26. Weekdieren

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Weekdieren

Wat gaan we doen:

- Wat weet je er al van

- Doelen

- Weekdieren

- Evaluatie

Terugblik

Wat weet je er al van?

Weekdieren

Doel van de les:

Aan het einde van deze les weet jij:

- Welke dieren vallen onder weekdieren

- Waar het huis van een slak van gemaakt wordt

- Hoe inktvissen ook wel genoemd worden

Weekdieren

De bekendste weekdieren zijn slakken, mosselen en inktvissen. Ze behoren tot de ongewervelde dieren. Al meer dan 500 miljoen jaar geleden bevolkten ze de zeeën. Na de insecten vormen ze de grootste groep in het dierenrijk. De meeste weekdieren leven in zee, enkele in zoet water. Het is slechts een klein aantal slakken gelukt op het vasteland te overleven.

https://schooltv.nl/video-item/vroege-vogels-in-de-klas-slakken (6 minuten)

Week vlees

Weekdieren hebben een weker lijf dan andere diersoorten. Ze hebben ook een huid en spieren, maar geen inwendig skelet dat het lijf vorm en stevigheid geeft.  Omdat mosselen en slakken geen skelet hebben, hebben ze ook geen armen en benen. Het lijf bestaat uit de mantel en de voet. De mantel is een soort huid. Deze beschermt de lichaamsholten met de ingewanden. De voet is een spier waar ook de kop aan zit.

Met het huis op stap

Bijna alle slakken bouwen een uitwendig huis van kalk. De bouwstof wordt afgescheiden door de mantel. Het huis is van binnen meestal spiraalvormig als een wenteltrap. Bij gevaar of als de slak uitrust, trekt hij zich terug in zijn huis. In zee leven heel primitieve slakken, die als huis alleen maar een platte schaal hebben. Naaktslakken hebben helemaal geen huis. 

Met de poten vooruit

Inktvissen worden ook wel koppotigen genoemd. Rond de bek hebben zij acht, tien of meer ledematen. Die worden poten of armen genoemd. Met deze tentakels jagen en pakken inktvissen hun prooi. Hun armen hebben zuignappen, waarmee ze hun slachtoffers vasthouden. Hun kaken lijken op de snavel van een papegaai. Daarmee bijt de inktvis een gat in het pantser van bijvoorbeeld een kreeft en spuit daar zijn giftige speeksel in. Dan zuigt hij het dier leeg.

https://schooltv.nl/video-item/proefkonijnen-in-de-klas-kun-je-schrijven-met-de-inkt-van-een-inktvis (10 min)

Lijf tussen schelpen

Het huis van een schelpdier bestaat uit twee kleppen. Deze zijn met een scharnier met elkaar verbonden. Schelpdieren kunnen hun beide schelpen heel stevig dicht houden. Sommige zwemmen door de schelpen op en dicht te klappen. Gewoonlijk zitten de schelpdieren echter in het zand of hechten ze zich met draden aan de rotsen. Als ze zich bewegen, steken hun poten uit de schelp. Enkele schelpdieren boren zich in het hout. Als waterdier halen ze adem met kieuwen. Daarmee filteren ze ook voedseldeeltjes uit het water dat binnenstroomt.

Evaluatie:

Weet jij het?

- Welke dieren vallen onder weekdieren?

- Waar het huis van een slak van gemaakt wordt?

- Hoe inktvissen ook wel genoemd worden?