Uitleg Formuleren 0: De standaardfoutenlijst

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Uitleg formuleren 3: de standaardfoutenlijst

Maar eerst: ter organisatie...

Voor het PTO: 

-leesvaardigheid: les 2 tm 6. 

-formulering en stijl: les 13, 14, stijlfouten 

-poëzie: beeldspraak (pp. 156, 157), stijlfiguren (pp. 158,159)

-woordenschat: lijst volgt. (volgende periode doen we dit anders).

Let op! 12 april deadline voor de boekopdracht!

Maar eerst: programma lesstof

Vorige we(e)k(en): leesvaardigheid 

Deze week: stijlfouten (en start stijlfiguren)

Volgende week: beeldspraak en stijlfiguren

Ter organisatie 2

Yessss, overzicht en samenwerken!

Ik heb een Google Drive voor jullie aangemaakt. 

inlognaam: [e-mail]

ww: Nederlandseles

Hier kunnen jullie (samen) samenvattingen maken, delen, huiswerkopdrachten uitwisselen en hier zal ik alle ppt's van de afgelopen periode op zetten. Maak er vooral gebruik van :). LETOP! Altijd goed uitloggen. 

Leerdoel: ik weet welke formuleringsfouten vaak gemaakt worden

Uitleg opdracht 

- Iedereen onderzoekt één formulerings (stijl)fout die ik uitdeel

- Zoek via Google naar uitleg over de fout, bijvoorbeeld in de E-ANS of op Taaladvies.net 

- Je schrijft een uitleg in je eigen woorden met TWEE voorbeelden die waar jouw stijlfout in voorkomt. Zet dit allemaal in een gedeeld document in de Drive. Zo maken jullie samen je eigen samenvatting!

Vier soorten stijlfouten

Dubbelop

Barbarisme

Incongruentie

Grammaticale kronkels

Contaminatie

een contaminatie is een samenstelling van twee of meer verwarde woorden waardoor er een verkeerd nieuw woord ontstaat.

hij wilde zijn leesautobiografie overnieuw doen.

overnieuw is een contaminatie van overdoen en opnieuw.

Dubbele ontkenning

 Een zin waarin 2 ontkenningen staan en de 2e ontkenning wordt gebruikt om de ontkenning te versterken.

Voorbeeldzinnen :

Ik maak nooit geen fouten

In dit café zie je nooit niemand

DUBBELOP

BARBARISME

Woorden en zinsneden die niet eigen zijn aan het Nederlands, maar zijn 'gepikt' uit andere talen.

Ik heb je rug (I've got your back)

Duur kosten (couter cher)

Getal

Onderwerp en persoonsvorm passen niet bij elkaar. De ene is ev, de ander mv. 

Een hele kinderen generatie zijn opgegroeid met Harry Potter.

Onjuist verwijswoord

verwijswoorden verwijzen terug naar een eerdergenoemd woord het woord of woordgroep waarnaar een verwijswoord wijst -> antecedent

Het verwijswoord wijst niet naar het antecedent.

De kinderen wat altijd lief zijn.

INCONGRUENTIE

Onjuiste beknopte bijzin

het onderwerp van de beknopte bijzin klopt niet met het onderwerp van de hoofdzin.

Lopend naar de overkant reed de auto hem bijna aan.

Onjuiste inversie

Omgekeerde volgorde van OND en PV in de beknopte bijzin.

Opeens kreeg ik een ingeving en ben ik meteen begonnen met schrijven.

GRAMMATICALE KRONKELS

Onjuiste samentrekking

Een foutieve samentrekking krijg je als je een woord weglaat dat niet weggelaten mag worden.

- Hij heeft een diploma en daar hard voor gewerkt.

Zeugma

Woord is in dezelfde zin met verschillende betekenissen gebruikt. 

Wil je je woord en aan onze afspraak houden?

