Hofcultuur - Lodewijk

• ku
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

De Zonnekoning

Lodewijk XIV 
1638-1715

Lodewijk XIV

De staat, dat ben ik.

• Lodewijk XIV is absolute vorst met absolute macht
• machtigste hof in Europa tijdens de Barok
• andere belangrijke hoven met absolute heersers: pauselijk hof in Rome, machtige hoven in Spanje & Engeland
  

Paleis van Versailles

Eerst; wat is Barok?

• Kunststijl in de 17de eeuw die wordt gekenmerkt door decoratieve en uitbundige versieringen
• Ontstaan om de herstelde macht van de kerk (Rome) aan de wereld te tonen
• Wat is geleerd in de Renaissance wordt in Maniërisme/Barok vol in gezet
  

Maniërisme

• Stijl in de kunstgeschiedenis die volgt op de Renaissance
• Natuurgetrouwe weergave werd losgelaten
• Lijven met overdreven spierbundels, sterke  draaiingen en kleine hoofden
• Wilden hun voorgangers overtreffen (overdreven met hun 'maniertjes')

Barok

• Maniërisme gaat over in Barok
• Nauw verbonden met de Rooms-katholieke kerk (theocentrisch)

Schilderkunst

• emotionele taferelen (kruisiging)
• claire obscure
  
  

Architectuur

• Grote bouwwerken, overweldigende interieurs met talloze beelden, schilderijen.
  

Lodewijk XIV 'Le Roi Soleil'

- Ruim 70 regeringsjaren 

- Zonnekoning
 (lichtende middelpunt vd wereld, 
naam verkregen na deelname aan Ballet de La Nuit 
van Lully)
 

- Allesheerser over goede smaak (kunst/literatuur)
Alle kunst staat in dienst van de vorst

- Kracht: feesten, propoganda, delegeren, paleis

Ballet de la nuit

• 1653, in en om het paleis
• Lully: hofcomponist. Moliere: schrijver/regie/acteur.
• Ballet wordt gedanst door hovelingen, Lully & koning zelf
• Inhoud: Lodewijk danst als mythologische zonnegod Apollo (het goede van de dag overwint het kwaad van de nacht). Bevestigt de macht van Lodewijk.
  

Vragen bij fragmenten 'Ballet de la Nuit'. 

In groepjes

Bespreek zoveel mogelijk vormkenmerken waaraan je kan zien dat Lodewijk XIV als de Apollo danst. 
- Groepje kleding & attributen

- Muziek
- Dans  (danspassen, gebruik vd ruimte, interactie, choreografie)

- Decor (licht, toneelmachines, etc.)

Bonusvraag voor als je klaar bent:
Wat is het verband tussen vorm, inhoud en functie van het dansen van Lodewijk als Apollo?

Antwoorden (strekking)
Kleding (en gebruik attributen)

Lodewijk gekleed als Apollo: draagt goudkleurige kleding: draagt zonnestralen om het hoofd: op tenue en schoenen van Lodewijk zijn emblemen van de zon: draagt een attribuut met embleem van de zon. Gouden grime.
Muziek 

De muziek is ondergeschikt aan de dans. 

Dans (danspassen, gebruik van de ruimte, interactie, choreografie) 

Lodewijk danst in eigen persoon: vormt het middelpunt in ballet: manier van dansen is waardig en streng: bewegingen zijn gecontroleerd: gewichtig: krachtig: niet met grootse sprongen: volgens vaste geometrische patronen. 
Decor (licht, toneelmachines) 

Er wordt gebruik gemaakt van toneelmachine: Lodewijk XIV stijgt op: opkomende zon: lichtbundel valt op de dansende Lodewijk: een krans van vuurwerk om Lodewijk.

Verband vorm, inhoud & functie.
Functie: representatie van absolute macht van Lodewijk XIV: klassieke mythologie aan het hof van Lodewijk XIV als representatie van macht: Lodewijk XIV liet zichzelf vergelijken met de zonnegod Apollo (en andere goden en voormalige machtige keizers en koningen)(= inhoud): hij benadrukte en bevestigde zijn absolute machtspositie: hier: de zon = de bron van al het leven. Hoe? (=vorm): zie antwoorden vorige vragen (dans/kostuum/muziek/etc.)
Lodewijk is steeds weer het absolute middelpunt.