5.1 Temperatuur

• Natuurkunde
• Middelbare school
• vmbo t, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 2

5.1 Temperatuur

Lesdoel:

De onderdelen van een vloeistofthermometer benoemen.

Kunnen uitleggen hoe Celsius een thermometer maakte.

Je leert andere eenheden voor temperatuur.

Voorkennis

Noem drie dingen waar jij aan denkt bij het woord temperatuur.

Het meetbereik is hier van -20°C tot 120°C.

De  onderdelen v.e. vloeistofthermometer  zijn:

- reservoir

- schaalverdeling

- stijgbuis

- vloeistof (meestal alcohol)

De koortsthermometer heeft een brede stijgbuis en een groot reservoir. 

Het bereik is van 35 tot 42°C

Belangrijke mensen m.b.t. thermometers:

Daniel Fahrenheit

Anders Celsius

Kelvin

Belangrijke mensen m.b.t. thermometers:

Thermometer ijken op graden Celsius

Het ijken van een thermometer wordt gedaan om een juiste temperatuur af te kunnen lezen.

De Celsiusschaal

1) Smelten ijs (0°C)

2) Kokend water (100°C)

3) Schaalverdeling tussen 0 en 100°C

4) Schaalverderling onder 0°C

Een thermometer ijken

Als je een thermometer ijkt, dan zorg je dat deze voldoet aan een bepaalde standaard. De ijkpunten bij de thermometer van Celsius zijn 0 en 100 °C.

Wat weet je al?

Celsius:

Bij 0 graden Celsius begint water te smelten of te bevriezen.

Bij 100 graden Celsius begint water te koken.

Wat weet je al?

Kelvin:

de schaal Kelvin wordt toegepast in de wetenschap.

0 Kelvin is het absolute nulpunt.

De schaal Kelvin wordt niet negatief!

Verschil in schalen

rekenen

Ezelsbruggetje:

0 graden Celsius = 273 K

0 Kelvin = -273 graden Celsius

Zoals je hiernaast kunt zien:

Is de temperatuur in Celsius gegeven? 

Tel er 273 bij op om de temperatuur in graden Kelvin uit te rekenen.

Belang lesdoel

Je kan op een juiste manier de temperatuur meten.

Je begrijpt dat de wegen onder 0°C bevriezen en dat dit nulpunt door Celsius bepaald is.

Je kunt je practicum water koken beter uitvoeren.

Controlevragen

1 Schets een vloeistofthermometer en benoem de vier onderdelen.

controlevragen

2 Noteer kort in vier stappen hoe Celsius een thermometer maakte ?

Controlevragen

3 Noteer kort de stappen om een gasbrander veilig aan te steken.

Lees de vier thermometers af en noteer de waarde.

Hoe komt het dat een stof verschillende fasen heeft ?

1. doordat moleculen veranderen
2. door de temperatuur
3. doordat moleculen met verschillende snelheden bewegen
4. door de luchtdruk

In een vloeistof hebben de moleculen:

1. geen vaste plek
2. elk hun eigen plek
3. het gezellig en nooit dorst

In een vaste stof zitten de moleculen:

1. op hun eigen plek en bewegen niet
2. niet op een eigen plek omdat ze bewegen
3. op hun eigen plek maar bewegen
4. vast

ALLE watermoleculen zijn hetzelfde

1. ja
2. nee

De moleculen van een stof veranderen als de stof smelt

1. ja
2. nee

De aantrekkingskracht tussen moleculen verandert als een stof smelt

1. ja
2. nee

Is een smelt- en kookpunt een stofeigenschap?

1. Ja
2. Nee

Hoeveel verschillende fases van stoffen zijn er?

1. 2
2. 3
3. 4
4. oneindig

Is dit een smelt- en kooktraject van een zuivere stof?

1. Ja
2. Nee
3. Beide zijn mogelijk

Wie was de uitvinder van de thermometer

1. Newton
2. Einstein
3. Celcius
4. Frankenstein

In welk onderdeel van de Thermometer zit de vloeistof?

1. Reservoir
2. Schaalverdeling
3. Display
4. Stijgbuis

hoeveel graden is het op de thermometer?

1. 0 graden
2. 2 graden
3. -2 graden
4. -7 graden

Een stof die stolt gaat van ...

1. gas → vast
2. vast → gas
3. vloeibaar → gas
4. vloeibaar → vast

Water van 60 graden is in deze fase...

1. Vast
2. Vloeibaar
3. Gas

Alle moleculen bestaan uit atomen

1. Waar
2. Niet waar

Als ik 1 suiker molecuul door midden knip, dan...

1. Heb ik een kleiner stukje suiker
2. Heb ik geen suiker meer
3. Heb ik 2 losse moleculen suiker

Welke is kleiner, een molecuul of een atoom?

1. Molecuul
2. Atoom

Als de temperatuur daalt dan gaan de moleculen ..... bewegen

1. sneller
2. langzamer
3. even snel

Als je hoger komt neemt de luchtdruk

1. af
2. toe

Je hebt ......'dingen' nodig voor vuur

1. 2
2. 3
3. 5
4. 4

De kracht die de moleculen op elkaar uitoefenen is aan het afnemen

Neemt toe

Neemt af

snelheid 

volume

afstand

Tempertuur

Sleep de juiste begrippen naar de juiste plek.

9

Je kunt het warmte transport in enkele situaties tekenen en uitleggen.

L-

stroming

straling

geleiding

10

 Je kunt het begrip dichtheid koppelen aan de verschillende fasen van een stof.

L-

Wat is juist?

1. De dichtheid van een stof blijft in elke fase gelijk.
2. De dichtheid van een vaste stof is groter dan de dichtheid van een gas
3. De dichtheid van een gas is het grootste
4. De dichtheid van een vloeistof is kleiner dan de dichtheid van een gas