8.1 Modern Imperialisme

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

De economische sprong van Europa

1. De Industriële Revolutie

2. Nationalisme

3. Modern Imperialisme:

KA 33 

De moderne vorm van imperialisme die verband hield met de industrialisatie

Programma

uitleg Modern Imperialisme

fragment verhaal van nederland

uitleg begrip: white man's burden

aan het werk: opdrachten modern imperialisme

Nederlands-Indië

• In de tijd van de VOC had Nederland alleen controle over het eiland Java
  
  
• Met de komst van het imperialisme ging Nederland ook de andere eilanden veroveren
  
  
• De Nederlanders noemden hun nieuwe land Nederlands-Indië

Na deze les kan je: 

Uitleggen welk verband er is tussen de industriële revolutie, nationalisme en modern imperialisme vanaf 1870;

Met een voorbeeld uitleggen welke invloed Europese superioriteitsgevoelens hadden op de houding van Europeanen tegenover volken in Afrika en Azië;

Een aantal politieke, economische en sociale gevolgen noemen van het modern imperialisme voor de inwoners van de veroverde gebieden.

Burgers en stoommachines

Modern Imperialisme

Leerdoel

Aan het eind van deze presentatie kun je herkennen en uitleggen op welke manier de Industriële Revolutie en Nationalisme verbonden zijn met Modern Imperialisme

De industriele revolutie en het moderne imperialisme grijpen in elkaar

Modern imperialisme, oorzaken: 

• Industrieën hadden grondstoffen en afzetgebieden nodig 
• Nationalisme: als grootmacht had men koloniën nodig (prestige)  
• Ideële motieven: missie/zending en 'white man's burden'

Opdracht: verdeel bovenstaande punten in economisch, politiek en cultureel.

Welke grondstoffen zouden dankzij de industriële revolutie veel belangrijker geworden zijn?

Rond 1700

Rond 1900

Wat valt op?

Nederlands-Indië

• In de tijd van de VOC had Nederland alleen controle over het eiland Java
  
  
• Met de komst van het imperialisme ging Nederland ook de andere eilanden veroveren
  
  
• De Nederlanders noemden hun nieuwe land Nederlands-Indië

Twee fasen: 1. Azië

• Engeland breidt bezit in India uit 
• Nederland verovert geheel Ned-Indië in de Atjeh-oorlog (1873-1913 of 1942?)
• Frankrijk verovert  Indochina (Vietnam, Laos en Cambodja)
• Amerika verslaat Spanje (1898, Cuba) en verwerft de Filippijnen (!!)

2e fase: Afrika

• Andere West-Europese staten richten zich op gebieden in Afrika >
  
• spanningen tussen Europese landen >
• Conferentie van Berlijn (1884-85): 
• initiatief Bismarck
• Afrika wordt verdeeld
• Europese oorlog wordt voorkomen tot 1914

npo.nl

Dus: de motieven voor Modern Imperialisme

•Economisch:

•1) Grondstoffen

•2) Afzetmarkt

•Politiek:

•3) Machtsvertoon
•Cultureel

•4) Europese superioriteit

De gevolgen van Modern Imperialisme

•Politiek:  

1. direct/ indirect bestuur 

•Economisch: 

2. cultuurstelsel e.d.

•Cultureel

3. verdeel en heers

en verder

4. willekeurige grenzen

5. infrastructuur en onderwijs

Welke kritiek heeft de maker van de kaart op het modern imperialisme? Leg je antwoord uit met een verwijzing naar de afbeelding.

Wie is de 'schoolmeester'?

1. Uncle Tom
2. Uncle John
3. Uncle Sam
4. Uncle Donald

Wie krijgt er geen les ?

1. de zwarte Amerikaan
2. de blanke Amerikaan
3. de indiaan
4. de Zuid-Amerikaan

Leg uit waarom deze afbeelding bij het begrip: 'white man's burden past'

Modern imperialisme

Congres van Berlijn 1884-'85:

Afspraken over het veroveren van overzeese gebieden.

Welke van de motieven voor het modern imperialisme zie je in deze prent?

1. afzetmarkten
2. macht
3. beschaven
4. grondstoffen

Welke van de motieven voor het modern imperialisme wordt hier vooral bekritiseerd?

1. Economie
2. Politiek
3. Cultuur
4. Alle drie

Welk verbanden waren er tussen modern imperialisme en industrialisatie?

Leg met het voorbeeld uit de bron uit welk verband er was tussen modern imperialisme en (agressief) nationalisme

Als de kinderen die op plantages werkten, niet genoeg rubber ophaalden, werd hun hand afgehakt.  Congo, 1905