Nederland na 1945: cultuur en mentaliteit

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

de maatschappij verandert

De Wederopbouw

Herhaling vorige lessen

*Herhaling hoofdstuk 4

*Quiz over hoofdstuk 4

*Filmpje

*Tentamenvragen maken in werkboek (kijken hoeveel tijd)

* blz. 106,107 handboek *blz. 97 werkboek

Consumptie en massacultuur

Situatie in Nederland (1960-1970):

• Rond 1960: Nederland wordt een consumptiemaatschappij, een samenleving waarin de mensen op grote schaal (luxe) spullen kopen die ze niet echt nodig hebben (om te overleven).
  
  
• Bedrijven gaan op grote schaal films, muziek en reclame maken, de
   samenleving laat deze bedrijven steeds meer de 'mode' bepalen (=
   massacultuur). Vooral VS heeft veel invloed op de mode (= amerikanisering).
  
  
• 1960: Hogere lonen = meer consumptie = meer welvaart = meer vrije tijd!
  
  
  

Opkomst consumptie(maatschappij)
en massacultuur (vanaf 1960)

Amerikanisering

Overnemen van de Amerikaanse cultuur

1. Jeugdigheid
2. Vrijheid
3. Welvaart
4. Producten
5. Artiesten
6. Tv producties

Sociale controle

* De meeste mensen woonden toen in dorpen en letten veel op elkaar en op elkaars kinderen

* Jongeren woonden bij hun ouders tot ze trouwden, loon gaf je aan je ouders en zoenen op straat was niet geaccepteerd.

*Verder moest je vriend of vriendin eerst worden goedgekeurd

Jongerencultuur/

jeugdcultuur

Hippiebeweging: Onstond in de jaren '60 in de VS

• Geloof in liefde en vrede
• Droegen 2e-handskleding met veel kleuren
• Hadden lange haren
• Wilde vrij zijn, zonder regels, waren voor vrije seks, rookten wiet
• Organiseerde popfestivals, zoals Woodstock (1969)

Dominante cultuur

Subcultuur

Dominante cultuur

De normen, waarden en gewoonten van de meeste mensen in het land

• Kaas, tulpen, klompen
• Sinterklaas
• Nederlandse taal
  

Sub cultuur

De cultuur van een kleine groep mensen binnen de samenleving

• Hippies, gothics, gamers
• Eigen waarden en gewoontes
  

Etnische subculturen

De cultuur van migranten binnen de samenleving

• Moedertaal
• Eigen feesten
• Religie
  

Individualisering

Het individu (de persoon zelf) mocht voortaan bepalen wat goed voor hem/haar is, niet de groep waar deze persoon bij hoort = individualisering

Ontkerkelijking

Vanaf de jaren '60 vonden jongeren dat de kerk ouderwetse opvattingen had over seks en geloof. Zij gingen niet meer naar de kerk = ontkerkelijking

Gezinspolitiek

Na WOII voerde de regering een gezinspolitiek (=gezinnen waarin alleen de vader een baan had kreeg belastingvoordelen)

Alles verliep volgens een vast rollenpatroon (=vaste verdeling van taken tussen man en vrouw)

Tweede Feministisch Golf

• Ondanks de successen van de eerste feministische golf, hebben vrouwen niet dezelfde kansen in de samenleving als mannen.
  
• Vrouwen die buitenshuis werkten, verdienen vaak minder dan mannen die hetzelfde werk doen.  
• Tijdens de tweede Feministische Golf verzetten veel vrouwen zich tegen deze rolverdeling en ongelijkheid. *Kathrine Switzer Boston marathon 1967
  

De tweede feministische golf was ontstaan in de Verenigde Staten. In de afbeelding zie je de Amerikaanse feministe Kathrine Switzer die in 1967 mee wilde lopen in de marathon van Boston. Voor vrouwen was deelname echter niet mogelijk. Niet iedereen was het hiermee eens en probeerde haar uit de marathon te halen. Dat lukte overigens niet: haar vriend gaf de official, die had geprobeerd haar rugnummers te pakken, een enorme duw. 

Alles gebeurde voor de ogen van de pers...

Verzuiling

• Politieke stromingen zijn ook in gewone leven van grote invloed:
• Verzuiling: iedereen leeft binnen zijn eigen groep.

