H4 thema 4 bs3

• Biologie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4

BS3: De evolutietheorie

Leerdoel

4.3.1 Je kunt uitleggen wat de neodarwinistische evolutietheorie inhoudt.

4.3.2 Je kunt manieren van reproductieve isolatie beschrijven.

Evolutie

De geleidelijke ontwikkeling van het leven op aarde, van simpele naar complexere organismen

Evolutietheorieën

Gaan over het ontstaan, veranderen en/of verdwijnen van soorten 

Lamarck (1744-1829):

Eigenschappen veranderen tijdens leven individu. Veranderde eigenschap wordt doorgegeven  FOUT

Darwin (1809-1882):

On the origin of species (1859) --> de oorsprong van soorten:  evolutietheorie

Darwin

Lamarck

Neodarwinistische evolutietheorie  

= Evolutietheorie (Darwin) gecombineerd met de  kennis over erfelijkheid

DNA voor het eerst ontdekt in 1871 en de structuur pas ontdekt in 1953

Neodarwinistische evolutietheorie  

Gaat uit van: 

1. Diversiteit in genotype
2. Natuurlijke selectie
3. Voortplanting

Neodarwinistische evolutietheorie  

Gaat uit van: 

1. Diversiteit in genotype
2. Natuurlijke selectie
3. Voortplanting

Hoe komt een grote variatie
in genotype binnen een
soort tot stand?

1. Mutatie
2. Door verandering in het fenotype
3. Recombinatie
4. Mutatie en recombinatie

Variatie in genotype

• Mutatie: verandering in het DNA
• Recombinatie: verdelen van de chromosomen bij meiose en bevruchting

Neodarwinistische evolutietheorie  

Gaat uit van: 

1. Diversiteit in genotype
2. Natuurlijke selectie
3. Voortplanting

Natuurlijke selectie

Natuurlijke selectie

Natuurlijke selectie

Natuurlijke selectie

Individuen met een betere adaptatie (aanpassing) aan het milieu hebben een grotere overlevingskans.

Voor- of nadelige eigenschappen worden dus bepaald door het milieu.

Neodarwinistische evolutietheorie  

Gaat uit van: 

1. Diversiteit in genotype
2. Natuurlijke selectie
3. Voortplanting

Survival of the fittest

De best aangepaste overleeft!

Fitness:

Individuen met gunstige genotype

overleven en krijgen meer nakomelingen.

De term 'survival of the fittest' ofwel
het overleven van de sterksten.
Welk van de individuen wordt bedoeld
met de sterksten?

1. De individuen die de meeste kracht kunnen leveren
2. De individuen die de meeste nakomelingen krijgen
3. De individuen die het langste leven
4. De individuen die het grootst zijn in omvang

Creationisme

Alle organismen zijn geschapen

Definities

Soort = organismen die op natuurlijke wijze onderling vruchtbare nakomelingen kunnen krijgen.  (bijv. honden)

Hoe zit het met de lijger?

Definities

• Populatie = Alle individuen van een soort die in een bepaald gebied leven en onderling voortpanten
  
  

Ontstaan nieuwe soorten

Een nieuwe soort ontstaat alleen als er ook sprake is van reproductieve isolatie tussen populaties van dezelfde soort.

Reproductieve isolatie; gedurende langere tijd is er geen uitwisseling van genen.

Reproductieve isolatie

Reproductieve

isolatie door een 

geografische

barrière.

Reproductieve isolatie

Verschillend baltsgedrag                  Ander voortplantingsseizoen       

Ontstaan van een soort

Het ontstaan van een nieuwe soort komt dus tot stand door:

1. reproductieve isolatie die kan worden veroorzaakt door geografische isolatie

2. genetische variatie die is ontstaan door mutatie en recombinatie

3 natuurlijke selectie, waarbij de best aangepaste organismen overleven

4 voortplanting, waarbij de gunstige eigenschappen aan nakomelingen worden doorgeven

Huiswerk

Maak opdracht: 29 tm 48

Maak: Test jezelf BS3