GRAMMATICALE KRONKELS 2

Ontspoorde zin

Zin loopt niet, omdat hij overgaat in een andere structuur dan waarmee hij begon. 

Een man die zoiets doet, dan kun je hem niet meer vertrouwen.

GRAMMATICALE KRONKELS 3

Onjuiste herhaling

Twee of meer keer wordt hetzelfde woord onterecht herhaald.

voorbeelden:

Ik heb geen geld, maar ik heb er OOK geen tijd voor OOK.

Aan dat gepraat over voetbal op zondagavond heb ik een hekel aan.

Tautologie

tautologie = benadrukken van een woord met een ander woord dat ongeveer hetzelfde betekenis heeft (synoniem), het is dezelfde woordsoort

- opgeruimd staat netjes

- voor eeuwig en altijd

Pleonasme

pleonasme is woordgroep bestaande uit een hoofdwoord en bijvoegende woorden. Vaak is pleonasme een bijvoegelijk naamwoord of bijwoord dat iets toevoegd aan het zelfstandig naamwoord al in zich draagt zoals: het hoekig vierkant.

Contaminatie

een contaminatie is een samenstelling van twee of meer verwarde woorden waardoor er een verkeerd nieuw woord ontstaat. 

hij wilde zijn leesautobiografie overnieuw doen.

overnieuw is een contaminatie van overdoen en opnieuw.

hij zou door de war zijn.

door de war zijn is een contaminatie van in de war zijn en door elkaar halen.

Dubbele ontkenning

- Een zin waarin 2 ontkenningen staan en de 2e ontkenning wordt gebruikt om de ontkenning te versterken.

Voorbeeldzinnen :

Ik maak nooit geen fouten

In dit café zie je nooit niemand

  

Onjuist verwijswoord

verwijswoorden verwijzen terug naar een eerdergenoemd woord het woord of woordgroep waarnaar een verwijswoord terug verwijst -> antecedent 

om te bepalen welk verwijswoord je moet bepalen moet je het antecedent vinden, vervolgens kun je met het schema in je boek bepalen welk verwijsw. je moet gebruiken

voorbeeld: het comite voor de viering van bevrijdingsdag heeft zijn beslissing over het doorgaan een week uitgesteld

Onduidelijk verwijzen

Je hebt te maken met onduidelijk verwijzen wanneer je een verwijswoord in de tekst hebt, maar waar niet duidelijk is naar welk woord het in de tekst verwijst.

Incongruentie

je hebt incongurentie als de persoonsvoorm en onderwerp niet allebei in enkelvoud of meervoud staan.

ik voetballen graag. 

hun ga weg. 

dat/als-constructie

na "dat"kan geen "als" staan 

na ''als kan geen ''dat'' staan

ik denk, dat als de minister vindt dat  er te veel geweld op tv is, dat hij dan maatregelen moet nemen

foutieve samentrekking

Een foutieve samentrekking krijg je als je een woord weglaat dat niet weggelaten mag worden.

- Hij heeft een diploma en daar hard voor gewerkt.

-Schaatsen is gezond en doe ik regelmatig.

foutieve beknopte bijzin

het onderwerp van de beknopte bijzin klopt niet met het onderwerp van de hoofdzin.

1 terwijl hij naar de overkant liep, werd hij bijna aangereden

2 het vlees dat in roomboter is gebraden, smaakt hem erg goed.

verschil=

1 lopend naar de overkant reed de auto hem bijna aan.

2 in roomboter gebraden eet hij het vlees met smaak op.

Losstaand zinsgedeelte

het is losgezet van de hoofdzin

ik heb een onvoldoende gehaald, waardoor ik nu een vijf sta

Zinnen ten oprechte samenvoegen

Als een zin onjuist is begrenst, staat er punt op een plaats waar deze niet hoort te staan. De punt kan te vroeg zijn geplaatst, maar ook te laat:

Fout: Ik ga naar huis.Omdat ik moe ben.

Goed: ga naar huis, omdat ik moe ben.