Grondverzet uitvoeren - 7. Grondwerk met automatische machine besturing

• Vakleer
• MBO
• Studiejaar 2

Wat is geen merk automatische machine besturing?

1. Leica
2. Topcon
3. Samsung
4. Trimble

• Nauwkeurigheid:

De nauwkeurigheid van de totale installatie kan worden beïnvloed door: 

1. Vermogen van de zender 
2. weersomstandigheden 
3. rotatiesnelheid van de laser
4. mechanische reactiesnelheid 
5. kromming van de aarde 

Op een afstand van 150 meter is het verschil 1.5mm.

                                                                                                         Over een sloot heen meten is heel onverstandig, dit kan 

                                                                                                         grote afwijkingen geven. 

• Plaatsing van de ontvanger op de machine:

De juiste locatie van de ontvanger op de machine is van groot belang. Als de ontvanger van een bulldozer aan één kant van het blad geplaatst en de machine tijdens het egaliseren aan de andere kant iets weg zakt, dan zal de ontvanger daar weinig van merken. Maar er treedt wel een afwijking op. 

Om dit te voorkomen plaats je de ontvanger in het midden van het blad, op deze manier wordt er naar beide hefcilinders olie gestuurd om de afwijking te corrigeren. Nog beter is om zowel links als recht, of aan een zijde en in het midden een ontvanger te plaatsen. 

Bij een grader is dit niet mogelijk omdat beide bladkanten onafhankelijk van elkaar bediend worden. Dan zijn er 2 ontvangers nodig om beide cilinders automatisch aan te sturen. Uiteraard plaats je deze aan de buitenkant van het schuifblad. 

                                                                                                         

Hoeveel ervaring heb je met het werken met (semi) automatische machine besturing?

0100

• Opstellen:

Meestal zitten de laserontvangers hoog op de machine gemonteerd. Het lastertoestel moet dus ook op de juiste hoogte worden geplaats. Om dat te bereiken kun je het toestel op een bultje grond of dijkje plaatsen. 

Bij graafmachine zit de ontvanger op de knikarm. Als je moeite

hebt om het signaal af te lezen (bijvoorbeeld bij een long reach) 

dan kun je in de cabine een tweede kastje plaatsen waarin het 

hoogtesignaal duidelijk wordt weergeven. 

                                                                                                         

• Aandachtspunten voor het gebruik: 

1. Zorg dat de apparatuur 's morgens klaar is voor gebruik. Laad de accu's op aan het einde van de werkdag. Let bij batterijen op de indicatie van de batterijtoestand.
   
2. Werk bij voorkeur met twee accu's. De ene accu gebruik je en de andere accu wordt opgeladen. Als de accuspanning beneden een bepaalde waarde daalt, stopt de laser.
   
3. Vervoer laserapparatuur altijd in de daarvoor bestemde, stootvaste transportkoffer.
   
4. Ga voorzichtig te werk als je de diverse kabels aansluit. De meerpolige stekkerverbindingen zijn erg gevoelig voor schade. Hier ontstaan meestal de storingen. Houd deze verbindingen schoon en laat ze niet met grond in aanraking komen.
   
5. Zet op het werk de zender niet steeds aan en uit. Zorg bij langdurige stilstand dat je de zender één keer per maand een tijdje laten werken.
   
6. Probeer nooit om de apparatuur droog te wrijven. Lasers zijn gemaakt om in weer en wind te werken, dus laat ze gewoon opdrogen. Heb je de apparatuur op het werk nat in de koffer gedaan, laat de koffer dan open staan zodat de apparatuur kan drogen.
   
7. Maak de laserapparatuur voorzichtig schoon. Niet erover vegen, maar het liefst schoonblazen.
   
8. Werk steeds met dezelfde apparatuur. Als je ineens met andere apparatuur moet werken, controleer deze dan eerst op nauwkeurigheid. Als je namelijk met een niet goed werkende zender aan de slag gaat, merk je de fout altijd te laat op. Bij egalisatiewerk heb je dan een hoop werk voor niks gedaan.

Noem 3 onderdelen die je gebruikt bij het werken met een roterende laser.

• Controle van de laser: 

De zender moet je regelmatig controleren op nauwkeurigheid en werking. Voor deze controle heb je twee vaste hoogtepunten (A en B) nodig die 30 tot 50 m uit elkaar liggen. De controle gaat het makkelijkst als die twee punten op gelijke hoogte liggen.

De werkwijze is als volgt:

1. Plaats de laser op het statief bij punt A en schakel hem in.
   
2. Zorg dat de twee displays waterpas aangeven en laat de zender draaien.
3. Lees de hoogtes in A en B af. Omdat de punten op gelijke hoogte liggen, mag er geen hoogteverschil zijn.
4. Zet nu de zender bij punt B.
5. Draai het zenderhuis 180° ten opzichte van de vorige positie.
6. Laat de zender draaien en lees weer de hoogtes in A en B af. Ook nu mag er geen hoogteverschil zijn. De aflezing mag wel anders zijn dan die bij punt A, omdat de zender hoger of lager staat. 

