sondes en sondevoeding

• vcvp
• MBO
• Studiejaar 2

Sondes en sondevoeding

Wat is een sonde?

een redelijk dunne lange slang via de neus, mond-keelholte en slokdarm.  Vaak voor voeding

een dikke sonde ingebracht via mond en slokdarm, bedoeld om de maaginhoud te verwijderen

kort, op operatieve wijze ingebracht slangetje, door de buikwand tot in de maag. Vaak voor langdurige voeding.

maag spoelen

PEG-sonde

neus maag sonde

Doel maagsonde

Er kan iets uit de maag worden gehaald.

• vb. medicatie, bij vergiftiging
• maagsap, bij voortdurend braken.

Er kan iets worden toegevoegd:

• voeding bij bv. slikproblemen, obstructie
• medicatie

het inbrengen van NMS geeft een vervelend en benauwd gevoel. Vaak gaan de ogen ook flink tranen.

1. juist
2. onjuist

het is zeker naar en benauwd om een sonde te krijgen. De ogen gaan tranen, doordat de sonde vlak langs de traanbuisjes komt.

Een neusmaagsonde moet absoluut steriel worden ingebracht.

1. juist
2. onjuist

nee. Wel zo schoon mogelijk. Je eten is ook niet altijd steriel. Het maagzuur doodt ook bacteriën. 

Wat is de beste manier om te controleren of een sonde goed ligt?

1. wat maagsap optrekken
2. wat maagsap optrekken en de pH controleren
3. lucht door de sonde spuiten en luisteren met de stethoscoop
4. achter in de keel kijken of de slang niet is opgerold

Een verpleegkundige mag altijd een neusmaagsonde inbrengen.

1. juist
2. onjuist

Een verpleegkundige mag geen neus-maagsonde inbrengen:

als er een obstructie in de neus, keel, slokdarm of maag is;

wanneer de slikfunctie ontbreekt;

bij aandoeningen in de slokdarm: tumor, varices, chirurgie;

bij aandoeningen in het aangezicht: trauma;

bij een schedelbasisfractuur.

indicaties voor sondevoeding

Gestoorde slikfunctie Na een herseninfarct

Toestand van verminderd bewustzijn 

Na een hoofdtrauma

Aandoening in mond, keelholte, slokdarm of maag 

Slokdarmcarcinoom

Zeer slechte algemene toestand (dreigende ondervoeding) 

Ouderen, kinderen, zorgvragers met een verstandelijke beperking, ernstig zieken

Verminderde eetlust 

Bij kanker of chemotherapie

Zorgvragers die een slechte lichamelijke conditie hebben én een risico hebben op wonden of decubitus

een grote operatie moeten ondergaan

Kwetsbare ouderen

Bijvoorbeeld een operatie aan het maag-darmstelsel

toedienen van sondevoeding

• continue, soms met hulp van een pomp
• in porties met hulp van een spuit.

Welke complicaties kunnen er ontstaan bij het toedienen van sondevoeding?

aspiratie doordat de sonde niet goed ligt.

maagkrampen bij te koude voeding.

diarree, doordat het lichaam de sondevoeding niet gewend is.

decubitus, omdat de slang gaat drukken op bepaalde plekken

Complicaties Sondevoeding

verstopte sonde;

maagretentie;

uitschieten of uittrekken van de sonde;

aspiratie;

diarree of obstipatie;

drukplekken op de neusvleugels.

Hoe lang kan sondevoeding aan blijven hangen bij continue toediening?

1. 6 uur
2. 12 uur
3. 24 uur
4. 48 uur

wanneer moet je een sonde doorspuiten?

voor en na de voeding

extra goed na het toedienen van medicatie

Wat is aspiratie?

Maak een foto van een Mickeybutton

Indicaties PEG sonde

• wanneer hij de standaard neus-maagsonde niet meer verdraagt, (bij langdurig gebruik: langer dan één maand);
  
• bij slikstoornissen of bewustzijnsveranderingen door neurologische afwijkingen;
  
• bij tumoren in het hoofd-halsgebied;
  
• bij slik- en passagestoornissen door een vernauwing van de maagtoegang;

• wanneer hij onrustig is en de sonde steeds verwijdert;
  

bij terugkerende aspiratie bij een standaard neus-maagsonde;

• bij problemen met een neussonde, zoals parotitis (een ontsteking van de oorspeekselklier), sinusitis (een ontsteking van bijvoorbeeld de kaakholte) of irritatie van het slijmvlies van de neus en de slokdarm;
  
• bij beademing.

inbrengen PEG sonde

de eerste keer wordt het door een arts gedaan, onder plaatselijke verdoving.

Als er eenmaal een fistel ontstaan is mag een verpleegkundige de sonde wisselen (binnen 10 uur).

Wat betekent 'dompelen'?

Dompelen

Schuif eenmaal per week het fixatieplaatje op de PEG-sonde van de buikhuid af en beweeg de PEG-sonde drie keer op en neer in de insteekopening (‘dompelen’). Schuif daarna het fixatieplaatje weer op zijn plaats.