Les 5: Het Gebit

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo g
• Leerjaar 2

Het Gebit

Deze les leer je:

Leerdoelen:

• Tand en keizen herkennen en benoemen.
  
• Functie van verschillende tanden.
  
• Waarom kauwen belangrijk is:
  
• Wat oppervlaktevergroting is.

Het gebit

Met het gebit kauw je je voedsel. Hierdoor ontstaan er kleine stukje voedsel. Die kun je makkelijk slikken. 

Functie van het gebit

• Verdelen van voedsel in hapklare delen.
• Vermalen van voedsel
• Vergroten van oppervlak van voedsel
• Mengen van voedselbrei met speeksel

Tanden en kiezen

Het gebit bestaat uit tanden en kiezen.  Er zijn twee soorten tanden: 

• Hoektanden en snijtanden om stukken van voedsel af te bijten. 
  
• Met kiezen maal je voedsel fijn. 
  
• Een tand of een kies bestaat uit een kroon en een wortel. 
  
• De kroon steekt boven de kaak uit.
  
• De wortel zit in de kaak vast. 
  

De bouw van tanden en kiezen

• Het grootste deel van een tand of kies is tandbeen. 
  
• Het tandbeen van de wortel is bedekt met cement. 
  
• Het tandbeen van de kroon is bedekt met glazuur. 
  
• Glazuur is heel hard. Het beschermt het tandbeen. 
  
• In de tandholte lopen bloedvaten en zenuwen. 
  
• Het tandvlees bedekt de kaak. 
  

20 elementen melkgebit

32 elementen blijvende gebit

Gebit bij geboorte aanwezig

Snijtanden, Hoektanden, Kiezen

Tandplak

Tandsteen

Tandvleesontsteking

• Tandplak is een dun laagje aanslag op de tanden en kiezen. 
  
• In tandplak zitten veel bacteriën. Door bacteriën in tandplak kunnen gaatjes ontstaan. 
  
• Tandplak die blijft zitten, kan verkalken. Er ontstaat dan tandsteen.
  
• Tandsteen kun je niet zelf verwijderen. Dat doet de tandarts. 
  
• Tandplak kan gemakkelijk blijven zitten op de tandvlees. Daar ontstaat tandvleesontsteking. 
  
• Het tandvlees trekt zich terug. De tanden en kiezen kunnen dan losraken. 
  

De verzorging van het gebit

• De tanden en kiezen moet je goed schoonhouden. 
  
• Zo voorkom je gaatjes. 
  
• Door de tanden te poetsen haal je tandplak en etensresten weg. 
  
• De tandarts controleert of het gebit in orde is. 
  

Het gedeelte van je tanden wat je moet poesten heet:

1. Tandbeen
2. Kaakbeen
3. Cement
4. Kroon

In je tanden zitten

1. Bloedvaten
2. Zenuwen
3. Bloedvaten en zenuwen
4. Geen van beiden

Cariës is...

1. Een gaatje in het tandglazuur
2. Het ontbreken van het verstandskiezen
3. Een scheefstaand gebit
4. Tandsteen

Tanderosie onstaat vooral door..

1. Te veel poetsen
2. Te weinig poetsen
3. Veel frisdrank drinken
4. Te veel zout eten

Hoeveel kiezen heeft een volwassen persoon?

1. 32
2. 16 - 20
3. 20
4. 24

Wat is de functie van tandglazuur?

1. Het tandbeen beschermen tegen zuren
2. Het vastzetten van de tand in de kaak
3. Het afbijten van voedsel
4. Het aantonen van tandplak

Waar lopen de zenuwen van tanden?

1. In de tandholte
2. Onder het wortelvlies
3. In het tandbeen
4. In het kaakbeen

Op welke leeftijd komen verstandskiezen gemiddeld door?

1. 10 - 12 jaar
2. 14 - 18 jaar
3. 18 - 22 jaar
4. 25+ jaar

Zijn er nog vragen

Aan de slag!

Eerste 15 minuten stil lezen:

• Ga in je Learnportal naar je digitale leerboek.
  
• Lees het hoofdstuk.
  
• Werk aan je leerdoelen die bij dit hoofdstuk horen.
  

Veel succes!

Samenvatting:

• Je gebit heeft snijtanden, hoektanden en kiezen. 
• Als je kauwt, wordt het voedsel kleiner en gemengd met speeksel, zodat je het beter kunt verteren. 
• Een tand bestaat uit een kroon en een wortel. 
• Het harde laagje om de tand heet glazuur. In de tand zitten zenuwen en bloedvaten, en rond de wortel zit het wortelvlies. 
• Tandplak is een laagje van voedselresten, speeksel en bacteriën op je tanden. 
• Dit kan je tanden aantasten door zuur. 
• Door minstens twee keer per dag goed te poetsen, verwijder je tandplak en voedselresten.