4 H/V 3.1 Stroomgeleiding en indeling van stoffen

• Scheikunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Indeling van stoffen

op basis van stroomgeleiding

H/V 3.1 Een indeling van stoffen

Aan het eind van deze les:

• Heb je de bouw van atomen en het Periodiek Systeem herhaald
• Kun je op basis van stroomgeleiding aangeven of een stof een metaal, een zout of een moleculaire stof is
• Kun je uit de formule (m.b.v. het periodiek systeem) afleiden of een stof een metaal, een zout of een moleculaire stof is

Wat ga je doen?

1. opfrissen atoommodel Rutherford
2. herhalen Periodiek Systeem
3. DEMOproeven bekijken
4. Begrippennetwerk maken
5. opgaven maken

atoommodel

alle deeltjes met massa zitten in de kern:

- protonen

- neutronen

De elektronen zitten in de elektronenwolk. Hun massa verwaarlozen we

Weet je dit nog?

atoommodel

een atoom is ongeladen

het aantal protonen (+) is gelijk aan het aantal elektronen (-)

atoomnummer = aantal p

massagetal = p + n

Weet je dit nog?

vraag

welke atoomsoort is dit? noteer in je schrift

Weet je dit nog?

Welk atoom stond er op de vorige dia?

Het element fluor heeft atoomnummer 9 en massagetal 19. De bouw van het atoom is dus

1. 19 p, 10 n, 19 e
2. 9 p, 10 n, 9 e
3. 10 p, 9 n, 10 e
4. 9 p, 19 n, 9 e

Teken een atoom natrium in je schrift
Doe dit volgens het atoommodel van Bohr
Neem het natriumatoom met massagetal 23

halogenen

niet-metaal atomen

metaal atomen

Stroomgeleiding

Op basis van stroomgeleiding kun je stoffen indelen in drie groepen. In het volgende filmpje zie je voorbeelden van de eerste twee groepen.

0

Er volgt nu een uitleg

Neem deze over als aantekening in je schrift.

Gebruik een dubbele bladzijde of een liggend A4 om het lege begrippennetwerk over te nemen

Zorg dat je er later nog tekst en afbeeldingen aan kunt toevoegen

Stoffen die altijd stroom geleiden

Stoffen die nooit stroom geleiden

MACRO

Stoffen die altijd stroom geleiden

Stoffen die nooit stroom geleiden

ATOMEN

metaalatomen

MACRO

                    .............                           

METALEN

Stoffen die nooit stroom geleiden

atomen

metaalatomen

MACRO

METALEN

Stoffen die nooit stroom geleiden

atomen

niet-metaalatomen

metaalatomen

moleculen

MACRO

METALEN

MOLECULAIRE

STOFFEN

atomen

niet-metaalatomen

metaalatomen

moleculen

MACRO

Er is nog een derde groep...

In het volgende filmpje bekijken we de ontleding van natriumchloride

Je kunt natriumchloride alleen ontleden met stroom (electriciteit) als je het eerst smelt, want vast natriumchloride geleidt geen stroom

NOTEER IN JE SCHRIFT WELKE STOF AAN WELKE ELEKTRODE

 (+ of - POOL) ONTSTAAT

0

Stroomgeleiding door gesmolten zout op microniveau verklaard

De min-pool trekt ........................... deeltjes aan. De ................................atomen in een zout zijn dus ................................ geladen

De plus-pool trekt ......................... deeltjes aan. De .......................atomen in een zout zijn dus ...................................... geladen

positieve

positief

natrium

negatief

negatieve

chloor

Noteer:

• een geladen atoom noem je een ion
  
• Een negatief ion heeft meer elektronen dan protonen
  
• een positief ion heeft minder elektronen dan protonen
  

METALEN

MOLECULAIRE STOFFEN

atomen

niet-metaalatomen

metaalatomen

ionen

moleculen

MACRO

geleiden niet altijd stroom: wel (l) en (aq), niet (s)

METALEN

MOLECULAIRE STOFFEN

atomen

niet-metaalatomen

metaalatomen

ionen

moleculen

MACRO

ZOUTEN

Wat heb je nu geleerd?

Aan het soort atomen kun je zien tot welke groep een stof behoort:

alleen metaalatomen -> METALEN

alleen niet-metaalatomen -> MOLECULAIRE STOF

metaal + niet-metaalatomen -> ionen -> ZOUT

Tot welke groep stoffen behoort HF?
Gebruik het periodiek systeem en het begrippennetwerk

Tot welke groep stoffen behoort KBr?
Gebruik het periodiek systeem en het begrippennetwerk

Leerdoelencheck:

• kun je op basis van stroomgeleiding aangeven of een stof een metaal, een zout of een moleculaire stof is?
• kun je uit de formule (m.b.v. P.S.) afleiden of een stof een metaal, een zout of een moleculaire stof is?

Goud der dwazen

Hiernaast zie je een brokje pyriet (FeS). Het wordt ook wel "Fools Gold" genoemd, omdat het erg op goud (Au) lijkt. Met welk eenvoudig proefje kun je aantonen dat dit brokje pyriet is en geen goud? Leg uit.

geef je antwoord op de volgende slide

Geef antwoord op de vraag van de vorige slide

Goud der dwazen

je moet meten of het brokje in vaste toestand stroom geleid

FeS is een zout en zal geen stroom geleiden in vaste toestand

Au is een metaal en zal wel stroom geleiden in vaste toestand

Deel de stoffen in bij de juiste groep. Namen en formules van stoffen kun je vinden met Binas 66 en 99

water

calcium

broom

kwarts

zand

aardgas

lithium

ammoniak

salmiak

Noteer in je schrift en maak een foto

upload je foto van de afsluiting

Huiswerk

maak de opgaven van 3.1 volgens de planner