H5 par 5.1.2 Handel en nijverheid in de Republiek

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t, mavo, havo
• Leerjaar 2

Memo hm 2

H5. De tijd van regenten en vorsten

De Gouden Eeuw

par. 5.1 Handel en nijverheid in de Republiek

Programma

• Terugblik vorige les
• Uitleg 5.1.2-5.1.3
• Huiswerk bespreken
• Zelfstandig werken
• Afsluiting les

1600-1700 Tijdvak 6 

Tijd van regenten en vorsten 

Periode: Vroegmoderne tijd

1) Wat is nijverheid?

1. Het kopen en verkopen van grondstoffen of producten.
2. Het (handmatig) maken van producten of onderdelen daarvan met behulp van grondstoffen.
3. Het verbouwen van gewassen op akkers en het houden van dieren.
4. Met machines van grondstoffen producten of onderdelen daarvan maken.

2) Welke twee oorzaken zorgden voor een enorme bloei in de handel en nijverheid in de Republiek in de zeventiende eeuw?

1. Handel met Azië
2. Handel met Oostzeegebied
3. Verschuiving van de handel van Aken naar Amsterdam
4. Verschuiving van de handel van Antwerpen naar Amsterdam

3) Hoe werd Amsterdam het centrum van de wereldhandel? Zet de gebeurtenissen in de juiste volgorde.

I Vlaamse protestantse kooplieden en ambachtslieden kooplieden namen geld, kennis en handelscontacten mee en verplaatsten bedrijven.
II Vlaamse protestantse kooplieden en ambachtslieden vluchtten.
III) Val van Antwerpen. IV) De Schelde werd afgesloten.

1. III, II, I, IV
2. III, IV, II, I
3. IV, II, III, I
4. IV, III, I, II

Leerdoelen

3) Ik kan uitleggen hoe kooplieden en ambachtslieden in de Republiek hun geld verdienden.

4) Ik kan uitleggen welk gevolg de Val van Antwerpen had voor de Amsterdamse stapelmarkt. 

5) Ik kan in eigen woorden uitleggen wat handelskapitalisme is.

6) Ik kan met behulp van een voorbeeld uitleggen dat rijke mensen in de 17e eeuw ook op nieuwe manieren geld probeerden te verdienen.

Ken je de begrippen en jaartallen uit deze paragraaf.

De Amsterdamse stapelmarkt

• In de 17e eeuw was Amsterdam de belangrijkste stapelmarkt van Europa.
• Gekochte producten werden eerst opgeslagen in pakhuizen en pas verkocht wanneer de prijzen hoog genoeg waren.

• Vóór 1585 vooral handel in grondstoffen zoals hout en graan. 
• Na de Val van Antwerpen ook handel in luxeproducten zoals bont, dure stoffen en specerijen.

De Amsterdamse stapelmarkt

• Door de toenemende handel groeide ook de nijverheid. 

• Ambachtslieden uit Antwerpen verplaatsten hun bedrijven naar Amsterdam (lakenindustrie). Zij maakten luxeproducten.

• Ambachtslieden verdienden geld met bijvoorbeeld scheepsbouw of het maken van prachtige stoffen van wol (laken).

Hoe noemen we een plaats waar goederen worden verzameld en bewaard vóór ze worden doorverkocht?

1. Stapelmarkt

Voor 1585 werd in Amsterdam veel gehandeld in luxeproducten.

1. Waar
2. Niet waar

De Amsterdamse stapelmarkt

Handelskapitalisme = Een manier van geld verdienen waarbij kooplieden proberen met handel zoveel mogelijk winst te maken.

Handelaren lieten grondstoffen uit verre landen bewerken door arbeiders/ nijverheid om ze vervolgens met winst te verkopen.

Winsten (kapitaal) werden geïnvesteerd in nieuwe schepen,  producten of uitproberen van nieuwe vaarroutes.

Handelskapitalisme is een manier van geld verdienen waarbij kooplieden proberen met nijverheid zoveel mogelijk winst te maken.

1. Waar
2. Niet waar

De Amsterdamse stapelmarkt

• Een groeiende groep mensen in de Republiek werd rijk (bijvoorbeeld kooplieden).

• Probeerden op nieuwe manieren geld te verdienen.

• Droogleggen van meren met windmolens. Hierdoor ontstonden polders, waarvan ze de nieuwe landbouwgrond konden verpachten.

Wat helpt bij het leren?

• Leerdoelen gebruiken
  
• Oefenen met begrijpend lezen 
  
• Bijblijven dus huiswerk maken en leren
  
• Herhalen van leerstof (stapelen)
• Nieuwsgierig zijn: vragen stellen
  
• Veel historische filmfragmenten over de onderwerpen bekijken
  

Leerdoelen

3) Ik kan uitleggen hoe kooplieden en ambachtslieden in de Republiek hun geld verdienden.

4) Ik kan uitleggen welk gevolg de Val van Antwerpen had voor de Amsterdamse stapelmarkt. 

5) Ik kan in eigen woorden uitleggen wat handelskapitalisme is.

6) Ik kan met behulp van een voorbeeld uitleggen dat rijke mensen in de 17e eeuw ook op nieuwe manieren geld probeerden te verdienen.

Ken je de begrippen en jaartallen uit deze paragraaf.

Aan de slag

Wat? Zie whiteboard.

Hoe? Alleen 

Hulp? Bij je buurman/buurvrouw. Kom je er samen niet uit? Dan bij je docent. 

Tijd? Tot het einde van de les. 

Klaar? Leer begrippen en jaartallen. Vraag docent.