2a1 BME - Spelling alle blokken

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Welkom!

Er zijn een aantal regels over de plaats van de komma. 

Zet een komma tussen de werkwoorden die niet bij hetzelfde gezegde horen. OFWEL: een komma tussen twee persoonsvormen!

Voorbeeld:

Als jij nou je spullen verzamelt, pak ik alvast de fietsen. 

Als je de zinnen hardop leest, las je ook automatisch een pauze in op die plek. Probeer maar eens!

Na een naam, aanhef of uitroep aan het begin van de zin schrijf je een komma.

Voorbeeld:

Remco, let eens even op!

Nee joh, zo is het niet gegaan.

Voor een naam, aanhef of uitroep aan het eind van de zin schrijf je een komma.

Voorbeeld:

Let eens op, Piet!

Ga eens gauw weg, hé!

In een zin met meer dan één gezegde (werkwoordelijk of naamwoordelijk) zet je een komma tussen de werkwoorden die niet bij hetzelfde gezegde horen. 

Voorbeeld:

Als jij nou je spullen verzamelt, pak ik vast de fietsen. 

Toen ik had gegeten, voelde ik me meteen fitter. 

Als je de zinnen hardop leest, las je ook automatisch een pauze in op die plek. Probeer maar eens!

Als er voor een zelfstandig naamwoord meer bijvoeglijke naamwoorden staan die allemaal wat over het zelfstandig naamwoord zeggen, dan plaats je een komma tussen de bijvoeglijke naamwoorden.

Voorbeeld:

Dat is een grote, oude kast.

De buurman heeft een kleine, bruine hond. 

Maar let op! Zie je het verschil tussen deze zinnen?

Het is een mooi blauw huis.

Het is een mooi, blauw huis. 

Zet komma’s tussen de delen van een opsomming. Voor en of of schrijf je geen komma. 

Voorbeeld:

Zullen we vanavond pasta, rijst of aardappelen eten?

Je schrijft een komma vóór de volgende signaalwoorden: maar, want, omdat, doordat, tenzij, terwijl, mits, zodat, zodra. 

Voorbeeld:

Ik ga vroeg slapen, zodat ik morgen goed uitgerust ben.

Nederlands is best een moeilijk vak, omdat er zoveel regels zijn.

Apostrof

3. Bij de bezitsvorm van zelfstandig naamwoorden. Bij een sis-klank schrijf je alleen een apostrof.

• Rene's auto
• Suus' puzzel

Apostrof

2. Bij het verkleinwoord van letters, cijfers, afkortingen en woorden die eindigen p een -y (met een medeklinker ervoor)

• p'tje
• 1'tje
• pony'tje

maar: autootje, accuutje

WERKWOORDSPELLING

Geheugensteun

De allerbelangrijkste en allereerste vraag die je jezelf moet stellen bij het schrijven van werkwoorden is: 

HEB IK TE MAKEN MET EEN PERSOONSVORM?

Zwakke en sterke werkwoorden

Sterke werkwoorden veranderen van klank.

Zwakke werkwoorden niet. 

bijvoeglijk naamwoorden

                                       een bijvoeglijk naamwoord zegt iets over het zelfstandig naamwoord 

Schrijf zo kort mogelijk!

Hoofdletters en kleine letters

Een hoofdletter of niet?

1. kerstmis
2. Kerstmis

Een hoofdletter of niet?

1. 's middags kregen we bezoek.
2. 'S middags kregen we bezoek.
3. 's Middags kregen we bezoek.

Een hoofdletter of niet?

1. kerstvakantie
2. Kerstvakantie

Een hoofdletter of niet?

1. de Koran
2. de koran

Een hoofdletter of niet?

1. Spanje
2. spanje

Spelling meervoud zelfstandige naamwoorden

Bij de meeste woorden schrijf je en of s achter het enkelvoud

Soms moet je een klinker weghalen of een medeklinker toevoegen.

Als er een verkeerde uitspraak kan ontstaan, schrijf je ’s.

Als het woord eindigt op ee, schrijf je ën erachter.

Voorbeelden

Bij de meeste woorden schrijf je en of s achter het enkelvoud.	School - scholen Broodje - broodjes Actie - acties
Soms moet je een klinker weghalen of een medeklinker toevoegen.	Vraag - vragen Sok - sokken Kat - katten

Voorbeelden

Als er een verkeerde uitspraak kan ontstaan, schrijf je ’s .	Oma - oma's Piano - piano's Hobby - hobby's
Als het woord eindigt op ee , schrijf je ën erachter.	Zee - zeeën Fee - feeën

Apostrof

1. Bij het meervoud van zelfstandig naamwoorden op-a, -i, -o, -u of -y (met een medeklinker voor de -y).

• pizza's -  camera's
• ski's - kiwi's 
• auto's - expo's
• paraplu's - accu's
• lolly's - buggy's

Apostrof

4. Bij achtervoegsel van afkortingen

• EHBO'er
• sms'en

Apostrof

1. Bij het meervoud van letters en afkortingen:

• wc's
• b's
• pc's

Apostrof

5. Bij woorden waarbij je letters weglaat.

• 's avonds
• 's Gravenhage

Samentrekking

Als een deel van een samentrekking twee keer achter elkaar voorkomt, kun je het 1 keer weglaten. Je maakt dan een samentrekking. Het weggelaten woorddeel vervang je door een weglatingsstreepje.       

                                        

Voorbeelden:

invoer en uitvoer ->  in- en uitvoer

fietsverkoop en fietsverhuur ->  fietsverkoop en -verhuur

Samentrekking

Soms is de samentrekking niet op woordniveau, maar binnen een woordgroep. Je hebt dan geen weglatingsstreepje nodig.

Voorbeeld:

oude boeken en nieuwe boeken -> oude en nieuwe boeken

Samentrekking

Als je een samentrekking maakt van een samenstelling en een woordgroep, heb je alleen een weglatingsstreepje nodig als je een deel van de samenstelling weglaat.

Voorbeeld:

basisschool en middelbare school -> basis- en middelbare school of middelbare en basisschool