Drogredenen: overtreden discussieregel

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Doel:

Je kent en begrijpt de drogredenen.

Welke drogredenen ken je?

Drogredenen: fouten in de argumentatie

Dit kan op twee manieren:

1. Fout gebruik van een argumentatieschema

2. Overtreden van een discussieregel

1. Fout gebruik van argumentatieschema

A. Oorzaak en gevolg (causaliteit): onterecht wijzen op causaal verband

B. Kenmerk of eigenschap: te veel betekenis toekennen aan een kenmerk

C. Overdrijven: voor- en/of nadeel wordt overdreven

D. Vals dilemma: doen alsof er maar twee opties zijn

E. Overhaaste generalisatie: algemene uitspraak doen op basis van een te weinig gegevens

F. Verkeerde vergelijking: vergelijking is niet terecht

G: Autoriteit: niet deskundig op dat gebied óf eigen belangen

Mijn opa dronk elke dag een paar glazen jenever en is 98 jaar geworden, alcohol drinken is dus helemaal niet ongezond.

1. Autoriteit
2. Vals dilemma
3. Overhaaste generalisatie
4. Verkeerde vergelijking

Als je een vliegticket boekt, geef je niks om het milieu

1. Oorzaak - gevolg
2. Vals dilemma
3. Overdrijving
4. Causaliteit

Wij van wc-eend adviseren wc-eend.

1. Kenmerk of eigenschap
2. Verkeerde vergelijking
3. Overhaaste generalisatie
4. Autoriteit

2. Overtreden van een discussieregel

A. Persoonlijke aanval: persoonlijk gemaakt, niet inhoudelijk

B. Ontduiken bewijslast: zelf geen argumenten noemen

C. Vertekenen van het standpunt: tegenpartij wordt woorden in de mond gelegd

D. Bespelen van publiek: afwijkende mening onmogelijk maken

E. Cirkelredenering: standpunt wordt herhaald als argument

2. Overtreden van een discussieregel

Persoonlijke aanval:  Wat weet jij van nu gezondheid, jij weegt zelf 105 kilo!

Ontduiken bewijslast:  Het is gewoon zo; laat hen maar bewijzen dat ze gelijk hebben!

Vertekenen van het standpunt: De regering bezuinigt volgend jaar weer op zorg. Zie je nou wel dat ze miljonairs belangrijker vinden dan verplegers?!

Bespelen van publiek:  Iedereen met een goed stel hersens, is het eens met dit voorstel.

Cirkelredenering:  Iedereen mag zeggen wat hij wil, want alle burgers hebben recht op vrije meningsuiting.

Bewijst u maar eens dat u daar níet te hard reed.

1. Persoonlijke aanval
2. Cirkelredenering
3. Vertekenen van het standpunt
4. Ontduiken van bewijslast

Geschiedenisonderwijs kun je net zo goed afschaffen. Je oude kleren gooi je toch ook gewoon weg?!

1. Verkeerde vergelijking
2. Cirkelredenering
3. Vertekenen van het standpunt
4. Ontduiken van bewijslast

Wat weet jij nou van voetbal, je kunt nog geen deuk in een pakje boter trappen.

1. Bespelen van publiek
2. Persoonlijke aanval
3. Verkeerde vergelijking
4. Cirkelredenering

Ieder weldenkend mens begrijpt dat we die regel beter kunnen afschaffen.

1. Cirkelredenering
2. Ontduiken van bewijslast
3. Bespelen van publiek
4. Persoonlijke aanval

Ik heb dat niet gestolen, want ik ben geen dief.

1. Cirkelredenering
2. Vertekenen van het standpunt
3. Persoonlijke aanval
4. Bespelen van publiek

Oefening: benoem de drogredenen

1. Ik ben de directeur omdat ik het hier voor het zeggen heb.  

2. Het is de afgelopen 3 jaar erg warm geweest, dus het klimaat verandert. 

3. Er dreigt geen uitbraak van ebola. Als dat wel zo was zou ik geen oog dicht doen. 

4. Wie zwijgt, stemt toe. 

5. Wat weet een schuinsmarcheerder als jij nou van politiek? 

Antwoorden

1. Ik ben de directeur omdat ik het hier voor het zeggen heb. Cirkelredenering

2. Het is de afgelopen 3 jaar erg warm geweest, dus het klimaat verandert. Overhaaste generalisatie

3. Er dreigt geen uitbraak van ebola. Als dat wel zo was zou ik geen oog dicht doen. Onjuiste oorzaak -gevolgrelatie

4. Wie zwijgt, stemt toe. Vertekenen van het standpunt

5. Wat weet een schuinsmarcheerder als jij nou van politiek? Persoonlijke aanval

Oefening: benoem de drogredenen

6. Deze Van Gogh is echt, want anders gaan we voor miljoenen het schip in. 

7. Ieder weldenkend mens zal het ermee eens zijn dat... . 

8. Ik heb dat niet gestolen, want ik ben geen dief. 

9. Zie je dat dan niet? Het is triviaal (=doodgewoon)! 

10. Ik vind dit een goed plan. Bent u het niet met mij eens?

Kom dan eerst maar eens met argumenten! 

Antwoorden

6. Deze Van Gogh is echt, want anders gaan we voor miljoenen het schip in. Onjuiste oorzaak -gevolgrelatie

7. Ieder weldenkend mens zal het ermee eens zijn dat... . Ontduiken van de bewijslast

8. Ik heb dat niet gestolen, want ik ben geen dief. Cirkelredenering

9. Zie je dat dan niet? Het is triviaal! Bespelen van het publiek

10. Ik vind dit een goed plan. Bent u het niet met mij eens?

Kom dan eerst maar eens met argumenten! Ontduiken van de bewijslast