3.4 Gevestigde partijen in het nauw

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

3.3 Ontzuiling en verdere democratisering

1965-2001

Gevolgen van de toenemende welvaart vanaf de jaren 1960:

- ontstaan consumptiemaatschappij

- verdere uitbouw verzorgingsstaat

- geloof wordt minder belangrijk

- ontzuiling

- individualisme

Gevolgen voor politiek:

- confessionele partijen verliezen 

   aanhang -> vormen nieuwe partij:    

   CDA

- nieuwe partijen opgericht die meer 

   inspraak eisen; D66

Verkiezingsuitslagen 1963- 1994

Paarse kabinet

In 1994 vormen PvdA, VVD en D66 een regering onder leiding van minister- president Kok (PvdA) -> Paarse kabinet

Voor het eerst sinds 1917 geen confessionele partij meer in de regering

Wim Kok

Minster- president tussen 1994-2002

3.4 gevestigde partijen in het nauw (vanaf 2001)

- vanaf 2001 opkomst nieuwe 

   partijen; nieuwe stroming het    

   populisme:

   

Politiek- maatschappelijke stromingen die zeggen dat ze opkomen voor 'het volk' en tegen de elite strijden.

Oorzaken opkomst populisme

- bezuigingen op de verzorgingsstaat

- ontstaan multiculturele 

   samenleving

- toenemende Europese 

   samenwerking

Veel mensen voelen zich in de steek gelaten en voelen zich bedreigd door komst immigranten

   

6 mei 2002 Moord op lijsttrekker LPF Pim Fortuyn; LPF haalt grote winst bij verkiezingen, groot verlies bij regeringspartijen (Paarse kabinet)

2 november 2004 Moord Theo van Gogh;  

Geert Wilders richt nieuwe partij op Partij voor de Vrijheid (PVV)

Verkiezingen 2017

- PVV 2e partij van Nederland

- traditionele partijen verliezen  

   steeds meer aanhang

- veel nieuwe partijen; versplintering

In 1967 verloren de confessionelen voor het eerst sinds de invoering van het algemeen kiesrecht hun meerderheid.
Welke sociaal- culturele verandering was hiervan de oorzaak?

1. De toenemende welvaart
2. Het geloof werd steeds minder belangrijk
3. De stijgende lonen
4. Het ontstaan van de consumptiemaatschappij

In welke partij gingen deze traditionele confessionele partijen (ARP, CHU en KVP) in 1977 op?

1. D66
2. VVD
3. PvdA
4. CDA

Uit welke partijen bestond het Paarse kabinet?

1. CDA, PvdA en VVD
2. CDA en VVD
3. PvdA, VVD en D66
4. D66, VVD en CDA

Waarom was het Paarse kabinet bijzonder?

1. Voor het eerst zat er sinds 1917 geen confessionele partij in de regering
2. Voor het eerst zat D66 in de regering
3. Voor het eerst werkten socialisten samen met een confessionele partij
4. Voor het eerst was er een vrouwelijke minister- president

Tot welke politiek-maatschappelijke stroming horen partijen als de LPF, PVV en Forum voor Democratie?

1. Socialisme
2. Populisme
3. Liberalisme
4. Confessionalisme

Wat was geen oorzaak voor de opkomst van populistische partijen vanaf 2001?

1. Bezuinigingen op de verzorgingsstaat
2. Het ontstaan van de multiculturele samenleving
3. Toenemende Europese samenwerking
4. De toenemende welvaart

PO historisch betoog

Welke personen of gebeurtenissen zijn belangrijk geweest voor het ontstaan van de rechtsstaat en de democratie in Nederland?

Dit is allemaal terug te vinden in Magister (ELO;opdrachten) bijlage 2 open opdracht (bijlage 2) of gestructureerde opdracht (bijlage 3)

Personen	Gebeurtenissen
Johan Thorbecke	Oprichting Bataafse Republiek
Abraham Kuyper	Oprichting SDAP
Aletta Jacobs	Invoering algemeen kiesrecht
Anton Mussert	Verzet Provo tegen huwelijk Beatrix
Willem Drees	Moord op Pim Fortuyn
Pieter Cort van der Linden	Moord op Theo van Gogh