Herhaling hoofdstuk 3 (deel 1)

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Wat weet je nog over hoofdstuk 3 (Nederlands-Indië)?

Paragraaf 3.3

Je leert over...

• De ethische politiek (betekenis, uitwerking en gevolgen)
• De PNI, Soekarno en het groeiende nationalisme
• De reactie van Nederland op het nationalisme

Nederlands-Indië als kolonie

Ethische politiek​: maatregelen om een einde te maken aan de onderontwikkeling van Indonesiërs. ​

Problemen die speelden:​ grote armoede​, hongersnoden​ en slechte arbeidsomstandigheden onder koelies

Maatregelen ethische politiek

1. Irrigatie > zorgde voor watertoevoer op landbouwgrond > rijstproductie steeg > minder (grote) hongersnoden

2. Medische zorg > mensen werden voortaan ingeënt tegen tropische ziektes > kunnen naar medische hulpposten of ziekenhuizen.

3. Onderwijs > kinderen leerden op desascholen schrijven, lezen, rekenen > Rijkere Indonesiërs konden gaan studeren in Nederland.

4. Invloed op bestuur > oprichting Volksraad. (Bedoeling was op den duur zelfbestuur Nederlands-Indië. De Volksraad mocht echter alleen adviseren)

Onbedoelde gevolgen

1. Het onderwijs > aanraking westerse ideeën (gelijkheid, democratie, recht op zelfbeschikking) > Indonesisch nationalisme = trots op eigen volk en streven naar een eigen, zelfstandige staat.

2. Communistische ideeën werden populair. 

3. Oprichting van de PNI (volgende sheet)

Partai Nasional Indonesia

- Leider was Soekarno, hij kon goed mensenmassa’s toespreken door in te spelen op de gevoelens van gewone Indonesiërs.

- Doel van de PNI was een zelfstandige staat Indonesië.

- Gebruikte geen geweld, maar wees samenwerking met de kolonisator af.

- Nam geen deel aan de Volksraad

- In 1929 werden Soekarno en andere leden van de PNI opgepakt > invloed op Indonesiërs te groot, volgens de Nederlandse overheid > Soekarno verbannen.

Welk doel had de ethische politiek?

1. Gelijkwaardigheid tussen de Nederlandse en Indische bevolking
2. Bewustwording van de kwaliteiten van de Indische bevolking
3. Een einde maken aan de onderontwikkeling
4. De Indische bevolking de Volksraad laten leiden

Noem vier maatregelen die door de ethische politiek werden ingevoerd

Welk van de onderstaande gevolgen is geen onbedoeld gevolg van de ethische politiek?

1. Aanhang communisme
2. Desascholen
3. Oprichting PNI
4. Groeiend nationalisme

Wat was het doel van de PNI?

1. Een Aziatische bezetter
2. Een onafhankelijk Indonesië
3. Een Aziatisch wereldrijk
4. Gedeelde verantwoordelijkheid in het bestuur

De houding van de PNI tegenover de kolonisator was...

1. Positief
2. Neutraal
3. Neutraal

Paragraaf 3.4   |  deel 1

Je leert over...

• De Japanse aanval op Nederlands-Indië​
• De houding van de Indische bevolking tegenover Japan (begin)
• De gevolgen van de Japanse bezetting
• De uitroeping van de Republiek
• De Bersiap periode
• De Nederlandse houding tegenover Indonesië na WOII

Japanse inval

• In 1940 was Nederland bezet door Duitsland.​
• 1942 Japan viel Nederlands-Indië binnen. Japanse leger sterker dan KNIL.
• Indonesiërs blij met deze aanval: zij zagen de inval als een kans om een onafhankelijk land te worden. Japan had als motto “Azië voor de Aziaten”. 
• Soekarno ging samenwerken met de Japanners in ruil voor belofte voor onafhankelijkheid. 

Gevolgen Japanse bezetting

1. Sporen van de Nederlandse koloniale tijd werden uitgewist:​
   

Namen werden gewijzigd (Batavia werd Jakarta), standbeelden van belangrijke VOC-leden werden verwijderd en de Nederlandse taal verboden.

2. Nederlanders werden opgesloten in jappenkampen. Mannen en vrouwen/kinderen gescheiden. Mannen en jongens > dwangarbeid.

3. Japan hield zich niet aan belofte aan Soekarno. Japan eiste rubber, rijst en olie op van de Indonesiërs. Ook Indonesiërs moesten hard werken voor de Japanners. 2 miljoen doden door honger en uitputting.

Uitroeping Republiek

• In mei 1945 was Duitsland verslagen. Nederland was weer vrij. Nederlands-Indië bleef door Japan bezet tot 15 augustus.
• Japan capituleerde toen de Amerikanen atoombommen op Hiroshima en Nagasaki hadden gegooid. 
• Op 17 augustus 1945 riep Soekarno de Republiek Indonesië uit. 

De Bersiap periode

Er brak een chaotische tijd in de rest van 1945 aan:​

• Japanse soldaten bevonden zich aan het begin nog in Indonesië en Indonesische jongeren roofden hun wapens.​
• Deze groep jongeren trok plunderend en moordend rond. 
• Periode heet Bersiap (van ber siap - wees paraat)

De Nederlandse houding

NL legde zich niet bij dekolonisatie neer - onafhankelijkheid niet erkend

1. NL zou economisch niet zonder Indonesië kunnen.​
2. Soekarno werd in NL gezien als een landverrader (hij werkte met Japan samen, de vijand). NL wilde niet met Soekarno praten.​

Groot-Brittannië en de Verenigde Staten wilden wel dat Nederland ging praten over Indonesische onafhankelijkheid (voorstanders dekolonisatie). 

Waarom stond de Indonesische bevolking positief tegenover de Japanse bezetting?

Noem drie gevolgen van de Japanse bezetting op korte termijn

Welk begrip past bij deze foto?

1. Bersiap
2. Dekolonisatie
3. Politionele acties
4. Eenheidsstaat

In welk jaar riep Soekarno de onafhankelijkheid uit?

1. 1940
2. 1942
3. 1945
4. 1949

Noem twee redenen waarom Nederland Indonesië de onafhankelijkheid niet wilde geven

Welk landen waren een voorstander van dekolonisatie?

1. Nederland
2. Frankrijk en Engeland
3. Frankrijk en Amerika
4. Engeland en Amerika

Samenvatting

• Japanse aanval op Nederlands-Indië​
• Japanse overheersing tussen 1942 en augustus 1945​
• Uitroeping van zelfstandige Republiek Indonesië door Soekarno ‘45.​
• Dekolonisatie Indonesië > Onuitgevoerd akkoord, gewelddadig proces.​
• Uiteindelijke soevereiniteitsoverdracht eind 1949.