Les 4: ethiek

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 2

Keuzedeel

Leerjaar 2 VIG

Les 4: Zorg en Technologie  & Ethiek

Lesdoelen 

Aan het einde van de les:

• kun je vertellen wat een ethisch dilemma is
• kun je voorbeelden noemen van ethische dilemma's in de zorg
• kun je uitleggen waarom ethiek belangrijk is bij de inzet van technologische hulpmiddelen

Hoe?

Terugblik

Wat vorige keer is blijven liggen

Huiswerk nabespreken

Theorie

Stellingen

Opdrachten maken

Terugblik

Waar hebben we het de vorige keer over gehad?

Quizvragen: weten jullie de antwoorden nog?

Wat is het doel van de Wet op de Geneeskundige Behandelingsovereenkomst (WGBO)?

1. De zorgverlener beschermen tegen aansprakelijkheid.
2. Regels vaststellen voor privacy van patiënten.
3. . De rechten en plichten van zorgverlener en patiënt vastleggen.
4. Het vergoeden van zorgkosten door de overheid.

Welke wet regelt de bescherming van persoonlijke gegevens van patiënten?

1. Wet Langdurige zorg
2. Wet maatschappelijke ondersteuning
3. Wet op de beroepen in de individuele gezondheidszorg
4. Algemene Verordening Gegevensbescherming

Volgens de Wet op de Beroepen in de Individuele Gezondheidszorg (Wet BIG) mag een zorgverlener...

1. Zonder diploma werken in de zorg.
2. Zelfstandige behandelingen uitvoeren binnen de grenzen van zijn beroep.
3. Medicatie voorschrijven zonder supervisie.
4. Patiënten behandelen zonder hun toestemming.

Welke wet is gericht op zorg en ondersteuning thuis?

1. Wet Langdurige Zorg
2. Wet Maatschappelijke Ondersteuning
3. Wet op de Geneeskundige Behandelingsovereenkomst
4. Zorgverzekeringswet

Wat regelt de Wet Langdurige Zorg (WLZ)?

1. Vergoeding van kortdurende ziekenhuisopnames.
2. Langdurige zorg voor mensen met een ernstige beperking of chronische aandoening.
3. De bescherming van medische gegevens van patiënten.
4. Het opleggen van boetes aan zorgverleners die fouten maken.

Welke wet geeft de gemeente de taak om ondersteuning te bieden aan mensen die niet zelfstandig kunnen wonen?

1. Wet BIG
2. Wet Maatschappelijke Ondersteuning
3. Wet Langdurige Zorg
4. Zorgverzekeringswet

Welke wet is van toepassing als iemand langdurige, intensieve zorg nodig heeft in een instelling zoals een verpleeghuis?

1. Wet Maatschappelijke Ondersteuning
2. Wet op de Geneeskundige Behandelingsovereenkomst
3. Wet Langdurige Zorg
4. Zorgverzekeringswet

Wet BIG

WGBO

bepaalde beroepsgroep

voorbehouden handelingen

bevoegd en bekwaam

bekwaamheid eigen verantwoordelijkheid

tuchtrecht

Inzage medisch dossier

recht op second opinion

recht op privacy

Een andere vorm om studenten aan het werk (en denken) te zetten is de zogenaamde sleepvraag. Sleep de termen maar naar de juiste wet.

Bevoegd

Bekwaam

Je hebt je diploma

Je hebt de handeling pas nog gedaan

Je mag de handeling uitvoeren

Je kunt de handeling uitvoeren

Wat regelt de WGBO?
(meerdere antwoorden mogelijk)

1. Recht op informatie
2. Inzage in dossier
3. Kosten van de zorg
4. Klachten

Wat vorige keer is blijven liggen

Vertaling naar visie en beleid

Een visie geeft richting en helpt je om een heldere doelstelling te formuleren over het inzetten van technologische hulpmiddelen bij het verlenen van zorg.

Van visie naar beleid

Visie: hoe mogen technologische hulpmiddelen worden ingezet? Richting

Voorbeeld visie: zorg vanuit het hart (Silverein)

Beleid: concreter, wat mag je wel/niet doen.

