AFP 2.4.12

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 2

Anatomie, Fysiologie en Pathologie

Les 12

Periode 4

Leerjaar 2

Vorige les

Welke balans is er verstoord bij overspannenheid?

Wat is het verschil tussen overspannenheid en een burnout?

Aan welke kenmerken moet een patiënt voldoen voor de diagnose depressie?

Wat is het verschil tussen hallucinaties en wanen?

Lesindeling

1. Welkom + Rapid (5 min.)
2. Vorige les (5 min.)
3. Lesindeling en lesdoelen (5 min.)
4. Schizofrenie (25 min.)
   
   
5. Zelf aan de slag (30 min.)
   
   
6. Persoonlijkheidsstoornissen (30 min.)

Lesdoelen

Aan het eind van de les kunnen jullie:

• Uitleggen welke oorzaken, symptomen en behandelingen horen bij  Schizofrenie, Borderline en Tentamen suïcide 
  

www.npostart.nl

Tot 10.30 min.

Schizofrenie

Schizofrenie: Ernstige psychische stoornis

• Begint tussen 15-30 jaar
• Veelal erfelijke aanleg (biologische factor)
• Na trigger: trauma, drugs (sociale factor)
• Onder invloed van stress en spanningen (psychologische factoren)
• 1/3 herstelt, 1/3 meerdere psychosen, 1/3 wordt opgenomen
• Klein deel komt op straat te leven

Onder patiënten met schizofrenie is een heel hoog aantal zelfdodingen...

Positieve Symptomen

Positieve symptomen: Kenmerken die normaal gesproken NIET aanwezig zouden moeten zijn

• Hallucinaties: Vooral auditief (stemmen horen)
• Wanen: Vooral betrekkings- en achtervolgingswanen
• Verwardheid en chaotisch denken en spreken
• Angst en achterdocht

Vooral in het begin is er geen ziektebesef en -inzicht

Negatieve Symptomen

Negatieve symptomen: Kenmerken die normaal gesproken WEL aanwezig zouden moeten zijn (gedrag wat ontbreekt)

• Verwaarlozing van zichzelf
• Terugtrekking uit het contact met anderen
• Toont geen initiatief meer
• Afname van denken, geheugen en concentratie
• Verminderen van beweging (lang stilzitten) 

Behandeling

Behandeling schizofrenie: Afhankelijk van ernst en klachten  (medicijnen werken niet bij iedereen)

• Psycho-educatie: uitleg over schizofrenie
• Antipsychotica: vaak levenslang (bijwerkingen, therapietrouw)
• Gedragstherapie (omgaan met stemmen)
• Evt. opname in kliniek/beschermd wonen

Bijwerkingen antipsychotica: gewichtstoename, houterig bewegen, hoge bloedsuikers 

Medicatie vermindert de overdracht van prikkels in de hersenen (psychoses worden namelijk opgewekt door deze prikkels)

Persoonlijkheidsstoornissen

Persoonlijkheid: Het gedrag en de kenmerken van onszelf die meestal de rest van ons leven blijft bestaan.

• Deels aangeboren (erfelijk)
• Deels door psychische en sociale ontwikkeling

Persoonlijkheidsstoornis: 

• Geven problemen op beroepsmatig of sociaal functioneren
• Zorgen voor een bepaalde mate van 'lijden'

Borderline

Borderline persoonlijkheidsstoornis: 

• Diagnose bij kinderen/jongvolwassenen
  
  
• Aangeboren impulsief gedrag
    met stemmingswisselingen
• Vaak ernstige problemen in kindertijd
    (mishandeling, incest etc.)

Combinatie van deze factoren speelt een rol bij de ontwikkeling van borderline, maar de precieze oorzaak is onbekend.

Patiënten missen het basisgevoel van veiligheid en geborgenheid/warmte.

Borderline: symptomen

Symptomen: Geen gevoel van veiligheid en warmte 

• Wantrouwen naar anderen en moeite met relaties (verlatingsangst)
• Problemen met identiteit en onzekerheid
• Sterke stemmingswisselingen (zwart-wit denken)
• Impulsiviteit (spullen kopen, baan opzeggen etc.)
• Geestelijke spanning (spanning moet 'eruit')
• Soms ook psychotische symptomen

Vaak in combinatie met andere aandoeningen en verslavingen

Stemming kan omslaan bij zelfs de kleinste tegenslagen. Daarom wordt het denken vaak als zwart-wit gezien

Patiënten beschadigen zichzelf vaak om de geestelijke druk van de ketel te halen. De geestelijke spanning komt onder andere door de stemmingswisselingen.

‘Borderline hebben betekent te leven als een rollercoaster in de achtbaan in een pretpark. Daar word je dus soms flink misselijk van! Soms voel je je ‘on top of the world’, en vervolgens race je weer in razend snelle tempo naar beneden met je hart in je keel…’

‘Het vervelende van in de achtbaan van een pretpark te zitten, is dat die maar doorgaat en doorgaat…alleen s`nachts rust, als je geluk hebt ‘.

‘Ik kijk er naar uit naar die dag dat er groot onderhoud gepleegd moet worden op de achtbaan – even een tijdje tussenuit uit het borderlineleven. Maar ‘life goes on’ zeggen ze….dus ik denk dat ‘even een tijdje er tussen uit’ er niet in zit, en dat ik zelf een manier moet vinden om de pieken en dalen van de achtbaan wat minder intens te maken’.

‘Borderline hebben betekent te leven als een rollercoaster in de achtbaan in een pretpark. Daar word je dus soms flink misselijk van! Soms voel je je ‘on top of the world’, en vervolgens race je weer in razend snelle tempo naar beneden met je hart in je keel…’

‘Het vervelende van in de achtbaan van een pretpark te zitten, is dat die maar doorgaat en doorgaat…alleen 's nachts rust, als je geluk hebt ‘.

Borderline: behandeling

Medicijnen:

• Antipsychotica
• Antidepressiva
• Kalmeringsmiddelen

Soms is het nodig dat patiënten voor hun eigen veiligheid worden opgenomen in een psychiatrisch ziekenhuis

Gesprekstherapie:

• Zelfvertrouwen
• Verlatingsangst
• Relaties
• Overige problemen

Huiswerk

• Maken: Expert College Psychiatrische ziektebeelden (P)
• Maken: Opdracht Tentamen Suicidii