Hervormingen

Les 3

Wat gaan we vandaag doen?

• Introductie
• Filmpje + Uitleg blok 2
• Zelfstandig werken
• Afsluiting

Protestanten

• De kerk had te veel macht volgens de Protestanten. Geld werd belangrijker dan het geloof!
• Protestanten uitten hun kritiek naar de katholieke kerk
• Belangrijkste personen waren Luther en Calvijn

Met 95 stellingen klaagde Maarten Luther de wantoestanden in de katholieke Kerk aan (31-10-1517)

Karel V (1500-1556)

• Koning en later ook keizer van Duitse gebieden en Nederland (1516 -1555)
• Koning van Spanje
• Wilde eenheid in zijn rijk door één godsdienst: het katholieke geloof

1555: Godsdienst-vrede van Augsburg

Deze godsdienstvrede was voor Karel V een enorme teleurstelling... Hij trad af! 

Gevolgen

• Duitse vorsten mochten zelf beslissen welke godsdienst aangehangen werd in hun gebied.
• Vele kozen voor het protestantse geloof.
  
• Macht van de paus en Keizer Karel V nam af.
  

quiz.ntr.nl

2011: Arabische lente

• Jongeren in Arabische landen komen in opstand tegen de regering.
• Net als de protestanten waren zij het niet eens met het machtsmisbruik van de leiders en vonden dat er te weinig geld naar het gewone volk ging.

Arabische Lente

Arabische Lente

• Jongeren maakten gebruik van social media om de wereld op te roepen voor actie
• In sommige landen zorgde dit voor hervormingen:  persvrijheid, vrouwenrechten en vrije verkiezingen.
• Maar in landen als Jemen en Syrië bleef de situatie onveranderd.

Aan het werk

Maken: 

• Les 1: opdr. 2, 3, 4 en 5a.
• Les 2: 6, 8, 9, 10
• Les 3: 11, 12 a en b, 13, 14, 15 a en b, 16.

Verdiepingsopdracht: 7

Samenvattingsopdrachten: 17 en 18.

Leren: 

• Begrippen en Kennen&Kunnen lijst blok 1 & 2