5 februari 3.2 Nederland en Europa dl. 2

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Wat doen we vandaag?

• Vragen huiswerk?
  
• Uitleg par. 3.2 Nederland en Europa (vervolg)
• Opdrachten 3.2

Vragen huiswerk?

Leerdoel

Aan het eind van deze les heb je geleerd:

- hoe de economoe bloeide in Nederland in de 17e eeuw

- hoe de Nederlandse steden groeiden

- hoe regels voor oorlog ontstonden

- hoe Nederland oorlog voerde met omringende landen

Nederland en Europa

Gouden eeuw

• 17de eeuw werd Nederland het rijkste land van Europa door de handel, ondanks oorlog met Spanje.
• De 17e eeuw noemen we de Gouden Eeuw.
• Het Gewest Holland verdiende veel geld met deze handel.
• Amsterdam werd de stapelplaats van Europa.
• Handelaren investeren ook in andere bedrijven, zoals scheepsbouw. Dit heet kapitalisme.

Handel nijverheid en landbouw

• Handelaren hebben de leiding in de economie: handelskapitalisme
• Ontstaan van beurzen om handel te drijven
• Soms investeerde men ook voor een deel in een bedijf of schip: aandelen
• Andere belangrijke investeringen:
• Textiel, wapens. (duurdere) landbouwproducten

Groeiende steden

• Door de groeiende  economie komt er meer werkgelegenheid in de steden
• Daarom trekken veel mensen daarheen
• Verstedelijking: 45-60% van de bevolking woont nu in de steden
• Vervoer gaat ook in  de stad over water.
• Amsterdam: grachtengordel

Regels voor oorlogen

• 17e eeuw:  nog steeds veel oorlog 
• Republiek: door rijkdom veel huursoldaten 
• Hugo de Groot  denkt na over oorlog en vrede.
•  volkenrecht: regels tussen staten over waarom men oorlog mag voeren
• Later: oorlogsrecht - regels die gelden tijdens een oorlog.
• De Groot schrijft ook dat iedereen ongehinderd over zee mag reizen. 

Nederland in oorlog

• Na de 80 jarige oorlog raakt Nederland verwikkelt in 3 oorlogen met Engeland
• Eerste oorlog is onbeslist
• Tweede oorlog wint Nederland
• Derde oorlog 1672 is het rampjaar voor Nederland. (Fransen, Duitsers en Engelsen)

Angst

• Het volk is boos op de gebroeders de Witt: worden vermoord
• Reden: leger verwaarloosd
• Roep om Stadhouder 
• Willem III verslaat Fransen
• Na 1689: Willem III koning van Engeland
• Samen tegen Frankrijk

Aan het werk. 

• Maak een samenvatting van 3.2.
• Maak de opdrachten bij 3.2, 7 t/m 12. 

Dit is ook huiswerk .