Module Dagbesteding: Groepsprocessen

• Welzijn
• MBO
• Studiejaar 1

Module Dagbesteding

Les: Leefwereld

Deel 2

Leerdoelen

Kennisdoelen: 

Je onderbouwt hoe je de cliënt consequent wijst op normen en waarden. 

Toepassingsdoelen: 

Je laat zien hoe je aandacht toont voor de leefwereld van de cliënt 

Communicatie: 

Je toont verschillende basis communicatietechnieken aan in complexere praktijksituaties  

Inhoudsopgave

• Sociaal gedrag
• Groepen en groepsprocessen
• Opdrachten

Hoe ga je met een ander om?

Goed gedrag

Alle manieren om rekening met elkaar te houden. 

Alle goede gedragingen worden ook wel:

omgangsvormen of sociaal gedrag genoemd.

  

Bij sociaal gedrag horen bepaalde vaardigheden:

sociale vaardigheid

contact maken met anderen

samenwerken

afspraken nakomen

respectvol communiceren

omgaan met je emoties

omgaan met kritiek

de regels van de groep respecteren

voorbeeld

iemand groeten en oogcontact maken

een ander om een reactie vragen

op tijd zijn of op tijd een afspraak afzeggen

vriendelijk of beleefd iets zeggen

als iets je irriteert, dan stel je je reactie uit

proberen te leren van de tips van een ander

op je beurt wachten in de rij bij de kassa

Socialisatie

Het aanleren van sociaal gedrag heet socialisatie. 

Mensen leren sociale vaardigheden tijdens hun opvoeding en door ervaring in het dagelijks leven.

(sub)culturen

Tussen (sub)culturen en groepen bestaan vaak verschillen in sociaal gedrag. Dat kan verwarrend zijn. In Nederland toont iemand bijvoorbeeld respect door een ander aan te kijken tijdens een gesprek. Maar in bijvoorbeeld sommige Aziatische culturen is het juist brutaal om de ander aan te kijken.

Zulke verschillen zijn er ook dichter bij huis. De omgangsvormen op het werk, met vrienden of op de sportclub zijn overal net weer iets anders. Omdat sociaal gedrag per groep verschilt, is het het handigst om naar de omgangsvormen van anderen te kijken.

Zo kom je er het beste achter hoe het nou eigenlijk hoort. En twijfel je nog steeds over de omgangsvormen? Vraag dan wat iemand van jou verwacht of wat de gewoonte is.

Zo’n vraag wordt vaak attent en sociaal gevonden.

Bied ruimte in een gesprek: stel open vragen

Een belangrijke sociale vaardigheid is om iemand in een gesprek ruimte te geven. 

Hiermee laat je merken dat je respect hebt voor wat de ander vindt. 

Open vragen bieden deze ruimte.

Een open vraag nodigt een ander uit veel te vertellen en na te denken.

Begin een gesprek bijvoorbeeld met een open startvraag, zoals:

• Kun je daar iets meer over vertellen? Of: vertel daar eens iets meer over.
• Hoe belangrijk is deze opleiding voor jou?
  

Aan het eind van een gesprek kun je een open slotvraag stellen om opnieuw ruimte te bieden. Bijvoorbeeld:

• Wat vond je ervan?
  
• Hoe sta je er nu tegenover?
  

Een open vraag geeft veel ruimte voor alle antwoorden. Geef de ander daarom ook even tijd om na te denken.

