Wereldeconomie hoofdstuk 2

• Economie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 5

Welkom!

Ben je klaar voor de les?

Wereldeconomie

Feit of fabel?

'80% van de Nederlandse welvaart wordt in het buitenland verdient'

Internationale handel

• Hoeveel bedroeg het BBP van Nederland in 2020?
• Hoeveel bedroeg de totale export van Nederland in 2020 in miljarden euro's?
• Hoeveel procent van elke euro is toegevoegde waarde?
• Wat is de bijdrage van de export aan het BBP in procenten?

longreads.cbs.nl

Internationale handel

• Hoeveel bedroeg het BBP van Nederland in 2020? 

800 miljard euro

• Hoeveel bedroeg de totale export van Nederland in 2020?

623 miljard euro

• Hoeveel procent van elke euro export is toegevoegde waarde?

gemiddeld 41 %

• Wat is de bijdrage van de export aan het BBP in procenten?

254 / 800 *100 = 32%

Feit of fabel?

'80% van de Nederlandse welvaart wordt in het buitenland verdient'

=> Fabel

Betalingsbalans

• Geldstromen van en naar het buitenland als gevolg van handel
• Als het geld het land uitgaat, staat het op de uitgavenkant
• Als er geld het land inkomt, staat het op de ontvangstenkant.

Hoogoven voert ijzererts in

Een Nederlandse onderneming bouwt een haven in Saoedi Arabië

Philips ontvangt dividend van een dochteronderneming in de VS

Nederland verstrekt India een lening

Kameroen betaalt aflossing van een door Nederland verstrekte lening

Nederlandse toeristen verblijven in het buitenland

Betalingsbalans Nederland

• Cijfers 2021
• Goederen en dienstenrekening samen
• Primaire inkomens en inkomensoverdrachten samen

Huiswerk

• Nakijken 1.1 t/m 1.10
• Maken 1.11 t/m 1.19 en 2.1 t/m 2.10

Maak 2.3 9 t/m 11

Lees 2.3, maak eerst bovenstaande opdrachten, 

ga daarna pas verder met de lessonup

Overschot & tekort

Een groter wordend overschot, of een kleiner wordend tekort, heet een verbetering van de betalingsbalans.

Andersom, een verslechtering van de betalingsbalans, betekent dat het tekort groter wordt, of het overschot afneemt.

Buitenlandse valutareserve 

Het saldo van de betalingsbalans geeft aan wat er met de deviezenvoorraad van een land gebeurt.

De deviezenvoorraad (ook wel buitenlandse valuta reserve) is - zeg maar - de hoeveelheid buitenlands geld van een land, die gebruikt wordt voor internationale handel.

Bij een tekort op de betalingsbalans gaat er meer geld uit dan er in komt, dus neemt de deviezenvoorraad af. Bij een overschot op de betalingsbalans neemt de deviezenvoorraad dus toe.

Voorbeeld: overschot op de betalingsbalans

Wanneer een land een overschot op de betalingsbalans heeft, ontvangt het land in meer geld uit het buitenland dan dat zij in die periode moeten betalen aan het buitenland. 

Er wordt dan per saldo geld ontvangen uit het buitenland.

Iedereen die geld ontvangt uit het buitenland wil graag betaald worden in de eigen munt. Daarom moet het buitenland haar eigen munten omruilen. Die vreemde valuta komen op die manier terecht in de valutareserve bij de Centrale Bank.

Voorbeeld: tekort op de Betalingsbalans

Wanneer een land een tekort op de betalingsbalans heeft, moet het in die periode meer betalen aan het buitenland dan zij in die periode ontvangen uit het buitenland. 

Er moet dus per saldo betaald worden aan het buitenland.

Voor die betaling aan het buitenland moet het land de munt hebben van degene die het geld wil ontvangen.

Die vreemde valuta zitten in de valutareserve bij de Centrale Bank.

Een land kan daarom niet permanent een tekort op de betalingsbalans hebben, omdat op een gegeven moment de voorraad vreemd geld op raakt. Een tekort kan dan alleen nog maar als het andere land het accepteert als een schuld.

Saldo lopende rekening = 200 mld.
Saldo kapitaalrekening = 150 mld.
De deviezenvoorraad neemt ...

1. af met € 50 mld.
2. toe met € 50 mld.
3. toe met € 150 mld.
4. toe met € 350 mld.

Aanbieders op de valutamarkt zijn alle binnenlandse partijen die iets in het buitenland willen kopen / investeren / beleggen / enz.

Daarvoor moeten zij hun eigen munt omruilen (aanbieden) voor de benodigde vreemde valuta’s.

 

Hoeveel er aangeboden wordt (en met welk doel), is terug te vinden aan de betalingenkant van de betalingsbalans.

Rente en wisselkoers

Rente in eurozone stijgt --> trekt buitenlandse beleggers aan --> vraag naar euro stijgt --> wisselkoers euro stijgt. 

Rente in eurozone stijgt --> beleggingen uit eurozone in buitenland daalt --> aanbod van euro's op de valutamarkt daalt --> wisselkoers stijgt. 

Inflatie en wisselkoers

Inflatie in eurozone stijgt --> internationale concurrentiepositie neemt af --> minder vraag naar export uit EU --> vraag naar euro neemt af --> wisselkoers euro daalt. 

Inflatie in eurozone is laag --> internationale concurrentiepositie stijgt--> meer vraag naar export uit EU --> vraag naar euro neemt toe --> wisselkoers euro stijgt. 

Maak 2.3 13 t/m 14

Je weet nu:

1) wat de betalingsbalans en de buitenlandse valuta reserve zijn

2) welke transactie op welke deelrekening staat op de betalinsgbalans

3) dat transacties op de kapitaalrekening in verband staan met die op de lopende rekening (opgave 11 en 12)

4) de invloed van het saldo op de betalinsgbalans op de buitenlandse valuta reserve