3.4 Voor het vaderland 2022

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Welkom

Programma:

- Mededelingen

- Huiswerk

- Vorige keer

- Leerdoel

- 3.4 Voor het vaderland

- Filmpje

- Opdrachten

-Afsluiting

Wanneer was de Russische Revolutie?

1. 1914
2. 1916
3. 1917
4. 1918

Wie grepen de macht tijdens de Russische Revolutie?

1. De liberalen
2. De communisten
3. De sociaal-democraten
4. De nationalisten

De Sovjet-Unie 

onder Lenin

1917-1924

De Sovjet-Unie

De Sovjet-Unie is de naam voor Rusland (met een aantal andere landen) tussen 1922 en 1991, toen het land een communistische dictatuur was.

Een sovjet is een raad van boeren, arbeiders en soldaten.

Het bestuur van Sovjet-Unie zou in handen van deze sovjets moeten zijn...

1918-1921

Oorlogscommunisme (1)

Doel: steden en leger voorzien van voedsel en wapens. 

• Nationaliseren spoorwegen,  handel en industrie
• Boeren moeten productie afstaan aan de staat -> ontevreden boeren, daling productie -> oogst in beslag genomen  -> hongersnood 

1918-1921

Oorlogscommunisme (2)

• Werkplicht: staken betekende doodstraf.
• Privéondernemingen werden illegaal. 

Gevolg: daling productie, hongersnoden.

De Sovjet-Unie 

onder Stalin

1924-1953

Planeconomie, vijfjarenplannen

• Onder Stalin werd de Sovjet-Unie een planeconomie.
• Dit betekende dat de staat besliste wat én hoe er moest worden geproduceerd.

• Hiermee wilde Stalin laten zien dat de Sovjet-Unie een machtiger land was dan de kapitalistische landen met hun vrije markt-economie.

Collectivisatie

• De landbouw moest veranderen om alle monden te voeden. 
• Tientallen kleine zelfstandige boerderijen werden samengevoegd (collectivisatie) tot één groot boerenbedrijf, een kolchoz. 

• De boerengezinnen werkten en woonden daar met elkaar. 
• De grond, het vee, de gereedschappen, de oogst: alles was van iedereen. 

Leerdoelen

Aan het einde van de les kun je het volgende uitleggen:

- Je kunt uitleggen hoe de Sovjet-Unie er onder leiding van Stalin uitziet.

Verheerlijking van

arbeiders en boeren

• De Sovjet-Unie is een land van arbeiders en boeren, dit zijn de helden van het
   land!
  

• Overigens leek dit in propaganda veel mooier dan de realiteit was...
  

Showprocessen

• Tegenstanders worden (meestal) vals beschuldigd en worden in een
   oneerlijke rechtszaak tot zware straffen veroordeeld.

• Bij dit soort showprocessen (onder Lenin én Stalin) stond de uitkomst al vast
   voordat de rechtszaak was begonnen: schuldig!

De Grote Terreur

• Stalin zag overal tegenstanders (paranoide), vooral in mensen die een
   belangrijke rol in het bestuur of leger hadden.
• Tussen 1934 en 1938 laat Stalin rond de 1 miljoen 'tegenstanders' oppakken en
   veroordelen.
• De Sovjet-Unie wordt zo 'gezuiverd'.

Goelag

Miljoenen 'tegenstanders' kwamen terecht in een Goelag, een strafkamp.

• In deze 'opvoedingskampen' moesten de gevangenen, onder zeer zware omstandigheden, dwangarbeid verrichten.
• Iedereen die werd aangegeven bij de geheime politie kon ook familie zijn
   werd   zonder proces gevangengezet.
  

Persoonsverheerlijking

• Om het volk te laten zien dat hij de beste leider voor het beste volk, in het
   beste land was, liet Stalin zich graag afbeelden als een geweldige leider:
   een vader voor het volk.
• Dit heet persoonsverheerlijking (overal beelden, portretten van Stalin)

Stalinisme liep samen met de verheerlijking van de persoon Stalin

Het bracht ook de nodige kritiek met zich mee....

Molotov-Ribbentrop Pact
augustus 1939

• Hitler en Stalin zijn elkaars politieke vijanden
• Hitler wil er echter zeker van zijn dat de Sovjet-Unie geen oorlog tegen hem  gaat beginnen, als Duitsland Polen aanvalt.
• Na Duitse inval Polen wordt het land verdeeld onder Duitsland en Sovjet-Unie
• Ze  sluiten een niet-aanvalsverdrag.
  

Totalitaire samenleving

• Onder Stalin werd de Sovjet-Unie een totalitaire samenleving
  
• In een totalitaire samenleving is het individu onbelangrijk, de staat bepaalt.
  

Acht kenmerken totalitaire staat:

1)  Landsbelang staat boven individu
2) De leider is allesoverheersend

3) Eenpartijstelsel, geen parlementaire democratie

4) Massamedia: propaganda en
     censuur (controle op inhoud)
5) Jeugd wordt geïndoctrineerd 
     (moeten naar jeugdkampen)

6) Veel (leger)parades (militairisme)

7) IJzeren handhaving van de orde door geheime politie (terreur)

8) Onderdanen leven in permanente angst, zo oppositie uitsluiten (Goelags)

NEP is een voorbeeld van...

1. Privatisering (eigen bezit)
2. Collectivisatie (eigendom van staat)

Wat hoort NIET bij de planeconomie van Stalin?

1. vijfjarenplan
2. NEP
3. collectivisatie van de landbouw
4. industrialisatie

Welke bewering is waar?

1. Voor de Russische revolutie had Lenin als Tsaar alle macht.
2. Na de Russische revolutie waren alle mensen gelijk aan elkaar door het communisme.

Stelling: Lenin organiseerde de Oktoberrevolutie.

1. Juist
2. Fout

Kies de juist volgorde

1. Lenin, Stalin, Nicolaas II
2. Nicolaas II, Lenin, Stalin
3. Stalin, Lenin, Nicolaas II
4. Nicolaas II, Stalin, Lenin

Het opstellen van vijfjarenplannen hoort bij...

1. nieuwe economische politiek
2. de planeconomie
3. collectivisatie
4. zuiveringen

Welke begrippen horen bij de bron?

1. censuur en totalitair
2. censuur en zuivering
3. collectivisatie en totalitair
4. collectivisatie en zuivering

Welk begrip past het beste bij de afbeelding?

1. Collectivisatie
2. Stalinisme
3. Planeconomie
4. Dwangarbeider

Welk kenmerk van Stalinisme?

1. persoonsverheerlijking
2. zuiveringen
3. censuur
4. indoctrinatie

Zelfstandig werken

Havo

Wat? Maken opdrachten paragraaf 4

Werkboek pagina:  48 t/m 50
Tekstboek pagina:  58 t/m 61
Opdracht:  3, 4, 5, 7, 9, 10, 13
Hoe? In stilte! (Zs)
Hoe lang? Rest van de les.
Hulp? Je mag de docent vragen stellen.
Klaar?  Lezen paragraaf 5 en 6

Zelfstandig werken

VWO

Wat? Maken opdrachten paragraaf 4

Werkboek pagina: 54 t/m 56

Tekstboek pagina: 66 t/m 69

Opdracht: 3, 4, 5, 7, 9, 10, 13

Hoe lang? Rest van de les.
Hulp? Je mag de docent vragen stellen.
Klaar? Lezen 4.1

Visie Marxisme:
De communistische revolutie wordt door de arbeidersklasse geleid.

Visie Leninisme:
De communistische revolutie wordt door de partij geleid.

Visie Stalinisme:
Communisme met één man als leider (Stalin zelf).