Waarnemen en reageren

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 3

Waarnemen 

Herhaling 4.1 en 4.2

3.1 Waarnemen

Leerdoelen:
Je kunt uitleggen wat het verschil is tussen inwendige en uitwendige prikkels (met voorbeelden)

Je kunt uitleggen hoe je lichaam prikkels verwerkt en wat de rol van zintuigen daarbij is

Inwendige prikkels

Honger

Dorst

Angst
Pijn 

Deze ontstaan in je lichaam

Uitwendige prikkels

Licht

Geluid

Geurstof

Smaakstof

Temperatuur

Deze komen van buiten het lichaam

Adequate prikkels

De enige prikkels waarop een zintuig reageert.

Zintuigen reageren alleen als:

- de prikkelsterkte boven de
   drempelwaarde is 

- er motivatie aanwezig is

- er geen gewenning is opgetreden 

Prikkel-verwerking

prikkel →zintuig → impuls → zenuw → hersenen → impuls → zenuw → spier

Wat is een inwendige prikkel

1. Voedsel dat een kat ziet
2. Een hongergevoel
3. Een blaffende hond

Wat zijn alle drie uitwendige prikkels?

1. honger, dorst of angst
2. geluid, geur, temperatuur
3. honger, geur, dorst
4. geluid, angst, temperatuur

Licht is een adequate prikkel voor..

1. de neus
2. de huid
3. het oog
4. het oor

Hoe noem je het als er wel een voldoende sterke prikkel is maar er geen signaal naar de hersenen gaat?

1. Adequate prikkel
2. Drempelwaarde
3. Gewenning
4. Impuls

Zet de stappen van prikkelverwerking in de juiste volgorde.

Prikkel -->

--> hersenen --> impuls -->

 zenuw -->

-->

-->

impuls

spier

zenuw

zintuig

3.2 Zien en horen

Leerdoelen:

je kunt de bouw en werking van je ogen beschrijven

je kunt de bouw en werking van je oren beschrijven

Bouw van je ogen

staafjes- kegeltjes- gele vlek- blinde vlek

Scherpstellen

1. Ver weg kijken: lens is plat
- kringspier ontspannen,
- lensbandjes strak.

2. Dichtbij kijken: lens is bol
- kringspier aangespannen.
- lensbandjes ontspannen 

Scherpstellen noem je ook wel accommoderen

1                                 2

Welke zintuigcellen gebruik je om kleur te kunnen zien?

Sleep de omschrijving naar het juiste onderdeel van het oog.

Harde oogvlies

Netvlies

Vaatvlies

Vangt lichtprikkels op

beschermt alles wat binnenin het oog zit

Hierin zitten de bloedvaatjes die stoffen vervoeren die het oog nodig heeft

hoe heten de volgende onderdelen van het oog?

Netvlies

Pupil

Hoornvlies

Blinde vlek

Het oor

Buiten oor: 
oorschelp-gehoorgang-oorsmeerkliertjes

Midden oor:

trommelvlies-gehoorbeentjes (hamer, aambeeld en stijgbeugel)-trommelholte

Binnen oor:

slakkenhuis - gehoorzenuw

Evenwichtsorgaan

Slakkenhuis

Bestaat uit 3 kanalen die als een spiraal zijn opgerold (als een slak). Deze zijn gevuld met vloeistof

de Buis van Eustachius

Het oor heeft als taak prikkels op te vangen.
Wat is de juiste prikkel voor het oor?

1. geur
2. druk
3. licht
4. geluid

In welk deel van het oor ontstaan impulsen?

1. In de gehoorgang
2. In het trommelvlies
3. In de gehoorzenuw
4. In het slakkenhuis

Hoe heet het deel dat ervoor zorgt dat de luchtdruk aan beide kanten van het trommelvlies gelijk blijft?