Leestekens

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Leestekens

Deze les

- Terugblik

- Lesdoel

- Uitleg

- Samen oefenen

- Zelf oefenen

- Reflectie

(...) leerlingen hebben dit antwoord goed.

1. Vele
2. Velen

(...) doen goed mee met de les.

1. alle
2. allen

(...) boeken zijn gesloten.

1. alle
2. allen

Ik ben afgelopen maanden ... kilo afgevallen.

1. zes
2. 6

We hebben vandaag nog maar (...) lesuren.

1. drie
2. 3

Lesdoel

Aan het einde van deze els kun je trema, apostrof, accenten, cedille, komma, dubbele punt, aanhalingstekens en puntkomma correct gebruiken.

Wat is het verschil tussen "een" en "één"?

Wat is het verschil tussen de zinnen:
Heb jij Robin, de mentor van Adam, en zijn beste vriend gezien?
Heb jij Robin, de mentor van Adam en zijn beste vriend gezien?

leestekens op woorden

Trema: 

- om te voorkomen dat twee klinkers in één woord samen uitgesproken worden. -> beëindigen, geüpload, Azië.

- in leenwoorden. -> föhn, überhaubt.

- in samenstellingen gebruiken we geen trema, maar een koppelteken. -> toe-eigenen ipv toeëigenen.

leestekens op woorden

De apostrof gebruiken we:

- om uitspraakproblemen te voorkomen -> paraplu's ipv paraplus

- als weglatingsteken. -> 's middags, 's-Gravenhage, 't, z'n

- in meervouden en afleidingen van afkortingen. -> dvd'tje

- in verkleinwoorden die eindigen op y, met een medeklinker ervoor -> baby'tje, maar cowboys

leestekens op woorden

accenten:

- accent aigu -> cliché, privé (soms gebruikt om klemtoon aan te geven -> vóór maandag inleveren)

- accent grave -> etagère, carrière

- accent circonflexe: enquête, gêne

- cedille -> Curaçao, om aan te geven dat de c een s is.

Maken in tweetallen

Opdracht 1 op bladzijde 247.

Nakijken na 5 minuten.

Leestekens in de zin

komma:

- voor of na een aanspreking -> Hallo, mag ik wat vragen?

- tussen delen van een opsomming

- tussen twee persoonsvormen

- tussen de hoofdzin en een bijzin

- voor en achter een bijstelling -> de man, die daar loopt, gaat wel erg snel.

Leestekens in de zin

Dubbele punt:

- voor een citaat

- voor een gedachte

- voor een opsomming

- voor een uitleg of toelichting

Leestekens in de zin

Aanhalingstekens:

- bij citaten

"Mag ik al weg", riep hij.

- als het woord zelf bedoeld wordt en niet de betekenis

Hoe schrijf ik "Curaçao"?

- als het woord op een speciale manier bedoeld wordt.

Hij was "ziek" vandaag.

Leestekens in de zin

Puntkomma gebruik je:

- tussen hoofdzinnen die sterk met elkaar samenhangen .

        Beginnen jullie maar alvast; door het drukke verkeer ben ik wat later.

- als afsluiting van de onderdelen van een opsomming.

        Deze vakantie ben ik geweest naar:

         - Duitsland;

         - Frankrijk;

         - Oostenrijk;

         - België.

Maken

opdracht 2 op bladzijde 255

in tweetallen

na 5 minuten nabespreken.

Wat ga je doen?

Maken opdracht 2, 3(a-e) op bladzijde 247 en opdracht 3 op bladzijde 255.

In tweetallen -> fluisterstem

Lesdoel

Aan het einde van deze les kun je trema, apostrof, accenten, cedille, komma, dubbele punt, aanhalingstekens en puntkomma correct gebruiken.

Vergelijk de twee paragrafen van deze les met elkaar. Noem minstens één overeenkomst en minstens één verschil.