opbouw betoog

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Lesdoelen

Je leert hoe je je betoog moet opbouwen

Je kunt structuren in een betoog herkennen

Je kunt zelf structuur aanbrengen in een betoog

Inleiding

Je schrijft een 'lekkere' inleiding, een appetizer, om ervoor te zorgen dat je lezer zin heeft om verder te lezen. Gebruik bijvoorbeeld een verhaaltje, een persoonlijke ervaring of een vergelijking. In de inleiding zet je ook je standpunt. Je inleiding mag dan ook uit twee alinea's bestaan, maar één is ook goed.

Op welke manier wordt dit verhaal ingeleid

1. Met een persoonlijke ervaring van een leerling
2. Met een anekdote
3. Met een prikkelende vraag
4. Met het standpunt aan het einde van de alinea

Kern

Dan kom je met argumenten om je standpunt te onderbouwen. Dat kunnen feiten of waarnemingen/observaties zijn (dingen die jij ziet), je kunt ook voorbeelden gebruiken. Het is belangrijk dat argumenten kloppen, dat maakt jouw verhaal sterker.

Als je meerdere argumenten inzet, behandel dan per alinea een argument. Signaalwoorden om die alinea's met elkaar te verbinden zijn bijvoorbeeld: ook, ten tweede / ten derde (gebruik liever geen ten eerste, de lezer ziet dat wel als jij ten tweede schrijft), daarnaast.

Kern met signaalwoorden

Volgens Celine komt dit omdat het Odulphuslyceum de leerlingen veel in projecten laat werken. Hierdoor moeten zij erg zelfstandig worden en veel met elkaar communiceren. Dit is precies wat ze doen op het voortgezet onderwijs en

zo is dit dus een mooie voorbereiding voor het hbo of zelfs de universiteit.

Daarnaast is er alle ruimte en tijd om rustig te kunnen leren en huiswerk te maken. Dit kunnen de leerlingen doen bij de Verlengde Schooldag. Dit is in de aula nadat ze alle lessen hebben gehad en het is vrijwel vrijwillig. Tenminste,

meestal. Want als een leraar ziet dat een leerling het nog niet helemaal snapt, kan die leraar diegene naar de Verlengde Schooldag vragen. Leerlingen kunnen hier dus ook voor kiezen als ze vinden dat ze voor een onderdeel nog veel

moeten doen.

Het fijne van de Verlengde Schooldag is ook dat er leraren van alle vakken aanwezig zijn om je te helpen bij vragen. Hierdoor word je gestimuleerd om goed te leren en is de leerling er zekerder van of hij het snapt.

Ten derde werken alle leerlingen met een eigen Chromebook. Dit is een laptop zonder harde schijf die verbonden is aan het internet en zo alles opslaat in de Cloud. Hierdoor is de Chromebook erg snel. Doordat alle leerlingen een

Chromebook hebben kunnen zij veel informatie snel opzoeken op het internet en hier veel van leren. Ook staan alle laptops via een schoolaccount met elkaar verbonden. Hierdoor kunnen zij samen aan projecten werken in één document, met zijn alle tegelijk.

Door deze vorm van samenwerken kunnen leerlingen elkaar goed verbeteren en

in de gaten houden.

Ook de leraren hebben een laptop. Deze staat verbonden met een groot scherm

voor aan de klas net als op veel school maar op deze laptop kunnen zij ook met

een programmaatje kijken wat de leerlingen op hun schermen open hebben

staan. Stel dat een leerling iets open heeft staan wat niets met de les te maken

heeft, kan de leraar dit weg klikken. Ook kan de leraar een tabblad openen op

iemands scherm.

Slot

Je sluit je betoog af met het standpunt, de lezer moet het na al jouw argumenten wel met je eens zijn. Die argumenten mag je kort samenvatten. Het is mooi als je slot een opvallende relatie heeft met de inleiding, die gebruik je in je 'uitsmijter': een mooie zin die voor de lezer op een verrassende manier samenvat wat jouw standpunt is of waarom jouw mening zo goed is.

Voorbeeld

De havo op het Odulphuslyseum is top. ‘‘Ons eigen havogebouw is echt fijn, de sfeer is relaxed en we bereiden ons goed voor op onze vervolgopleiding,” aldus Celine. “Zo zouden alle scholen moeten zijn.”

Gecompliceerd betoog - negatief publiek

 Je komt ook wel met een of meerdere argumenten, maar je bedenkt daarnaast wat een tegenstander van jou zou kunnen zeggen om jou te overtuigen.

Als je bijvoorbeeld het standpunt verdedigt dat alcohol alleen nog op doktersrecept verkrijgbaar zou moeten zijn, dan kun je als argumenten in de kern noemen: Alcohol is verslavend, alcohol doodt hersencellen, supermarkten controleren nu slecht op leeftijd.

Dan bedenk je wat een tegenstander tegen je standpunt in zou kunnen brengen, bijvoorbeeld: De meeste mensen kunnen heel verantwoordelijk met alcohol omgaan.  Dit tegenargument weerleg je.  

   

Een tegenargument weerleggen komt sterk over, zeker als je een sterk tegenargument weerlegt.

Hoe zou jij dit tegenargument weerleggen?

Opdracht

Hoe leidt Pieter Derks zijn verhaal in?

Welk nieuws bespreekt Pieter Derks in deze column?

Noem twee andere actualiteiten die hij in zijn verhaal verwerkt.

Wat is de stelling van Pieter Derks?

Welke argumenten gebruikt hij?

Welke drogreden gebruikt hij als geldig argument om het nieuws te ondersteunen?

Noteer hier de redenering van Pieter Derks

Achtergrond Marianne Zwagerman

Zwagerman was in de jaren negentig werkzaam als lobbyist voor autogas, voor ze bij de Telegraaf Media Groep kwam. Daar was ze onder meer directeur digitale media en medeverantwoordelijk voor de overname van de website GeenStijl. Ze is medeoprichter van de publieke omroepen PowNed en WNL.

Haar oordeel dat de klimaatwetenschap te jong was om een oordeel te vellen over het klimaat en klimaatverandering werd bekritiseerd door Pieter Derks en anderen. 

En tijdens de coronacrisis in Nederland zei ze in 2020 dat we moeten accepteren dat mensen in risicogroepen - die zij aanduidde met de term 'dor hout' - eerder doodgaan zodat de rest van het land zonder coronamaatregelen kan leven.

Noteer een misleidend bericht en leg uit waarom het misleidend is.