Voorbeelden beleid: alleen goedgekeurde middelen, eerst kijken naar behoefte en vraag, vergroten zelfredzaamheid

Voorbeelden

Zonder visie / beleid

- alleen vanuit een pilot project

- niet verduurzamen

- alleen erover praten en niet toepassen

Huiswerk nabespreken

Waarom dit als huiswerk?

Wat is ethiek eigenlijk?

- Ethiek gaat over hoe mensen denken over wat goed en kwaad is.

- Het is moeilijk een precieze definitie te geven van ethiek, omdat iedereen er een eigen mening over heeft.

Een ethische dilemma:

- Een ethische dilemma is een situatie waarin verschillende waarden met elkaar botsen. 

- Bij een ethisch dilemma is er nooit één goede oplossing omdat je altijd één van de twee waarden tekort doet. 

Ethisch dilemma: voorbeeld

De veranderingen, die technologische ontwikkelingen met zich meebrengen, roepen verschillende vragen op rond ethische thema’s als privacy en het gevolg van de techniek op de relatie tussen mensen. 

Ethische dilemma's in de zorg, kan jij een voorbeeld noemen?

Ethische dilemma's

• Dilemma- twee keuzes. 
• Allebei de keuzes hebben zowel positieve als negatieve kanten 
• Wat kies jij in deze situatie?

KEuze tussen twee zaken die niet samen gaan

Een cliënt wilt Facebookvrienden met je worden. Accepteer je het vriendschapsverzoek?

JA

NEE

Een zorgvrager met een vochtbalans vraagt je om extra drinken omdat het zo warm is, geef je dit?

1. JA
2. NEE

Een zorgvrager met dementie wil haar medicatie niet innemen tegen trombose, ga je haar dwingen?

1. JA
2. NEE

Vind jij dat een arts de behandelwens van de familie van een zorgvrager met dementie ten alle tijden moet volgen, ook al heeft de zorgvrager een andere behandelingswens?

1. JA
2. NEE

Vier belangrijkste waarden: 

1. Autonomie (eigen regie/zelfstandigheid cliënt).
2. Niet schaden (cliënt geen schade toedoen).

3. Weldoen (bijdragen aan welzijn cliënt).

4. Rechtvaardigheid (gelijke behandeling).

Waarom kan er bij de toepassing van zorgtechnologie sprake zijn van een ethisch dilemma?

Stellingen bespreken

Kom maar staan!

We gaan nog even door met wat stellingen

Stelling 1 

Het gebruik van technologie in de zorg bevordert de efficiëntie en nauwkeurigheid van medische diagnoses

Links = EENS

Rechts = ONEENS

Stelling 2

Technologie vermindert de menselijke interactie in de zorg en heeft negatieve gevolgen voor de kwaliteit van de patiëntenzorg

Links = EENS

Rechts = ONEENS

Stelling 3

Het is de verantwoordelijkheid van medewerkers in de zorg om zich actief bij te scholen op het gebied van technologie

Links = EENS

Rechts = ONEENS

Stelling 4

De snelle opkomst van technologie in de zorg brengt ethische vraagstukken met zich mee die verzorgende moeten kunnen herkennen en aanpakken

Links = EENS

Rechts = ONEENS

Stelling 5

Technologieën zoals elektronische patiëntendossiers verbeteren de informatie-uitwisseling tussen zorgverleners én verhogen ook de patiëntveiligheid

Links = EENS

Rechts = ONEENS

Stelling 6 (laatste)

Het is belangrijk dat verzorgende op de hoogte zijn van de nieuwste ontwikkelingen in zorgtechnologie om hun patiënten optimaal te kunnen ondersteunen

Links = EENS

Rechts = ONEENS

Opdrachten maken

Thieme > Zorg en Technologie > Module 3: Ethiek > verwerkingsopdrachten niveau 3 en "Begrijp je de theorie?"

Lesdoelen behaald?

Aan het einde van de les:

• kun je vertellen wat een ethisch dilemma is
• kun je voorbeelden noemen van ethische dilemma's in de zorg
  
• kun je uitleggen waarom ethiek belangrijk is bij de inzet van technologische hulpmiddelen

Volgende keer

Vormen van technologie

Evaluatie les
Wat vond je van de les?

😒🙁😐🙂😃