• Opstellen van de laser: 

Als je een cunet moet uitgraven is het belangrijk dat je de laser op de juiste positie opstelt. Zorg dat je bijvoorbeeld geen hoog depot maakt tussen de zender en de ontvanger. Dan kun je de namelijk de ontvanger niet aflezen. Je moet eerst zorgvuldig de werkvolgorde vaststellen, denk daarbij aan de zender en de positie van de ontvanger. 

Met de lazer zo opgesteld kun je de ontvanger                             De laser staat zo opgesteld dat je bij alle 4 de 

niet aflezen. Als je andersom werkt van D naar A wel.                 hoeken op laserindicatie kan afwerken.

• Roterende laser opstellen voor een horizontaal afwerkvlak: 

Afschotlasers stellen zichzelf in, maar niet altijd waterpas. Als op het vorige werk met afschot is gewerkt, kan deze instelling nog aanwezig zijn in het apparaat en zal de zender zich daar weer op instellen. Kijk bij het opstellen dus altijd naar de displays om te zien of ze op nul staan.

• Laser opstellen vanaf een vaste hoogte:

Je hydraulische graafmachine heeft een indicatiesysteem in de vorm van een machineontvanger. Je gaat een terrein spitten en daarna waterpas afwerken. Je werkt af vanaf een vaste hoogte die met een piket op het werk is aangegeven. Die piket staat naast het werk.

1. Je gaat nu als volgt te werk:
   
2. Rijd de machine naar de piket. 
3. Leg naast de piket een steen of iets dergelijks- op de hoogte waarop je moet afwerken.
4. Zet de machine vlak met het bakmes precies op de steen. Het bakmes staat dus op de af te werken hoogte naast de piket. 
5. Houd je bak nooit boven een vaste piket, want als je de piket beschadigt ben je de vaste hoogte kwijt.

Wat heeft geen invloed op de nauwkeurigheid van de laser

1. Of het regent
2. Temperatuur
3. De kleur van de laser straal
4. De afstand

• Afschot:

Afschot heb je nodig om een oppervlak hellend af te werken. Hellend wil zeggen dat het werk op loopt of af loopt. Het hangt ervan af in welke richting je het werk bekijkt: helling op of helling af.

Opschot heb je nodig om een cunet te graven waarvan de bodem niet waterpas loopt. 

We nemen als voorbeeld 2% opschot.

1. Je werkt het cunet op de vereiste diepte af. Dit controleer je met de ontvanger op de knikarm.
   
2. Je zet de zender zo neer dat de ontvanger bij het afwerken altijd wordt geraakt. Dat gebeurt aan de cabinekant, want aan die kant plaats je de ontvanger.

Je moet drie dingen instellen:

1. de richting
   
2. het percentage opschot
   
3. de hoogte van de zender.

Eerst bepaal je de richting, waar richt je het opschot naar toe. Simpel gezegd is dat de heuvel op, je werkt van laag naar hoog. Richt het zenderhuis zo dat je opschot kan instellen op het display. 

Nadat je het zenderhuis in de goede richting hebt gezet zet je hem aan, op de display die bij de cunet richting hoort, moet nu staan: +2.000. Als de zender zich hierop heeft ingesteld, begint de kop weer te draaien.

Je gebruikt één display. De andere display zit op het zenderhuis precies haaks op de display waar je het opschot hebt ingesteld. Deze moet natuurlijk op 00000 staan.

De zender staat nu in de goede richting en met het juiste opschot. Je zet hem nu op hoogte door de verstelbare poten van het statief te verschuiven of de zender omhoog te draaien.

• Het werk controleren: 

Als je stopt met het werken moet je alle apparatuur in de daarvoor bestemde transportkoffers opbergen en meenemen. De volgende morgen stel je alles weer op.

Het is natuurlijk de bedoeling dat je precies op dezelfde hoogte verder werkt als de dag ervoor. Dat geldt ook als je met een andere hydraulische graafmachine verder werkt. Gebruik eventueel iets stevigs om een vast punt te maken (bijvoorbeeld een steen of tegel). Je kunt daar dan de volgende morgen de hoogte weer vanaf halen om verder te kunnen werken op exact dezelfde hoogte.

De werkwijze is als volgt:

1. Zorg ervoor dat je een gedeelte van het werk precies op hoogte hebt voordat je met het werk stopt.
   
2. Zet de volgende dag de zender weer neer. Dat hoeft niet op dezelfde plaats. Zorg wel dat je het opschot en de daarbij horende richtingen weer goed instelt en laat de zenderkop draaien.
   
3. Zet de graafuitrusting in de meetstand met het bakmes precies op de afwerkhoogte van de dag ervoor.
   
4. Breng de zender en/of de ontvanger omhoog of omlaag totdat het middelste lampje brandt.