3.1 Periodiek systeem

• Scheikunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

3.1 Periodiek systeem

Deze les

• Uitleg uitgangspunten atoommodel
• Filmpje periodiek systeem


• Quizvragen bij filmpje
• Uitleg periodiek systeem
• Lezen 3.1 + 3.2 (alleen 'Soorten stoffen')
• Maken 2, 4, 7, 8, 9ABCD, 21
• Leren: elementen (atoomsoorten) van blad (zie Teams)

Uitgangspunten atoommodel

• Moleculen bestaan uit kleinere deeltjes: atomen.
• Atomen zijn niet te vernietigen.
• Alle atomen in een niet-ontleedbare stof zijn aan elkaar gelijk.
• Een molecuul is een groepje bij elkaar horende atomen.

• Zowel niet-ontleedbare stoffen als atomen worden ook wel elementen genoemd.

Metaalatomen zijn in het periodiek systeem te vinden aan de ...

1. linkerkant
2. rechterkant

Elementen met vergelijkbare eigenschappen zitten in dezelfde groep. Dat is in het periodiek systeem een...

1. rij: van links naar rechts
2. kolom: van boven naar beneden

Een periode is een rij (van links naar rechts) in het periodiek systeem. Elementen in een periode zijn gerangschikt op...

1. oplopende atoommassa
2. oplopend atoomnummer

Periodiek systeem 

• Alle elementen (atoomsoorten) staan in deze tabel.
• Een rij (horizontaal) noemen we een periode: elementen zijn gerangschikt op oplopend atoomnummer.
• Een kolom (verticaal) noemen we een groep: elementen zijn gerangschikt op vergelijkbare eigenschappen.
• Metalen staan links, niet-metalen staan rechts.

Bijzondere groepen

• Groep 1 (uitgezonderd waterstof): alkalimetalen (natrium, lithium, kalium)
• Groep 2: aardalkalimetalen (magnesium, calcium)
• Groep 17: halogenen (fluor, chloor, jood, broom)
• Groep 19: edelgassen (helium, neon, argon, xenon)

Groep 1 en 17 zijn heel reactief, groep 2 redelijk reactief, groep 19 helemaal niet.

Drie typen stoffen

• Metalen: bestaan enkel uit metaalatomen (ijzer, goud, lithium)
• Moleculaire stoffen: bestaan uit een combinatie van niet-metaal atomen (water, koolstofdioxide, zuurstof).
• Zouten: bestaan uit een combinatie van metaal en niet-metaal atomen (natriumchloride, ijzeroxide).

Aan de slag

• Lezen 3.1+ 3.2 (alleen 'Soorten stoffen')
  
• Maken 2, 4, 7, 8, 9ABCD, 21
• Leren: elementen (atoomsoorten) van blad (zie Teams)