BK2 Thema 5 BS 3 Variatie in genotypen

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 2

Wat is een gen?

1. Erfelijke informatie voor een enkele eigenschap
2. Erfelijke informatie voor meerdere eigenschappen
3. Erfelijke informatie die niet meer nodig is
4. Niet-erfelijke informatie

Wat is een gen?

1. Erfelijke informatie voor een enkele eigenschap
2. Erfelijke informatie voor meerdere eigenschappen
3. Erfelijke informatie die niet meer nodig is
4. Niet-erfelijke informatie

BS 3 Variatie in genotypen

Thema 5: Erfelijkheid en evolutie

Hoeveel chromosomen hebben menselijke lichaamscellen?

1. 46
2. 48
3. 23
4. 25

Wat is je genotype?

1. Alle eigenschappen die je hebt
2. Je persoonlijkheid
3. Alle erfelijke eigenschappen
4. Je uiterlijk

Wat is de belangrijkste reden voor celdeling?

1. Groeien
2. Voortplanten
3. Genezen
4. Drinken

Bij celdeling is de juiste volgorde:

1. celdeling - plasmagroei - kerndeling
2. plasmagroei - kerndeling - celdeling
3. kerndeling - celdeling - plasmagroei
4. cellen delen niet

In lichaamscellen komen genen in paren voor.

1. Niet Waar
2. Waar

Wat is een gen?

Wat is je fenotype?

1. De erfelijke informatie op je chromosomen
2. Hoe je eruit ziet

De geslachtschromosomen van een jongen zijn altijd ...

1. XX
2. XY
3. YZ
4. YY

Hoeveel geslachtschromosomen komen in een eicel voor en hoeveel geslachtschromosomen komen er in een spiercel voor?

1. 23 en 46
2. 1 en 2
3. 2 en 46
4. beide 46

BS 3 Variatie in genotypen

Leerdoelen:

Je kunt omschrijven hoe door geslachtelijke voortplanting variatie in genotypen ontstaan

Je kunt omschrijven wat een mutatie is 

Genenparen: met dezelfde genen op dezelfde plaats 

Genenpaar: 2 gelijke genen

Homozygoot

1

Genenpaar: 2 ongelijke genen

heterozygoot

2

Genenpaar: 2 gelijke genen

Homozygoot

3

Genenpaar: 2 ongelijke genen

Heterozygoot

4

Genenpaar: 2 gelijke genen

Homozygoot

5

Genenpaar 1, 3 en 5 komen hetzelfde tot uiting in fenotype, bv. gen 1 kan haarkleur zijn en is bij vader en moeder bv. allebei blond.

gen haarvorm

Variatie: welk gen komt in geslachtscel, hangt af van toeval, zowel bij vader  als moeder

Variatie in genotypen

Nakomelingen hebben andere combinaties van genen dan ouders, dus ander genotype.

Ook broers en zussen hebben ander genotype.

Bij geslachtelijke (zaadcel met eicel) 

voortplanting -> variatie in 

genotypen (ongeslachtelijk voortplanten is 

bv. stekken plant)

Mutatie: verandering genotype

• Plotselinge verandering van het genotype ( bv. beschadiging DNA in chromosoom)
• Mutatie, de genen zijn gemuteerd (veranderd).
  
• Een individu bij wie gemuteerde genen tot uiting komen in fenotype: mutant

Mutagene invloeden

Mutaties kunnen spontaan plaatsvinden maar meestal wordt het veroorzaakt door radioactieve straling, UV-straling, röntgenstraling of chemische stoffen (asbest of stoffen in sigarettenrook). 

Dit noem je: mutagene invloeden.

Mutagene invloeden kunnen kankerverwekkend zijn

Kanker: Ontstaat door een mutatie in genen die de celdeling regelen. Hierdoor gaan kankercellen zich ongeremd delen. 

Aan het werk:

lezen BS 3  

en maken opdrachten: 1, 2, 3, 5, 7

Herinnering: Heb je al je nullen voor bio al ingehaald? 

Genenparen

Een gen bevat de informatie voor één erfelijke eigenschap.

Genen komen voor in paren (net als de chromosomen). 

Je hebt bijvoorbeeld een genenpaar voor de haarvorm.

(steil, krullend of  golvend)

Zie volgende dia.