Bloemen, vruchten, zaden

• Biologie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Wat gaan we doen

Herhalen Thema 5

Bloemen

• Bloemkelk
• Bloemkroon
• Meeldraden
• Stamper
• Zaadbeginsel

Stamper

Vrouwelijke voortplantingsorganen.

Stempel

1

Stijl

2

Vruchtbeginsel

3

Meeldraad

Mannelijk Voortplantingsorgaan

kelkblad

stamper

meeldraad

kroonblad

Hoe noemen we de groene blaadjes van een knop?En wat doen ze (2 antwoorden aanvinken)

1. kroonbladeren
2. Insecten lokken
3. kelkbladeren
4. Bloem beschermen tegen uitdroging en kou

Kroonblad

Bloemsteel

Stamper

Meeldraad

Kelkblad

Mannelijke onderdeel van de bloemplant

Vrouwelijke onderdeel van de bloemplant

Stamper

Meeldraad

Stuifmeelkorrels

Is de stamper het mannelijke of vrouwelijke voortplantingsorgaan?

1. mannelijke voortplantingsorgaan
2. vrouwelijke voortplantingsorgaan

Zijn meeldraden mannelijke of vrouwelijke voortplantingsorganen?

1. mannelijke voortplantingsorganen
2. vrouwelijke voortplantingsorganen

Stempel

Vruchtbeginsel

Stijl

Hoe noemen we de felgekleurde blaadjes van een bloem? En wat doen ze

1. kroonbladeren
2. De bloem beschermen tegen uitdroging en kou
3. kelkbladeren
4. Insecten aantrekken

Een lila bloem
met groene
bladeren
Je ziet

1. 6 meeldraden 1 stamper
2. 6 stampers 1 meeldraad
3. 6 meeldraden 1 stamper gekleurde kelkbladeren
4. 6 meeldraden 1 stamper groene kroonbladeren

Hoe noemen we de geel gekleurde delen?

1. kroonbladeren
2. stamper
3. kelkbladeren
4. meeldraden

Wat is Bestuiving:

•  Het overbrengen van stuifmeel van een meeldraad op de stempel van een stamper.
• Het is alleen bestuiving als het 

      stuifmeel op de stempel van 
      een  stamper terecht komt van 

     dezelfde soort plant.

Bestuiving

• Zelfbestuiving: bestuiving van dezelfde bloem, of een andere bloem op dezelfde plant
• Kruisbestuiving: bestuiving van een bloem op een andere plant (zelfde soort) 

Stuifmeelkorrels komen op de stempel 

Insectenbloem

Windbloem

Bij welke pijl
is er sprake
van bestuiving?

1. pijl a
2. pijl b
3. pijl c
4. geen van de pijlen

Insectenbloem

Windbloem

Gekleurde kroonbladen

Nectar

Veel stuifmeelkorrels

Gladde stuifmeelkorrels

Groene kleine flut bloemetjes

Kleverige stuifmeelkorrels

Geurend

Stamper hangt buiten de kroonbladen 

Meeldraad hangt buiten de kroonbladen 

windbloem

Insektenbloem

Bevruchting

• Stuifmeelkorrel en stuifmeelbuis
• Eicel in zaadbeginsel
• Geslachtelijke voortplanting
• Kruisen en selectie

Stuifmeelkorrel komt op stempel neer

Stuifmeelkorrel vormt stuifmeelbuis

Kern van zaadcel komt bij eicel: Bevruchting!!

Wat is de juiste volgorde?

Eerst moet de stuimeelkorrel op de stempel komen.

Daarna groeit deze naar beneden.

Als hij bij het zaadbeginsel is aangekomen kan hij de eicel bevruchten

1. groei stuifmeelbuis, bestuiving, bevruchting, zaadvorming
2. zaadvorming, groei stuifmeelbuis, bestuiving, bevruchting
3. zaadvorming, groei stuifmeelbuis, bevruchting, bestuiving
4. bestuiving, groei stuifmeelbuis, bevruchting, zaadvorming

In welk onderdeel van een bloem vindt bevruchting plaats?

1. Helmknop
2. Stempel
3. Stijl
4. Vruchtbeginsel

Hoeveel zaadbeginsels zie je hier?

1. 1
2. 2
3. 5
4. 10

Kijk goed!
Heeft hier bestuiving plaatsgevonden?
Heeft hier bevruchting plaatsgevonden?

1. wel bestuiving, geen bevruchting
2. zowel bestuiving als bevruchting
3. geen bestuiving, wel bevruchting
4. geen bestuiving, geen bevruchting

Na bevruchting

Zaad- en vruchtbeginsel groeien

Kroonbladeren + meeldraden vallen af

Vruchtbeginsel wordt langer

Bloemkelk en stijl verschrompelen.

Boon rijp? zaadhuid wordt donkerder

Vrucht breekt open en zaden komen vrij.

Wat gebeurd er na bevruchting met de bloemkelk?

1. Groeit uit tot vrucht
2. Groeit uit tot bloem
3. Verschrompelt
4. blijft gewoon een bloemkelk

Sommige vruchten bevatten vruchtvlees: het zachte, soms eetbare gedeelte van de vrucht. Vruchtvlees kan ontstaan uit het vruchtbeginsel of uit de bloembodem. In afbeelding 3 zie je de ontwikkeling van bloem tot vrucht bij een appel.

Appels, kersen, tomaten en peulen zijn vruchten. Bonen, erwten en de pitten in appels, kersen en tomaten zijn zaden. In sommige vruchten zit maar één zaad, in andere vruchten zitten meerdere zaden. Een meloen kan meer dan honderd zaden bevatten. Voor elk van deze zaden is de kern van de eicel in een zaadbeginsel versmolten met de kern van een stuifmeelkorrel.

Groeien uit tot een vrucht

Groeien uit tot een zaad

Vallen af

Verschrompelen

Kroonbladeren

Meeldraden

Bloemkelk

Vruchtbeginsel

Zaadbeginsel met bevruchte eicel

Een passievrucht is ontstaan uit een passiebloem.
In deze passievrucht zitten honderd zaden.
Hoeveel stuifmeelkorrels zijn nodig geweest om honderd zaden te laten ontstaan?

1. 1
2. 50
3. 100
4. 200

Hoeveel stuifmeelbuizen zijn minstens gegroeid door deze stijl als er honderd zaden ontstaan?

1. 200
2. 100
3. 1
4. 50

Hoeveel eicellen zijn bevrucht als er honderd zaden ontstaan?

1. 50
2. 1
3. 200
4. 100

Door plant zelf

Door wind

Door dieren

Door poep

Wat moet je weten?

• Meeldraden: helmdraad, helmknop: helmhokje, stuifmeelkorrels (mannelijk)
  . Stamper: stempel, stijl, vruchtbeginsel: zaadbeginsels: kern, eicel (vrouwelijk) 
• Bestuiving: overbrengen stuifmeel van meeldraad op stempel van stamper
  . Zelfbestuiving: dezelfde bloem of andere bloem op dezelfde plant bestuiven. Kruisbestuiving: bloem van een andere plant bestuiven (insectenbloemen, windbloemen) 
• Bevruchting: stuifmeelkorrel op stempel vormt stuifmeelbuis, kern stuifmeelkorrel versmelt met kern eicel in vruchtbeginsel. Eén stuifmeelkorrel kan één eicel bevruchten. (Geslachtelijke voortplanting)
  , voor elke bevruchtte eicel ontstaat een zaadje, bloembodem kan vruchtvlees worden 
• Verspreiding vruchten en zaden: door plant zelf, door de wind, door dieren

wind

dieren

plant zelf