Groepen en Groepsprocessen

wat is een groep?

gezamenlijk groepsdoel

groepsinteractie

machtsstructuur

groepsnormen 

groepsrollen

groepsindeling

primaire en secundaire groepen

formele en informele groepen

homogene en heterogene groep

in-group en out-group

primaire groep

Kenmerkt zich door

Persoonlijke en intieme relaties

( de sociale afstand tussen de leden is klein)

Emoties delen speelt een belangrijke rol

Bestaan langdurig

secundaire groep

de taak staat centraal

zakelijkere omgang (formeel)

groepslid: wat hij is en kan , dan om wie hij is

een ieder lid is vervangbaar

sociale afstand is groter en de betrokkenheid is minder.

formele groep

doel, taken, regels en besluiten zijn vastgelegd

een ieder weet bij WIE hij voor WAT moet zijn

zijn georganiseerde groepen

informele groep

geen organisatorische beperking( vriendengroep) 

Ze ontstaan vanuit een gemeenschappelijke belangstelling

homo gene groep

de aspecten van de groepssamenstelling zijn hetzelfde:

de sekse, 

de leeftijd

het beroep

de problematiek

heterogene groep

out group

in group

geef een voorbeeld van een primaire en een secundaire groep

plaats de voorbeelden bij de juiste groep, meerdere opties per voorbeeld zijn mogelijk

formele groep

informele groep

homogene groep

heterogene groep

primaire groep

secundaire groep

groep vrienden

Z4b04TOP klas

verpleegkundigen op interne afdeling

voetbalteam j.o 17

game groep

een groep functioneert op zijn best als: 

duidelijke structuur, waarbij ieder zich prettig voelt

doelstelling is voor een ieder duidelijk

een ieder conformeert zich met de formele en informele regels voor gedrag

de persoonlijke wensen, verwachtingen en eigenschappen van een ieder zijn bekend en worden geaccepteerd

de groepsleden zijn tevreden over de mate van  inspraak

de groepsleden kunnen gaan akkoord met de rol-en invloedsverdeling binnen de groep

er is een open communicatie

onderling vertrouwen in elkaar

afstemming is juist.

begeleidingsaspecten voor een juiste groepscohesie

Zorgen voor een geode sfeer

Stimuleren van interactie

Stimuleren van betrokkenheid

Geven van individuele aandacht

Omgaan met conformisme

individueel/groepsopdracht 1

doel van deze opdracht is je bewust worden hoe een groep jou beïnvloedt en hoe jij reageert op anderen in de groep

1. ik word kwaad in een groep als.......
2. ik voel me blij als in een groep......
3. ik voel me rot als in een groep.....
4. ik word bang als in een groep......
5. ik heb er een hekel aan als in een groep........
6. als iemand in een groep veel praat dan .........
7. als iemand me in een groep niet laat uitpraten dan........
8. als iemand in een groep afdwaalt van het onderwerp dan......
9. als iemand me in een groep beledigt of irriteert dan......

in de kleine groep bespreken en maak samenvatting en voeg deze toe in:de volgende 

slide.

samenvatting individueel/groepsopdracht 1

01:48

Beschrijf in eigen woorden wat verstaan wordt onder de forming fase.

02:27

van welke communicatie is er in de norming fase sprake ?

04:09

Welke interventie(s) kan een teamleider inzetten om sneller van forming fase naar performing fase te komen?

05:20

waarom is het belangrijk om aandacht te besteden aan de adjourning fase?

groepsopdracht 2

 In de kleinschalige woonvorm: “het geluk” wonen 7 bewoners met de ziekte van alzheimer bij elkaar. Deze 7 bewoners zijn tussen de 69 en 75 jaar. Ze zijn nog allen mobiel en hebben allen ondersteuning nodig in de ADL en sturing en/ of ondersteuning in de HDL.

3 bewoners zitten in het stadia van het bedreigde ik en 4 bewoners in stadia het verborgen ik.

de mantelzorgers van deze 7 bewoners komen wekelijks bij moeder/ zus/schoonzus of oma op bezoek.

beschrijf welke onderstaande begrippen volgens jou op bovenstaande situatie van toepassing zijn en waarom.

homogene groep; heterogene groep; primaire groep; secundaire groep; formele groep; informele groep.

voeg het antwoord toe in de volgende slide.

resultaat van groepsopdracht 2

Wat heb je geleerd van de les?