1. Protestanten
2. Katholieken
3. Socialisten
4. Neutralen (liberalen etc).

Ontzuiling (1)

Ontzuiling = verminderen of verdwijnen van de zuilen in de Nederlandse samenleving

Verhard jongerenprotest

Er heerste sindsdien een sombere sfeer in het land

Jongeren konden nauwelijks aan een baan komen en kwamen vaker on conflict met de politie

Er ontstonden  nieuwe subculturen zoals de sombere punkers die luisterden naar harde muziek met negative teksten, no hope, no future was hun motto

*Subcultuur nozem's, provo's, hippies, gabbers, punkers.

Ontzuiling (2)

Er waren 3 oorzaken waardoor de ontzuiling plaats kon vinden:

1) Groeiende welvaart

2) Beter onderwijs

3) Zorg door de overheid

Amerikanisering in NL kwam door...

1. Amerika hielp met wederopbouw
2. Nederland werd onderdeel van Amerika

Wat is een consumptiemaatschappij?

1. maatschappij waarin mensen spullen kunnen kopen voor een aangenaam leven
2. maatschappij van liefdadigheid
3. maatschappij waarin niet geleend mag worden
4. de jaren 20

Dat studenten meer te zeggen hadden in het bestuur noemen we ...

1. Individualisering
2. Provo's
3. Democratisering

Gezinspolitiek in de jaren '50 werd niet bepaald door de regering

1. Juist
2. Onjuist

Door sociale controle ...

1. Kwam er ontkerkelijking
2. Wisten je ouders alles van je
3. Kwam er meer individualisering

Google, Facebook, Snapchat
dragen bij aan de informatiemaatschappij

1. Onjuist
2. Juist

Griezelverhalen, zwarte kleding en make-up, Within Temptation en piercings.
Welke jeugdcultuur bedoelen we?

1. Gothic
2. Hardrock
3. Gabber
4. Skater

Ze luisteren naar hardcore.
ze dragen trainingspakken
vaak te herkennen aan een kale kop

1. gabbers
2. gothic
3. nozems
4. punkers

Het ontstaan van massacultuur is gevolg van meer welvaart

1. Juist
2. Onjuist

Door sociale controle ...

1. Kwam er ontkerkelijking
2. Wisten je ouders alles van je
3. Kwam er meer individualisering

Wat hoort bij het woord "Ontkerkelijking"?

1. Minder invloed van de kerk
2. Meer invloed van de kerk
3. Vernieuwing binnen de kerk
4. Kerkgebouwen worden kleiner

Wat is een verklaring voor de ontzuiling?

1. De politieke hoofdgroepen waren het eens geworden
2. De samenleving werd steeds individualistischer
3. De politiek wilde meer eenheid en saamhorigheid
4. De noodzaak was weg, want de achterban was geëmancipeerd

Een gevolg van de Tweede Feministische golf is ...

1. Vrouwen mochten niet meer stemmen
2. Dat vrouwen beter zijn
3. Dat er meer ongelijkheid is
4. Dat er positieve discriminatie kwam

Rollenpatroon was er in de jaren ...

1. 17e eeuw
2. jaren '30
3. jaren '50
4. jaren '90

In Nederland werd je goed in de gaten gehouden door je omgeving. Hoe noemen we dit?

1. Politiestaat
2. Toezichthouden
3. Sociale controle
4. Buurt controle

De Tweede Feministische Golf streed voor ......

1. Kiesrecht vrouwen
2. Gelijke behandeling mannen en vrouwen

Waaraan kun je merken dat de verzuiling van de jaren 1920 nog steeds invloed heeft op het Nederland van nu?

1. Er bestaat nog steeds veel rivaliteit tussen voetbalclubs uit verschillende delen van het land, zoals tussen Ajax en Feyenoord.
2. In Nederland heb je grote regionale verschillen: Groningers en Limburgers bijvoorbeeld leven nog steeds in gescheiden werelden.
3. Nog steeds hebben de katholieke en protestante scholen in Nederland samen veel meer leerlingen dan het openbare onderwijs.
4. Geen van de genoemde antwoorden is juist.

Tijd over

-Examenopdrachten maken Hoofdstuk 4 paragraaf 7