les 13 leestijd en meervoudsvormen (les 12 herhaling, in ppt)

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

4h, welkom bij Nederlands! 

Je hebt zo pen en papier nodig

Telefoon mee naar de les? Stop hem dan in de telefoontas!

Waar gaan we in periode 1 aan werken?

• Spelling paragraaf 1 t/m 3 (toets: weging 5)

• Spelling paragraaf 4 t/m 13 (toets: weging 5)
• Lezen paragraaf 1 t/m 3 (toets: weging 15)

• Literatuur: Boek lezen uit de A-lijst; boek pitchen (3 minuten);
   boekverslag (handelingsdeel)

Waar gaan we in periode 1 aan werken?

• Spelling paragraaf 1 t/m 3 (toets: weging 5)

• Spelling paragraaf 4 t/m 13 (toets: weging 5)
• Lezen paragraaf 1 t/m 3 (toets: weging 15)

• Literatuur: Boek lezen uit de A-lijst; boek pitchen (3 minuten);
   boekverslag (handelingsdeel)

TOETS
Aanstaande vrijdag!

Vandaag titel in teams en leestijd

Waar gaan we vandaag doen?

• Tips extra oefenen werkwoordspellingNieuwe theorie spelling: meervoudsvormen
• Heb je je boektitel al opgegeven in teams?
• LEESTIJD: een start maken met lezen in je leesboek
  (of werkwoorden oefenen als je geen boek hebt)

Extra oefenen met werkwoordspelling

• In de digitale methode
• Onder paragraaf 1-3
• Meer oefenen

Hoe maken we meestal meervoud in het Nederlands?

Eén fiets, twee ....

Spelling, meervoudsvorming (paragraaf 5)

Hoe maken we meestal meervoud in het Nederlands?

Eén fiets, twee fietsen

Hoe maken we meestal meervoud in het Nederlands?

Eén film, twee ...

Hoe maken we meestal meervoud in het Nederlands?

Eén film, twee films

Meervoud op -s 

• Meestal plak je het er gewoon aan vast
• Eén film, twee films
• Om uitspraakproblemen te voorkomen, schrijf je soms 's
• - bij afkortingen hbo's, wc's
• - bij woorden die eindige op: a, i, o, u, y (ik hou van ys)
•    taxi's, paraplu's
•    Let op! Alleen bij uitspraakproblemen: bureaus, cowboys

Oefening, schrijf het meervoud

Piano

kolibrie

logé

essay

jury

lama

Oefening, schrijf het meervoud

Piano

kolibrie

logé

essay

jury

lama

1. Piano's
2. kolibries
3. logés
4. essays
5. jury's
6. lama's

Meervoud met -en

• Meestal kan je -en aan het woord vast schrijven:
  paarden, wensen, klanten.
• Let wel op:

1. klinkerweglating: streep > strepen
2. medeklinker verandering: bies > biezen
   (maar fotograaf > fotografen)
3. medeklinker verdubbeling: stok, stokken
   (maar niet bij een onbeklemtoonde -es, -et, -ik, -it.
   kievit > kieviten, stommerik > stommeriken

Meervoud met -en (vervolg)

• woorden op -ie, krijgen soms een -s (families)
• maar soms ook -en of -n (industrieën, poriën)
  > Wat is daarbij de regel?
• Klemtoon op -ie > + ën (industrieën)
   Klemtoon niet op -ie > + n trema op de e die er al staat (poriën)

Oefening, schrijf het meervoud

knie

amfibie

paragraaf

porie

havik

framboos

1. knieën
2. amfibieën
3. paragrafen
4. poriën
5. haviken
6. frambozen

LEESTIJD

Pak je leesboek en ga lekker lezen tot de bel gaat.

Staat je titel nog niet in teams? Voeg hem even toe.

Boek vergeten? Vorig jaar alles al gelezen?
                        >>Werkwoorden oefening maken
                        online.

nakijken

1. verbeeldden
2. verdort
3. berijdt
4. kostten
5. versperd
6. toezendt
7. herbouwd
8. kwispelstaartte
9. vergiftigt
10. verbreidde
11. verheugt

12. gelooft                               24. verfraaid

13. verfilmd                             25. rijdt

14. entte

15. besproeit

16. verblijdde

17. vergaderd

18. beschaamt

19. bevreemt

20. geloofd

21. vervormd

22. gebeurt

23. lichtte

Huiswerk

Oefen alvast extra met de spelling van werkwoorden 

Zorg dat je het schema uit je hoofd kent (staat ook in je boek bij 'handig')

Donderdag 
- literatuur (lesboek mee)
- oefentoets werkwoorden
Vrijdag
- Toets! Werkwoordspelling (neem je leesboek mee voor als je klaar bent)

Meerdere opties mogelijk

• Sommige woorden hebben een meervoud op -s en -en
  sponsors > sponsoren
  gemeentes > gemeenten

Let op: als een woord meerdere betekenissen heeft, hebben die soms een onderscheidende meervoudsvorm.

blad > bladeren, bladen                                 

been > beenderen, benen

Meerdere opties mogelijk

• Sommige woorden hebben een meervoud op -s en -en
  sponsors > sponsoren
  gemeentes > gemeenten

Let op: als een woord meerdere betekenissen heeft, hebben die soms een onderscheidende meervoudsvorm.

blad > bladeren, bladen                                 

been > beenderen, benen

Een woord dat eindigt op -ee

• Schrijf de -s eraan vast: dictees, dominees
• Schrijf bij -en een tram op de laatste e: moskeeën, ideeën 

Meervoud met -eren

kind > kinderen

ei > eieren 

Woorden uit het Latijn

• basis > basissen, bases
• datum > data, datums (wat klopt er niet aan data's?)
• medium > media (bij tussenpersonen mediums)
• antibioticum > antibiotica (niet antibioticums!)
• chemicus > chemici (geen chemicussen)

Oefenen

• Wat is de overeenkomst tussen politie, melk en muziek?
• En wat is de overeenkomst tussen financiën, hersenen en onkosten?
  
  
  
• Maak opdracht 1, 2 en 4 blz. 284 (planning 6)                                                                                                  
  (Denk goed na over opdracht 1)