de-escaleren moet je leren

• Psychiatrie
• MBO
• Studiejaar 4

 Wat is de-escaleren ?  

Wat doe je al om te de-escaleren  ? 

De-escaleren 

De-escaleren is eigenlijk niet meer dan: “zeggen van de juiste dingen op het juiste moment”. Of anders geformuleerd: zo optreden dat de angel uit het conflict wordt gehaald. 

Die angel kun je op verschillende manieren verwijderen. Bijvoorbeeld door gewoon de cliënt zijn zin geven.

leren de-escaleren

Spanningsniveaus herkennen 

Aanpak kiezen

Op persoonlijke valkuilen letten

verloop van agressie opbouw 

Fase 1 ontspannen

In deze situatie vertoont je cliënt zijn voor jou

bekende gedrag. Je cliënt is goed aanspreekbaar.

Reacties zijn logisch en rationeel en enigszins

voorspelbaar
 

Fase 2 beginnende onrust

Fase 3 onrust komt naar buiten 

Fase 2 beginnende onrust 

Je cliënt raakt uit zijn gewone doen. 

Hij gaat bijvoorbeeld kettingroken, krijgt starende blik

of vertoont tics. 

Als je de cliënt aanspreekt kan deze overprikkeld en geïrriteerd reageren, zonder nadrukkelijke aanleiding. 

Je ervaart een soort vijandige grondstemming.

Fase 3 onrust komt naar buiten

Het gedrag is wat wisselend. 

De cliënt gaat luider spreken, heen en weer lopen, hij

laat je je zin niet afmaken. 

De cliënt is nog wel aanspreekbaar maar er is sprake van verminderde zelfcontrole

Fase 4 

De emoties zijn inmiddels hoog opgelopen.                                                                      In deze fase kan de cliënt gaan schelden, met de vuist op tafel                        slaan e.d. 

Er is een groot risico dat dit gedrag verder escaleert ook fysiek geweld. 

De cliënt is steeds minder aanspreekbaar. 

Het vraagt veel vaardigheid en oefening om op dit gedrag te reageren.

Het is nu zaak aan je eigen veiligheid te denken.

 

Fase 5 Agressie

De cliënt escaleert , kan fysiek worden of agressie richten op spullen. 

Fase 6 Afbouw

De cliënt keert geleidelijk weer terug naar

zijn normale gedrag. Blijf alert.

 Methode 1 De-escalatie door verbale communicatie            (fase 2 /3) 

LHES     

staat voor 

Luisteren 

Herhaal de boodschap van de ander

Toon empathie

Stel een vraag 

De-escalatie door verbale communicatie

oefenen (fase 2 /3) 

Oefen met 3 tallen (1 is observator) 

Luister

Herhaal of vat samen

Toon empathie 

Stel een vraag 

casus : Je komt bij een cliënt , die is erg boos op je omdat je zaken niet goed geregeld hebt voor hem .

 Methode 2 een keuze geven   (fase 2 /3) 

Mensen vinden het fijn om te kiezen           

Het moet jou niet uitmaken wat hij kiest 

Breng het niet over als een (onderliggende) bedreiging maar vriendelijk en helpend

je dwingt de ander om na te denken over een oplossing 

Je denk om te denken  in oplossingen in plaats van problemen 

 Methode 2 een keuze geven  (fase 2 /3) 

We gaan oefenen met 3 tallen (1 observator )

Casus :

Client is grof in taalgebruik tegen je , je wilt dat dit stopt

methode 3 een spiegel tonen fase 3/4 

Niet iedereen heeft het door dat hij agressief is 

Laat weten hoe het gedrag op je over komt.

Benoem eerst het gedrag bijvoorbeeld: 

"je schreeuwt tegen mij". (die dit zo neutraal mogelijk)

Geef hierna  aan wat het effect is op jou 

methode 3 een spiegel tonen fase 3/4 

We gaan oefenen met 3 tallen (1 observator )

iemand is erg dreigend naar jou toe , hij maakt je eigenlijk wel een beetje bang 

1- benoem het gedrag 

2- vertel wat het met je doet

de-escalatie door verbale communicatie  

3 methoden 

1 Actief luisteren (LHES)

2 Keuze (stukje regie) geven

3 Spiegel tonen

weglopen is altijd een optie (maar hou de ander in de gaten) 

persoonlijke valkuilen

Wat zijn jouw persoonlijke valkuilen in relatie tot communicatie met een agressieve cliënt ?  

persoonlijke valkuil

Een valkuil kun je ook zien als een punt van aandacht, als een uitdaging om aan te werken, zodat het weer een kwaliteit kan worden.

Wat zijn persoonlijke valkuilen?

Iedere eigenschap en persoonlijke kwaliteit heeft zijn valkuil.      Je kunt valkuilen nog het beste vergelijken met slechte eigenschappen. Een valkuil is soms ook een eigenschap of kwaliteit die je te veel inzet en daardoor averechts gaat werken. 

Ingrijpen in 4 stappen  Client is niet te stoppen 

Stap 1:  Grens aangeven 

Stap 2: Nogmaals maar nu heel indringend 

Stap 3: Consequenties aangeven. ...

Stap 4: Doen wat je hebt aangegeven in stap 3 

Commanderen (cliënt is niet meer te kalmeren, dreigt je aan te  vallen  ) 

(Schreeuw)  dat de ander ander onmiddellijk moet stoppen , noem zijn naam 

Doel : 

Client  afschrikken

Omgeving alarmeren

Jezelf voorbereiden op zelfbescherming

door te schreeuwen bezorg je jezelf een psychologisch voordeel 

Als jij “STOP ACHTERUIT” schreeuwt en de ander loopt nog steeds op je af, dan is het gevecht eigenlijk al begonnen. Wacht in dit geval niet af totdat de ander je aanvalt, maar ren meteen weg, of sla meteen toe.

eigen schrikreactie na aanval 

Kan toegepast worden na aanval

stopt de aanval meestal niet

Daarom na schrikreactie zo spoedig mogelijk reageren

Maak de schrikreactie tactisch

schrikreactie tactisch maken 

Het doel is onmiddellijk na de natuurlijke schrikreactie  het aannemen van een stevige en beschermende houding, waarvandaan je verder kunt werken.

oefenen 

schrikreactie en herstellen 

 beschermen klap/stoot/2 handen richting keel 

variaties 

voorwerp 

Trap/ knietje