Les 3.3 k/ tl: kernzin, hoofd- en bijzaken

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 1

Nederlands

Welkom!

Begin van de les

1. Op je plek zitten (plattegrond)
2. telefoon in de tas
3. Boek A, Plenda en schrift op tafel
4. Stil zijn
5. Aandacht bij docent

In Plenda vrijdag 13-01

• Ne meenemen boek Talent 1 A + schrift
• Ne maken 3.5 opdr. 2, 4 t/m 9 en 11  

• oordopjes zijn toegestaan 
• je mag tegen de muur leunen
• In stilte lezen!

Woordenschat

1. het geval zijn

2. eenzijdig

1. het geval zijn

sprake zijn van

Dit is een geval van diefstal op klaarlichte dag.

2. eenzijdig

vanuit één kant bekeken

Ze had er een nogal eenzijdige mening over.

Noteer woord, betekenis én zin achterin je schrift.

Doelstelling

Na deze les:

• kun je hoofd- en bijzaken onderscheiden
• kun je signaalwoorden herkennen die een tegenstelling aangeven

Tekstopbouw

Driedeling: inleiding - kern - slot

Tweedeling: inleiding - kern

Inleiding: onderwerp vinden

Kern: informatie over het onderwerp

Slot: vaak een samenvatting of conclusie

> opdracht 2 bespreken

Tekstopbouw

Driedeling: inleiding - kern - slot

Tweedeling: inleiding - kern

Inleiding: onderwerp vinden

Kern: informatie over het onderwerp

Slot: vaak een samenvatting of conclusie

> opdracht 2 bespreken

Opbouw van een alinea

Een alinea bestaat uit:

A. Een kernzin: de belangrijkste informatie (vaak de 1e, 2e of laatste zin).

B. Een toelichting: uitleg of voorbeeld.

> opdracht 4 bespreken

Wat is een kernzin?

Zes kitesurfers gaan een zesduizend kilometer lange estafettetocht maken over de Atlantische Oceaan. Ze starten hun spannende onderneming op de Canarische eilanden en hopen drie weken later te arriveren op de Caraïbische eilanden.

Kernzin

Uitleg of voorbeeld

Hoofd- en bijzaken

Hoofdzaken:

Belangrijke informatie over het onderwerp.

Bijzaken:

Minder belangrijke informatie over het onderwerp.

Voorbeeld

Herhaling

Uitleg

Samen opdracht 5

Lezen 3.3

Hoofdgedachte:

Is het belangrijkste wat een schrijver over het onderwerp zegt.

Het formuleren van de hoofdgedachte van een tekst doe je in twee stappen:

- je zoekt het onderwerp van de tekst. 

- je noteert in één zin wat het belangrijkste is wat de schrijver over het onderwerp zegt. 

Signaalwoorden 

Signaalwoorden geven een verband aan tussen woorden, zinnen of alinea's. Bijvoorbeeld een opsomming.

Weet je nog? Ik eet bij de snackbar een patatje ook neem ik een kroket en daarnaast een cola

Duo-lezen

Lees om en om een alinea: schrijf de kernzinnen op in je schrift.

Beantwoord de volgende vraag:

Hoe kun je zo ver kitesurfen?

Signaalwoorden tegenstelling

Signaalwoorden die een tegenstelling aangeven:

maar - daarentegen - echter - toch - integendeel

Ik zat daar te wachten. Toch verveelde ik me niet. 

De weerman vertelde dat het vandaag mooi weer zou worden, maar het regende heel erg!
Wat is het signaalwoord in deze zin en wat is de tegenstelling?

Voor Luuk is de oorlog voorbij. Voor de Nederlandse Ida en de Deense Kirsten daarentegen is de oorlog nog niet voorbij.
Welk woord is het signaalwoord en wat is de tegenstelling?

Lezen en opdrachten maken

1. Samen lezen tekst 6

2. Maken opdracht 17 t/m 22

Klaar? Huiswerk opdracht 26 en 27

Hoofdzaak is

1. minder belangrijke informatie over de tekst
2. belangrijke informatie over de tekst
3. informatie die je weg kunt laten

Een bijzaak is

1. Minder belangrijke informatie in de tekst
2. Belangrijke informatie in de tekst
3. noemen het onderwerp van de alinea

Signaalwoorden tegenstelling

1. verder, ten slotte, en
2. kortom, dus
3. tegenover, hoewel, echter
4. en, bijvoorbeeld, zoals

evaluatie: wat is het belangrijkste dat je deze les hebt geleerd?

Huiswerk

3.3 Opdracht 26 en 27

Check de rest

Hebben jullie de goede zinnen als kernzin opgeschreven?

Groepsverdeling 1A

Groep 1:

• 
  

Groepsverdeling 

Groep 2:

• 
  

Groep 3:

• 
  

Groep 4:

• 
  

Groep 5:

• 
  

Groep 6

• 
  

Boekpromotie(s)

Samen lezen: tekst 4 blz. 199

De angst voor spinnen heet ook wel spinfobie.

1. Hoofdzaak
2. Bijzaak (uitleg)
3. Bijzaak (herhaling)
4. Bijzaak (voorbeeld)

"Het is een vrees ... nooit behandelen"

1. Hoofdzaak
2. Bijzaak (uitleg)
3. Bijzaak (herhaling)
4. Bijzaak (voorbeeld)

"De meeste mensen ... last van"

1. Hoofdzaak
2. Bijzaak (uitleg)
3. Bijzaak (herhaling)
4. Bijzaak (voorbeeld)

Doel: 

kernzinnen

hoofd/bijzaken

Hoe: 

In je schrift

Hulp: 

Blauw blok op blz 197 en 198

Klaar?

opdr 10

Wat:

Voor de vakantie was 3.3
opdracht 2,4 6 t/m 10

Nu maken: 10 t/m 16

Huiswerk: bovenstaand en 3.5
opdracht 2, 4 t/m 9 en 11