5.4 Ecosystemen

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Thema 5 Ecologie

Wat is symbiose en welke drie vormen zijn er?

Hoe werkt de negatieve terugkoppeling die ervoor zorgt dat de populatiedichtheid rond een biologisch evenwicht blijft?

Wat is het verschil tussen en J-curve en een S-curve? Dus wanneer verwacht je beide?

Leerdoelen 5.4 Ecosystemen

• Je kunt de voedselrelaties en de informatienetwerken binnen een ecosysteem beschrijven. 
• Je kunt de energiestroom door een ecosysteem beschrijven.

Planten

Bescherming tegen vraat

• Doornen
• Gifstoffen
• Signaalstoffen = communicatie naar andere planten van dezelfde soort

Voedselweb/net

(Binas tabel 93E1)

Voedselketen

Trofische niveaus (Binas 93E3)

Producenten

• Autotroof: soorten die geen andere soort als voedselbron nodig hebben (foto-autotroof = licht bij planten en chemo-autotroof = elektronen overdracht bij cyanobacteriën)
• Koolstofassimilatie: anorganisch -> organisch
• Planten, bacteriën, archaea

Consumenten

• Heterotroof: organische stoffen uit voedsel opnemen
• Bacteriën, schimmels, dieren
• Herbivoren (1e orde)/ carnivoren en omnivoren (2e orde)

Detrivoren: afvaleters eten dode resten van organismen/planten.

Reducenten: bacteriën en schimmels breken dode resten af tot anorganisch -> mineralen (mineralisatie)

Voortgezette assimilatie: glucose -> koolhydraten, eiwitten, vetten en DNA met behulp van mineralen

Samenvattend (Binas tabel 93B)

Piramide van aantallen

 

Piramide van biomassa: totale drooggewicht van alle organische stoffen (Binas tabel 93E2)

Energiestromen

Productiviteit: hoeveelheid energie dat vastgelegd is in organische stoffen

• Bruto Primaire Productie (BPP): alle biomassa geproduceerd door producenten
• Netto Primaire Productie (NPP): (meetbare) biomassa na aftrek van de door dissimilatie verbruikte organische stof. Dit is alle biomassa waarmee weefsels kunnen worden opgebouwd in autotrofe organismen.

Ieder level gaat er energie verloren door dissimilatie (verbranding met warmteverlies), vorming van nieuw weefsel, ontlasting en sterven/vergaan organisme

Binas tabel 93A

Leerdoelen 5.4 behaald??

• Je kunt de voedselrelaties en de informatienetwerken binnen een ecosysteem beschrijven.
• Je kunt de energiestroom door een ecosysteem beschrijven.

De opdrachten:

Bestudeer blz. 105 t/m 113.

Maken + nakijken opdr. 19 t/m 23.