Culturele Context & De Realistisch-Psychologische Literatuur

• Verkooppraktijk
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 5

Literatuur van de periode jaren 70 tot nu.

Boaz Van Koppen

Rayhan Van Uffelen

Timo Van Dalen 

Daan Ten Have

5H1 

Lesdoelen

-Je kan een overzicht geven van de hoofdlijnen van de literatuurgeschiedenis van de jaren 70 en 80.

-De gelezen literaire werken plaatsen in dit historisch perspectief.

‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ 

‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ 

elkaar opvolgende avantgarde bewegingen

geloof in utopie

ontwikkelingen naast elkaar

realiteit heeft dystopische trekkingen 

Kunst vanaf 1900

Kunst jaren 70 en 80

Performance

-voorstelling van uit een vooropgezet plan.

-het publiek mag kijken maar niet deelnemen.

-1900

-ontwikkeling

-performances waren tijd en plaatsgebonden dus exclusief.

- Joseph Beuys 

-kritiek op consumptiemaatschappij 

Wat zijn voorbeelden van een performance?

Visuele Cultuur

-wij leven in een beeldcultuur, overvloed van fotografie, video en film. 

-fotografie is de belangrijkste en artistiek meest geaccepteerde nieuwe kunstvorm.

-Rineke Dijkstra belangrijk voor de internationale kunstcollecties

Wat is de belangrijkste nieuwe vorm van kunst?

1. Schilderijen
2. Digitale Kunst
3. Street Art
4. Fotografie

Rineke Dijkstra

-Nederlandse fotografe

-portretten geassocieerd met de termen intimiteit,

kwetsbaarheid en authenticiteit.

-Beach Portraits 

-minimalistisch en haar vermogen om de essentie van een persoon vast te leggen. 

Wat zijn kenmerken van de werken van Rinke Dijkstra?

realistisch-psychologische literatuur

Vanaf jaren 70 -> mensen steeds meer op eigen persoon gericht, zoals:

-eigen identiteit

-zelfontplooiing

-eigen ik (ik-tijdperk)

-meer autobiografisch materiaal

Vanaf de jaren 70 zijn mensen:

1. Meer gericht op zichzelf
2. Denken voor de maatschappij
3. Komen in opstand tegen de consumptie maatschappij
4. Meer autobiografisch

psychologische gerichtheid

-ontwikkelingsroman

-psychologische roman

-Maarten 't Hart breekt door (In stenen voor een ransuil, 1971)

-boeken gaan over realistisch weergave van de innerlijke leven:

-homoseksuele geaardheid

-religie

-Jan Siebelink, Margriet van der Linden, Jaap Robben, Ton Anbeek

Waar gaan psychologische romans over?

1. Oorlog
2. Religie
3. Seksualiteit
4. Terrorisme

Lees tekst 1 en maak de vragen

Wat gebeurd er in het begin van deze tekst?

Antwoord

Er zijn heel veel antwoorden mogelijk, maar het belangrijkste is dat in het begin de 2 mensen in deze tekst een hut van strobalen maken.

Welke emotie(s) waren er hier betrokken?

Antwoord

vreugde/vrolijkheid/blijheid etc.

Wat zijn de doelen van de personages in deze tekst? (2 antwoorden mogelijk)

1. Een hut maken dmv van strobalen
2. voedsel van de zolder halen
3. de zonnestralen ontwijken
4. een iglo maken

Lees tekst 2 en maak de vragen 

Waarom verliet Peter de hut van stro?

1. Om nog meer strobalen te pakken voor de hut
2. Om naar het paard te gaan
3. Hij wilde meer voedsel halen op zolder
4. Om de leidsels of een lang touw te pakken

Wat gebeurde er met het paard?

Antwoord

Het paard sloeg op hol en belandde in de vliet

Waarom kan een van de personages in de tekst niet spelen in de kerk?

1. Hij liegt, hij mag wel spelen in de kerk
2. Het mag niet van zijn vader
3. de kerk is van God, dus je kan daar niet spelen
4. Hij mag dominees niet, hij vindt ze zeikperen.

Lees tekst 3 en maak de vragen

Waarom werd de zwemmende man weer opgetild uit het water?

Antwoord

Omdat enkele mannen begonnen te trekken aan de leidsel die bevestigd was aan de zwemmende man.

Hierdoor ging de voet van de man afknellen. (dit deed heel veel pijn, dus wilde hij weer uit het water)

Welke emotie(s) gingen er in de mannen
om tijdens deze situatie?

Antwoord

Angst en boosheid

Is hier sprake van een open einde of een gesloten einde en waarom?

Antwoord

Er is hier sprake van een open einde, want je weet niet precies hoe het is afgelopen met het paard en de mensen in deze tekst