naamwoordelijk gezegde en koppelwerkwoorden

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t, havo, vwo
• Leerjaar 1-3

Naamwoordelijk gezegde

Lesdoelen

-ik kan het naamwoordelijk gezegde uit een zin halen

Werkwoordelijk gezegde vs naamwoordelijk gezegde

In het Nederlands heb je twee soorten zinnen. 

Zinnen waarin iemand iets doet. = werkwoordelijk gezegde

Zinnen waarin iemand iets is. = naamwoordelijk gezegde

werkwoordelijk gezegde vs naamwoordelijk gezegde

Je bepaalt of je te maken hebt met een werkwoordelijk of een naamwoordelijk gezegde na het onderstrepen van de pv, het verdelen in zinsdelen en benoemen van het onderwerp.

Later / wordt / zij / slaapspecialist

ow: zij

De leerling is boos geworden.

pv?

1. de leerling
2. is
3. boos
4. geworden

Welke is juist?

De leerling / is / boos / geworden.

De / leerling / is / boos / geworden.

De leerling is / boos / geworden.

De leerling / is / boos geworden.

De leerling is boos geworden.

ow?

1. de leerling
2. is
3. boos
4. geworden

De leerling is boos geworden.

Doet de leerling iets, of is de leerling iets?

1. doet iets!
2. nee, is iets!

Naamwoordelijk gezegde

De leerling / is / boos / geworden. 

ow: de leerling

ng: is [boos] geworden

Het naamwoordelijk gezegde koppelt een eigenschap met het onderwerp.

Die eigenschap is het naamwoordelijk deel van het gezegde. 

werkwoordelijk gezegde vs naamwoordelijk gezegde

Je moet bij elke zin kiezen tussen een naamwoordelijk gezegde OF een werkwoordelijk gezegde.  Ze zitten nooit allebei in de zin. 

Werkwoordelijk gezegde: het onderwerp doet iets -> alle werkwoorden in de zin .

Naamwoordelijk gezegde: het onderwerp is iets -> alle werkwoorden in  de zin + het naamwoordelijk deel

Voor veel leerlingen blijft grammatica een moeilijk onderdeel.

pv?

1. voor veel leerlingen
2. blijft
3. grammatica
4. een moeilijk onderdeel.

Wat is juist?

Voor veel leerlingen / blijft grammatica / een moeilijk onderdeel.

Voor veel leerlingen / blijft / grammatica een / moeilijk onderdeel.

Voor veel leerlingen / blijft / grammatica / een moeilijk onderdeel.

Voor veel leerlingen blijft grammatica een moeilijk onderdeel.

ow?

1. voor veel leerlingen
2. blijft
3. grammatica
4. een moeilijk onderdeel.

Voor veel leerlingen blijft grammatica een moeilijk onderdeel.

werkwoordelijk gezegde of naamwoordelijk gezegde?

1. werkwoordelijk
2. nee, naamwoordelijk!

Voor veel leerlingen blijft grammatica een moeilijk onderdeel.

Wat is het naamwoordelijk gezegde?

1. blijft
2. blijft [een moeilijk onderdeel voor veel leerlingen]
3. blijft [voor veel leerlingen]
4. blijft [een moeilijk onderdeel]

koppelwerkwoorden (1/2)

Je leert 8 koppelwerkwoorden:

zijn, worden, blijven, blijken, lijken, schijnen, heten en voorkomen.

Als je deze uit je hoofd leert, kan het makkelijker worden om het naamwoordelijk gezegde te herkennen. 

Trucje!

Koppelwerkwoorden (2/2)

zijn, worden, blijven, blijken, lijken, schijnen, heten, voorkomen.

Bij zinnen met een naamwoordelijk gezegde kun je de koppelwerkwoorden met elkaar verruilen. 

Ik ben docent. 

Ik word docent. 

Ik blijf docent. 

Ik blijk docent. 

Ik lijk docent. 

etc..

Trucje!

Naamwoordelijk gezegde en lijdend voorwerp

Een naamwoordelijk gezegde heeft nooit een lijdend voorwerp.

Kijk maar:

Ik / eet / een mandarijn.

ow: ik

wg: eet

lv: een mandarijn

Ik / ben / een mandarijn. 

ow: ik

ng: ben [een mandarijn]

lv: -

naamwoordelijk gezegde of werkwoordelijk gezegde?

De ijverige Hendirk bleek de beste van de klas met wiskunde.

1. werkwoordelijk gezegde
2. naamwoordelijk gezegde.

naamwoordelijk gezegde of werkwoordelijk gezegde?

Sophie bleef na de les nog even zitten.

1. werkwoordelijk gezegde
2. naamwoordelijk gezegde.

LAATSTE
naamwoordelijk gezegde of werkwoordelijk gezegde?

De moestuin is een grote puinhoop geworden.

1. werkwoordelijk gezegde
2. naamwoordelijk gezegde.

Noem twee dingen die je geleerd hebt vandaag.

Benoem één vraag die je de volgende les beantwoord wilt hebben.