5.1 Planten bekijken (2 lessen)

• Biologie
• Middelbare school
• mavo, havo
• Leerjaar 1

Hoofdstuk 5

Planten

Wat weet jij al over
planten?

Leerdoelen 5.1

• Je kunt de 4 organen van een plant benoemen en aanwijzen in een plaatje.
• Je kunt de functies/taken van de organen van een plant uitleggen.
• Je kunt de delen van een plantencel benoemen en aanwijzen in een plaatje.
• Je kunt de functies/taken van de delen van een plantencel noemen.
• Je kunt uitleggen hoe planten rechtop blijven staan en daarbij het verschil tussen houtachtige en kruidachtige planten uitleggen.
• Je kunt beschrijven hoe vervoer van water in de plant gaat.
• Je kunt uitleggen hoe bomen hun blad verliezen en wat de functie daarvan is. 
• Je kunt beschrijven hoe een vaatbundel is opgebouwd. 
• Je kunt uitleggen wat het verschil is tussen bladgroen-, kleurstof- en zetmeelkorrels en hoe die van type kunnen veranderen. (vwo)

De 4 organen van een plant

wortels: hiermee neemt de plant water op en staat de plant stevig

stengel: houdt de plant rechtop en vervoert water en voedingsstoffen naar de bladeren (en bloem)

bladeren: hierin maakt de plant zijn eigen voedingsstoffen 

bloemen: zijn de voortplantings- organen van een plant, hier ontstaan nieuwe zaden

Bouw van een blad

nerven: buisjes in het blad waardoor voedingsstoffen en water vervoert kan worden

bladmoes: het groene blad tussen de nerven

Een plantencel

Cellen van planten zijn anders dan cellen van dieren.

Zie blz . 98 in je tekstboek

plantaardige cel vs. dierlijke cel

Kruidachtige planten hebben water nodig voor de stevigheid. Ze blijven rechtop staan door het water dat in de vacuolen van de cel zit. 

Houtachtige planten hebben houtcellen voor hun stevigheid. Ze blijven rechtop staan door dikke celwanden van houtstof. 

bloemen

struiken en bomen

Maken

Eerste 8 minuten in stilte

Zelf bestuderen/doorlezen: 5.1 (blz. 96 t/m 99)

Maken: opdracht 

Klaar? Nakijken -> antwoorden staan op itslearning, daarna maken samenvatting of testjezelf 

Leerdoelen 5.1

• Je kunt de 4 organen van een plant benoemen en aanwijzen in een plaatje.
• Je kunt de functies/taken van de organen van een plant uitleggen.
• Je kunt de delen van een plantencel benoemen en aanwijzen in een plaatje.
• Je kunt de functies/taken van de delen van een plantencel noemen.
• Je kunt uitleggen hoe planten rechtop blijven staan en daarbij het verschil tussen houtachtige en kruidachtige planten uitleggen. 
• Je kunt beschrijven hoe vervoer van water in de plant gaat.
• Je kunt uitleggen hoe bomen hun blad verliezen en wat de functie daarvan is.
• Je kunt beschrijven hoe een vaatbundel is opgebouwd.
• Je kunt uitleggen wat het verschil is tussen bladgroen-, kleurstof- en zetmeelkorrels en hoe die van type kunnen veranderen. (vwo)

Welke 4 organen heeft een plant?

Even oefenen! Welke functie hoort bij welk orgaan? 

1. Dit orgaan is voor de voortplanting. Hier ontstaan zaden, waaruit nieuwe planten groeien.

2. Water met mineralen opzuigen en vastzetten in de grond

3. Hierin lopen de nerven die zorgen voor vervoer van water en stoffen. Tussen de nerven zit bladmoes, daar maakt de plant zijn eigen voedingsstoffen.

4. Dit houdt de plant overeind. Hierin lopen dunne 'buisjes' die water en stoffen naar de bladeren en bloemen vervoeren.

Wat is de functie van de vacuole?

1. hierin zit het DNA van de plant
2. stroperige vloeistof waarin onderdelen van de cel liggen
3. blaasje in de cel dat gevuld is met water
4. zorgt ervoor dat alle onderdelen in de cel blijven

 Leerdoel: Je kent de onderdelen van een plantencel met hun functie

Regelt alles wat er gebeurt in de cel

hierdoor is de cel stevig

Regelt welke stof de cel in en uit gaan

zorgt voor een stevige laag om de cel heen

Stroperige vloeistof, hierin liggen de celkern en de bladgroenkorrels

Geeft de plant zijn groene kleur en maken voedingsstoffen 

celmembraan

cytoplasma

Vacuole

celwand

bladgroenkorrels

celkern

Vervoer van water

Plant neemt water en voedings- stoffen op met de wortelharen.

Via vaatbundels in de stengels en nerven wordt water en voedings-stoffen naar alle organen van de plant vervoert.

Vaatbundel

Bestaat uit:

- Houtvaten: water en mineralen, stroomt omhoog

- Bastvaten: water met voedingsstoffen (glucose), stroom naar beneden

Huidmondjes

Water verdampt uit de plant via de huidmondjes

Warm en droog? -> huidmondjes dicht

Bladverlies

Veel bomen en struiken verliezen hun blad in de herfst om verdamping (in de bladeren) tegen te gaan.

1. bladgroen trekt weg uit de bladeren en wordt opgeslagen in de takken en stam

2. Er vormt zich een scheurlaag waardoor bladeren steeds minder water en mineralen krijgen. 

3. Bladeren worden bruin, vallen af en er vormt zich een kurklaag 
 

Kleurstofkorrels (vwo)

kleurstofkorrels: geven vruchten hun kleur

zetmeelkorrels: kleurloze korrels waarin zetmeel wordt opgeslagen

Ene type korrel kan overgaan in ander type (bijvoorbeeld van bladgroen naar kleurstof)

Maken

Eerste 8 minuten in stilte

Zelf bestuderen/doorlezen: 5.1

Maken: opdracht 

Klaar? Nakijken -> antwoorden staan op itslearning, daarna maken samenvatting of testjezelf 

Naar buiten!!

Het thema planten vindt plaats buiten om ons heen, dus niet alleen vanaf thuis achter je laptop.

Ga dus ook naar buiten en gebruik wat je geleerd hebt in de tuin of om je huis!

Gebruik hiervoor de app PlantNet (Uitleg volgende dia)

Gebruik de volgende app: 

- Ga naar je Play store/ App store 

- zoek de app PlantNet

- installeer deze op je telefoon

- met deze app kun je heel makkelijk soorten planten en bomen herkennen!

- je maakt een foto en kunt zoeken op blad, bloem, vrucht

- welke planten en bloemen herken je? 

Opdracht: Inleveren via it's learning

Ga op zoek naar de namen van een planten en/ of bomen in de omgeving van je huis.

Kies 3 planten en 3 bomen uit en zoek op wat de naam is.

Kies een plantonderdeel uit: bloem, blad, vrucht, schors waarop je wilt zoeken.

 Wat is de naam van de gekozen plant/ boom?

Maak een foto van de plant/ boom.
Lever een Word document via it's learning in met de 6 gemaakte foto's en de gevonden naam.

Succes!