4M - examenbundel 1

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

Voorbereiding op het examen

Tekstsoorten

Informatieve teksten     Instructieve teksten   Betogende teksten

- Artikelen                           - aanwijzingen               - reclame teksten

- Alledaags nieuws        - recepten                        - recensies

- schema's                                                                        - folders

Leesstrategieën

- Globaal

- Zoekend

- Intensief

Moeilijke woorden

- Gebruik de tekst zelf

- Gebruik een woordenboek 

(daarna moet je alsnog naar de tekst kijken, want het woordenboek geeft vaak meerdere betekenissen)

'Het uitgaansgeweld neem in de grote steden door toezicht met camera's drastisch af. Auto-inbraken en vernielingen komen in sommige steden bijna niet meer voor.'
Door welk woord kan het woord 'drastisch' vervangen worden?

1. flink
2. misschien
3. nauwelijks
4. waarschijnlijk

'In Breda is het aantal auto-inbraken rond het station, sinds daar deze zomer 33 camera's zijn opgehangen, bijna tot nul gereduceerd.'
Door welk woord kan het woord 'gereduceerd' vervangen worden?

1. vergroot
2. verkleind
3. vermenigvuldigd

'Hij heeft de deskundigen gevraagd eens te kijken of het helpt als mensen anoniem aangifte kunnen doen van iets wat niet door de beugel kan. Hij denkt dat meer mensen iets bij de politie durven aan te geven, als zij hun naam niet hoeven te noemen.' Welke omschrijving past het beste bij 'anoniem'?

1. zonder de naam van de dader te noemen
2. zonder de telefoon te gebruiken
3. zonder een formulier in te vullen
4. zonder je eigen naam te noemen

Beeld en opmaak

Titel, tussenkopjes, illustraties, lettertypes

Doel van illustraties

- Aandacht trekken

- Noodzakelijk om de tekst te begrijpen (verduidelijking)

- Geeft nieuwe informatie bij de tekst

Opdracht

Lees tekst 1 van bladzijde 32. 

Maak vraag 4 en 5

5 minuten

Vraag 4

A. 

Op de foto staat iemand met een kind op zijn rug voor een doolhof. Je hebt deze foto niet nodig om de tekst beter te begrijpen en de foto voegt ook geen nieuwe informatie toe. Het is dus alleen om de aandacht te trekken.

Vraag 5

C. 

Zonder hulp kan een vluchteling de weg niet vinden in het doolhof van instanties. 

Tekstdoel

- Informatie verstrekken

- Overtuigen

- Een mening geven

- Tot handelen aanzetten

- Amuseren

- Gevoelens oproepen/ uitdrukken

Informeren

De tekst geeft je informatie. 

Er staat veel feitelijke informatie in. 

Overtuigen

De schrijver geeft aan wat hij vindt en waarom hij dat vindt. 

Hij wil dat je het met hem eens wordt. 

Mening geven

De schrijver geeft verschillende meningen, zonder dat hij zijn gelijk wil halen. 

Tot handelen aanzetten

De schrijver wil je iets laten kopen of doen. 

Bv. Advertenties of dat je lid moet worden van een vereniging.

Amuseren

De tekst is leuk geschreven, of het is een grappig verhaal. 

(Dit kan ook bij illustraties)

Gevoelens uitdrukken

De schrijver laat zien waarom een bepaalde kwestie hem boos, verdrietig, blij, angstig of gelukkig maakt.

Publiek

Voor wie is het geschreven?

Vaak kan je dat in de slotregels van een advertentie zien.

Bekijk de advertentie. Voor wie is deze advertentie bedoeld? 

Antwoordenopties op de volgende slide.

Voor wie was de advertentie van de vorige slide bedoeld?

1. Alleen voor jonge mannen
2. voor belangstellende voor een functie bij de landmacht
3. voor mannen en vrouwen die al in de landmacht zitten
4. Voor scholieren op technische opleidingen

Antwoord

B. 

Onderaan staat: Ontdek of jij geschikt of ongeschikt bent voor een baan bij de Koninklijke Landmacht. Dat moet bedoeld zijn voor iedereen die belangstelling heeft om bij de landmacht te gaan werken. 

Bekijk nogmaals de advertentie. Wat is het voornaamste doel van deze advertentie? Antwoordmogelijkheden op de volgende slide.

Wat is het voornaamste tekstdoel van de vorige slide?

1. Informeren
2. Amuseren
3. Tot handelen aansporen
4. Overtuigen

Antwoord

C.

Ze willen dat je naar de website gaat of dat je gaat bellen. Ze willen namelijk meer aanmeldingen bij de landmacht hebben. 

Feiten en meningen

Een feit is controleerbaar

Een mening is iets wat je vindt - je kunt het ermee eens zjin of niet. 

Opdracht

Lees tekst 3 (blz 37 en verder)

Beantwoord de vragen 8 en 9

10 minuten

Vraag 8

B.

De schrijfster geeft op verschillende plaatsen in de tekst feiten weer. (Bijvoorbeeld regels 22-25)

Ze geeft ook de mening van deskundigen weer 

(Hans Slabbekoorn in alinea 4,9 en 10 + Han Lindeboom alinea 6 t/m 8). Haar eigen mening komt niet voor.

Vraag 9

A. 

De schrijfster laat de deskundigen aan het woord zonder commentaar te geven op wat ze zeggen.

Zakelijke brief

Conventies, inhoud, afsluiting

Conventies

Inhoud

Inleiding - introductie van jezelf + aanleiding van schrijven. 

Probeer je brief NIET te beginnen met ik. 

Kern - uitwerking van je brief. Controleer altijd of je alle punten die gevraagd worden, hebt opgeschreven.

Slot - dit is een slotzin. 

(bv: ik hoop spoedig van u te horen of ik hoop dat ik word uitgenodigd voor een gesprek)

Afsluiting

Eindig met:

Met vriendelijke groet,

Voornaam + Achternaam
(Klas)

(Handtekening)

Aan de slag

Maak opdracht 22 op blz 60

Markeer de belangrijkste informatie van de tekst erboven. 

Schrijf de brief.