Deugdethiek

• Godsdienst
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Deugd

ethiek

Leerdoelen

Kennis nemen van de grondlegger van de deugdethiek.

Kennis nemen van de inhoud van de deugdethiek.

Hoe noemt de Kant de motivatie?

1. Hedonistische calculus
2. categorisch imperatief
3. super ego
4. maximus

Kant vindt dat je iets moet doen als..

1. het mogelijk is.
2. de politie het niet ziet.
3. het een algemene wetmatigheid is.
4. het maar 1 keer gebeurt.

Aristoteles 

(384 – 322 v. Chr.)

Filosoof en homo universalis.

Leerling van Plato.

Leermeester van Alexander de Grote.

Doel: 

gelukkig worden.

Belangrijkste vraag: 

Wat voor mens wil ik zijn?

Zelfontplooiing.

De deugdenethiek is de oudste vorm van ethiek.

• Deze ethiek vertelt je hoe je als mens moet zijn.
  
• Als je een goed mens bent bezit je deugden (kwaliteiten) en een goed mens doet automatisch het goede.

Welke deugd vind jij belangrijk?

Maar... Wat is het goede?

Praktische wijsheid (phronesis)

• Deze is gericht op maken van juiste keuzen bij het handelen. 

• Het praktisch verstand komt met de jaren.
  

Lotte baalt want zij heeft haar tentamen niet gehaald. Rudi probeert haar op te vrolijken met grapjes. Is humor een deugd?

1. Ja
2. Nee

tabula rasa

• Mens wordt geboren als een onbeschreven blad.
  
• Mens wordt gevormd door de maatschappij.
  

Aristoteles legt dus de nadruk op onderwijs en opvoeding.

Wordt de mens als tabula rasa geboren?
Nature vs nurture?

Karakterontwikkeling

• Mensen hebben in de loop van hun leven een karakter ontwikkeld, waarin bepaalde gewoonten en gebruiken zich hebben vastgezet.  
  

Koen kan in zijn vakantie geduld opbrengen om zijn kinderen iets te leren, maar kan geen geduld opbrengen voor zijn kinderen als hij werkt. Bezit hij de deugd 'geduld'?

1. Ja
2. Nee

2 soorten deugden

Intellectuele deugden

(slimheid, verstandigheid, wijsheid, inzicht).

Praktische deugden 

(gulheid, ijverigheid, vriendelijkheid, moed).

Deugden

De meest belangrijke deugden.

• Maat
  
• moed
  
• verstandigheid
  
• rechtvaardigheid
  

De kerk heeft er later 3 deugden aan toegevoegd. Welke 3?

1. Geloof, hoop en liefde
2. Bidden, bijbel lezen en naar de kerk gaan.
3. Rust, reinheid en regelmaat
4. Vasten, tienden geven en sober leven.

De Kerk

heeft later er aan toegevoegd:

Geloof, hoop en liefde.

Doel van de deugden

Zij zorgen ervoor dat je altijd het midden houdt tussen twee excessen. 

Bijv. moed is het midden tussen lafheid en onbezonnenheid.

Vrijgevigheid is een deugd. Tussen welke twee extremen situeer je deze deugd?

1. Gierigheid/gulheid
2. Verkwisting/ gierigheid
3. Rechtvaardigheid/ gulheid
4. Noodzaak/ verkwisting

Moed is een deugd tussen twee extremen. Welke twee extremen zijn dat'?

1. verlegenheid/ bluf
2. Roekeloosheid/ verlegenheid
3. Lafheid/roekeloosheid
4. Bluf/ lafheid