Hoofdstuk 6: Armoede in Afrika

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Armoede in Afrika

Wat is ruimtelijke ongelijkheid?

Armoede in Afrika

Veel ruimtelijke ongelijkheid in Afrika

Armoede wordt veroorzaakt door:

- interne factoren

- externe factoren

Armoede in Afrika: Interne factoren

- ongunstige relatieve ligging

- oorlog

- corruptie

- ziektes

- mono-economie.

Welke is volgens jou het meest belangrijk als verklaring voor armoede?

1. Ongunstige ligging
2. Oorlog
3. Corruptie
4. Mono-economie

Verklaar je antwoord bij de vorige vraag

Ongunstige relatieve ligging

Landlocked countries: geen toegang tot goedkoop zeevervoer (containers).

Sommige producten (zoals auto's) erg duur.

Import zeecontainer voor landlocked country: $ 3.884

In een land dat grenst aan zee: $1.434

Bepaalt geografie ontwikkelingsmogelijkheden?

Oorlog

- Dictators, regimes

- Tussen 1990 en 2000 vielen er in Afrika meer doden door oorlog, dan in de rest van de wereld samen

Corruptie

Good governance: Goede, betrouwbare overheid en inspraak burgers

Corruptie / omkoping

Ziektes

Bijvoorbeeld Aids

Mono-economie

Diversificatie

Exportvalorisatie

Sleep de factoren naar de juiste dimensie

Economisch

Natuurlijk

Politiek

Sociaal-cultureel

Ongunstige ligging

Oorlog

Corruptie

Ziektes

Mono-economie

Welke maatregel zou jij nemen om armoede te bestrijden? (noem er 1!)

Volgende keer:

Externe factoren

Armoede in Afrika: Externe factoren

Armoede in Afrika

Armoede in Afrika (2)

Armoede in Afrika: Externe factoren

Neokolonialisme

Landbouwsubsidies

Braindrain

Neokolonialisme

Neo-kolonialisme: Nieuwe vorm van kolonialisme

Landbouwgrond: 

- Genoeg voor voedselproductie voor Afrikanen en daarbuiten

- Maar: In handen van multinationals (MNO's), uit:

     - Westerse landen

     - Opkomende landen (China, Brazilië, India)

     - Midden-Oosten: Qatar, Saudi-Arabië, Koeweit --> Landlease (huren van grond) 

Land grabbing (landroof): het gebruik van land door andere landen, zorgt voor voedseltekorten:

- Zelf minder ruimte om voedsel te verbouwen

- Voedsel dat er verbouwd wordt gaat naar andere landen

Neokolonialisme

Neo-kolonialisme: Nieuwe vorm van kolonialisme

Nadelen:

- Slecht salaris en slechte arbeidsomstandigheden

- Goede banen gaan naar werknemers bedrijf

- Winsten gaan naar eigenaren bedrijven

- Geen investeringen

(mogelijke) Voordelen:

- Groei werkgelegenheid

- Toename kennis

- Verbetering infrastructuur

Landbouwsubsidies

VS en EU steunen hun boeren

In 2019 58 miljard steun in EU, waarvan 70% inkomenssteun was

--> Subsidies

Daardoor daalt de prijs en is voedsel binnen de EU betaalbaar

--> Er wordt teveel geproduceerd

Veel goederen in andere gebieden (Afrika) tegen lage prijzen: Dumping

Positief: Afrikanen hebben (ook!) goedkoop eten

Negatief: Afrikaanse boeren kunnen hiertegen niet concurreren, gaan failliet / stoppen en er is minder voedselproductie in Afrika. --> voedsel moet geïmporteerd worden. 

Liberalisering: vrije handel

Landbouwsubsidies

Optie: invoerheffingen

Maar:

Vanwege schuld bij Westerse landen eisten Westerse landen dat Afrikaanse landen geen protectiemaatregelen zouden nemen.

Braindrain

Vertrek hoogopgeleid personeel (o.a. in de zorg!): Braindrain

Maar: sturen wel geld terug: Remittances

Positieve ontwikkelingen

Mobiele telefonie

Ondernemerschap en microkredieten

Mobiele telefonie

Meer en snellere informatie:

- Marktprijzen (voedsel)

- Politieke situatie / veranderingen

- Informatie over familie

Werk (verkooppunten)

Minder risico's (tijdig geïnformeerd bij ramp, oorlog of epidemie)

Bankieren (mobile banking)

Ondernemerschap en microkredieten

Ondernemersklimaat: Vrij slecht, maar:

- Verschil stad en land

- Start-ups 

Let op: verschil informele sector en zzp-er!

Microkredieten: 

- Kleine lening (bijv. 50-500 euro)

- Tegen een lage rente

- Waarmee men een eigen bedrijfje kan opbouwen

- Alternatieve lening t.o.v. lening op de markt met torenhoge rentes!

Maar: Soms juist in cirkel van armoede!

Aan de slag!

Magister