Theater Gouden eeuw

• Kunst
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Hoe was jouw voorbereiding voor deze les?

1. Uitlegvideo over theater bekeken + leerdoelen uitgewerkt.
2. Uitlegvideo over theater bekeken, nog niet de leerdoelen uitgewerkt.
3. Uitlegvideo deels bekeken.
4. Ik heb me niet voorbereid op deze theorieles.

Check...

1. Noem minimaal 2 theaterschijvers uit de 17e eeuw.

2. Noem twee voorbeelden van kunst- en vliegwerk die nieuw waren in de schouwburg van Amsterdam na de verbouwing.

3. Bij de opening van de Schouwburg werd de Gysbrecht van Aemstel gespeeld, welke kritiek was er op dit stuk waardoor de opening een week later was?

4. Noem twee kenmerken van een klucht.

5. Welke acteurs kenden de klassieke regels niet en deden vooral goocheltrucs, kunstjes en grappen in hun voorstellingen? Kies: Rederijkers of (Engelse) blijspelacteurs?

6. Wie dachten dat theater 'lichaam en geest zou bederven' en veroordeelden theater in de 17e eeuw?

7. Hoe noem je een klassiek theaterstuk waarin een verhaal met een ernstige afloop zit?

1. J. vd Vondel, G.A. Bredero, P.C. Hooft.

2. Luiken in de toneelvloer (acteurs komen op/verdwijnen), Spiralen rollen suggeren golvende zeeën, Spectaculaire effecten met verlichting, vuur, rook of water, Door middel van touwen en katrollen mensen/vogels/wolken laten zweven door de lucht.

3. Er zaten teveel katholieke elementen in zoals katholieke gebeden, een katholiek lied en een monnik.

4. Herkenbare/alledaagse personages en/of handelingen. Eenvoudig verhaal, Er zit een moraal/boodschap in, Het is een komisch toneelstuk wat mensen aan het lachen maakt, De taal is eenvoudig, vlot en levendig.

5. (Engelse) blijspelacteurs?

6. De calvinisten

7. Hoe noem je een klassiek theaterstuk waarin een verhaal met een ernstige afloop zit?

Check je antwoorden:

1.  (2p) J. vd Vondel, G.A. Bredero, P.C. Hooft.

2. (2p) - Luiken in de toneelvloer (acteurs komen op/verdwijnen)

- Spiralen rollen suggereren golvende zeeën

- Spectaculaire effecten met verlichting, vuur, rook of water

- Door middel van touwen en katrollen mensen/wolken laten zweven door de lucht.

3. (1p) Er zaten teveel katholieke elementen in zoals katholieke gebeden, een katholiek lied en een monnik.

4. (2p) - Herkenbare/alledaagse personages en/of handelingen. 

- Eenvoudig verhaal

- Er zit een moraal/boodschap in

- Het is een komisch toneelstuk wat mensen aan het lachen maakt

- De taal is eenvoudig, vlot en levendig.

5. (1p) (Engelse) blijspelacteurs 

6. (1p) De calvinisten (maar theater was oké omdat het geld gaf aan goede doelen)

7. (1p) Tragedie of treurspel

SPEL

(door acteurs)

THEATER

VORMGEVING

lichaam

stem

speelstijl

mise-en-scène

decor

locatie

kostuum

grime/hairstyling

rekwisieten/attributen

belichting

muziek

geluidseffecten

Vormgeving theater

Spel:

Lichaam

Stem

Speelstijl

Mise-en-scène

Theatervormgeving:

Locatie

Decor

Kostuum

Grime en hairstyling

Rekwisieten

Attributen

Belichting

Muziek

Geluid en geluidseffecten

1. J. vd Vondel, G.A. Bredero, P.C. Hooft.

2. Luiken in de toneelvloer (acteurs komen op/verdwijnen), Spiralen rollen suggeren golvende zeeën, Spectaculaire effecten met verlichting, vuur, rook of water, Door middel van touwen en katrollen mensen/vogels/wolken laten zweven door de lucht.

3. Er zaten teveel katholieke elementen in zoals katholieke gebeden, een katholiek lied en een monnik.

4. Herkenbare/alledaagse personages en/of handelingen. Eenvoudig verhaal, Er zit een moraal/boodschap in, Het is een komisch toneelstuk wat mensen aan het lachen maakt, De taal is eenvoudig, vlot en levendig.

5. (Engelse) blijspelacteurs?

6. De calvinisten

7. Hoe noem je een klassiek theaterstuk waarin een verhaal met een ernstige afloop zit?

- Je kan uitleggen waarom de schouwburg van Amsterdam al vrij snel na de opening verbouwd moet worden.

- Je kan voorbeelden noemen van kunst- en vliegwerk.

- Je kent de klassieke theaterwetten van Aristoteles en kan uitleggen wat het gevolg hiervan is voor het decor/ toneelbeeld.

- Je weet waarom straatvermaak aan banden wordt gelegd en wat het gevolg hiervan is.

- Je kan beschrijven hoe het theater uit Engeland en Italië het theater in de Republiek hebben beïnvloed.

- Je kan verklaren waarom de calvinisten theater veroordeelden.

- Je kan drie bekende toneelschrijvers benoemen uit de Republiek. Van elke schrijver kan je een beschrijving geven van hun toneelstukken.

- Je kan voorbeelden noemen van theaterstukken die beïnvloed zijn door de klassieken/ de klassieke regels (waaronder de eenheid van tijd, plaats en handeling).

- Je kent het verhaal van de Gysbreght van Aemstel en herkent de parallel met het Paard van Troje.

De toegangspoort van de schouwburg is classicistisch. Noem drie kenmerken.

In een klassiek dramastructuur horen de drie Aristotelische eenheden. Welke eenheden zijn dat?

In hoeverre voldoet de Gijsbrecht van Aemstel aan de 3 Aristotelische eenheden?
Geef een argument waarom het wel/niet hieraan voldoet.

Om meer moderne voorstellingen te geven wordt er een lijsttoneel gebouwd in de schouwburg van Amsterdam. Noem drie voordelen van een lijsttoneel.

Jacob van Campens theater wordt al snel te klein. Philip Vingboons verbouwt het in 1665 naar een moderner theater met meer mogelijkheden. Luiken, takels en lieren worden veelgebruikte instrumenten. Die maken het ook mogelijk een Deus ex machina ten tonele te voeren. Wat wordt in het toneel met een Deus ex machina bedoeld?

In de nieuwe schouwburg gaat het kunst- en vliegwerk een steeds grotere rol spelen in het theater. Een aantal instituten verzetten zich tegen deze ontwikkeling. De verschillende rederijkersverenigingen zien er niets in. Leg uit waarom men zich verzet tegen deze ontwikkeling.

Niet alleen houdt Vondel de vorm aan van een klassiek theaterstuk, hij verwijst in zijn stuk zelf naar de klassieke schrijver Vergilius. De Gysbrecht vertoont namelijk veel overeenkomsten met zijn beschrijving van de ondergang van de stad Troje. Dat heeft een tweeledig doel. Leg dit uit.

Wat ga jij deze periode doen zodat je een mooi cijfer gaat halen op de laatste kunsttoets van dit jaar?